Τρίτη 6 Δεκεμβρίου 2022

Τangram: Πώς ένα παραδοσιακό παιχνίδι μπορεί να βελτιώσει τη χωρική και μαθηματική ικανότητα των παιδιών.

Όπως και τα κυβάκια (για χτίσιμο/ κατασκευές), έτσι και το Τangram μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να κατανοήσουν την έννοια του χώρου και των χωρικών σχέσεων. Μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να μάθουν γεωμετρικούς όρους και να αναπτύξουν ισχυρότερη ικανότητα επίλυσης προβλημάτων. Ενδέχεται μάλιστα να βοηθούν τα παιδιά να αποδίδουν καλύτερα γενικά στα μαθηματικά.

Τι είναι το Tangram;

Πρόκειται για ένα κινέζικο παζλ που αποτελείται από 7 κομμάτια: 5 τρίγωνα (2 μεγάλα, 1 μεσαίο και 2 μικρά), 1 τετράγωνο και 1 παραλληλόγραμμο. Με την κατάλληλη διάταξη των κομματιών σχηματίζεται ένα μεγάλο τετράγωνο, ένα παραλληλόγραμμο ή ένα τρίγωνο αλλά και πολλά άλλα σχήματα.

Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να παίξει κανείς Tangram. Ο πιο απλός είναι να αφήσει τα παιδιά να δημιουργήσουν τα δικά τους απλά ή σύνθετα σχήματα. Παραδοσιακά, ωστόσο, το tangram αντιμετωπίζεται σαν παζλ. Ο παίκτης βλέπει ένα σχήμα στο χαρτί (χωρίς να διακρίνεται πού μπαίνει το κάθε κομμάτι) και καλείται να το αναπαράγει, κάνοντας τους κατάλληλους συνδυασμούς.

Τα tangrams μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να μάθουν στα παιδιά να μετρούν επιφάνειες χωρίς τύπους – μια προσέγγιση που θα τα βοηθήσει να αναπτύξουν μια διαισθητική κατανόηση της γεωμετρίας. Κοιτάξτε δύο σχήματα και αναρωτηθείτε: Πώς θα φαίνονται αν τα ενώσουμε; Αν τα περιστρέψουμε; Αν τα συνδυάσουμε μεταξύ τους με διαφορετικούς τρόπους;

Πειράματα δείχνουν ότι όταν σκεφτόμαστε με αυτό τον τρόπο- όταν οπτικοποιούμε δηλαδή τις χωρικές σχέσεις μεταξύ των σχημάτων στο μυαλό μας- ενισχύουμε τις οπτικοχωρικές μας ικανότητες. Επίσης, μια πρόσφατη μελέτη υποστηρίζει ότι τα έργα που περιλαμβάνουν περιστροφές σχημάτων/ αντικειμένων στο μυαλό μας, ενισχύουν την μαθηματική μας ικανότητα.

Όταν οι Yi Ling Cheng και Kelly Mix ζήτησαν από παιδιά ηλικίας 6-8 ετών να εκτελέσουν μια σειρά από πνευματικές δραστηριότητες που έμοιαζαν πολύ με tangram, διαπίστωσαν ότι αυτή η ενασχόληση κινητοποίησε τον εγκέφαλο και τον προετοίμασε να ασχοληθεί με τα μαθηματικά. Τα παιδιά που πέρασαν 40 λεπτά λύνοντας παζλ με περιστροφές σχημάτων είχαν καλύτερη επίδοση σε κλασικά τεστ μαθηματικών (με χαρτί και μολύβι) που τους δόθηκαν αμέσως μετά. Το αντίστοιχο “ζέσταμα” με σταυρόλεξα δεν είχε τα ίδια αποτελέσματα (Cheng και Mix, 2012). Με βάση αυτά τα στοιχεία, έχουμε βάσιμους λόγους να πιστεύουμε ότι η ενασχόληση με το tangram μπορεί να αλλάξει τον τρόπο που σκέφτονται τα παιδιά. Αρκετοί ερευνητές υποστήριξαν στο παρελθόν ότι τα tangram μπορούν να έχουν πολλά εκπαιδευτικά οφέλη (Bohning & Althouse, 1997; Krieger, 1991; National Council of Teacher’s Mathematics, 2003).



Για παράδειγμα, το παιχνίδι με tangram μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να:

- Ταξινομούν σχήματα

- Αναπτύξουν θετικά συναισθήματα/ θετική στάση για τη γεωμετρία.

- Αποκτήσουν ισχυρότερη αντίληψη των χωρικών σχέσεων

- Αναπτύξουν τις δεξιότητες περιστροφής σχημάτων

- Αποκτήσουν ακριβές λεξιλόγιο που αφορά τα σχήματα

- Μάθουν την έννοια του «παραλληλισμού»

O Tom Scoro δείχνει πώς το tangram μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να υπολογίσουν το εμβαδόν επιφανειών χωρίς τύπους. Δείτε επίσης και τη σχετική σελίδα τού National Council of Teacher’s Mathematics. Τα παιδιά που δουλεύουν με tangram ενθαρρύνονται να περιγράφουν και να αιτιολογούν τις προβλέψεις τους. Τι θα συμβεί αν περιστρέψουμε το τρίγωνο;

Η Joohi Lee και οι συνεργάτες της (2009) υποστηρίζουν ότι τα παιδιά μπορούν να βελτιώσουν τις χωρικές τους δεξιότητες και τις γνώσεις τους στη γεωμετρία, εξηγώντας την τακτική τους το ένα στο άλλο.

Όσο για τα «εικονικά» tangram (tangram στον ηλεκτρονικό υπολογιστή) έχει αποδειχθεί ότι είναι εξίσου αποτελεσματικά. Συγκεκριμένα, το National Council of Teacher’s Mathematics (NCTM) συνιστά και την κλασική και την ηλεκτρονική μορφή του. Στον υπολογιστή μάλιστα υπάρχει και ένα επιπλέον πλεονέκτημα. Το περιβάλλον του υπολογιστή είναι πιο πιθανό να ενθαρρύνει το παιδί να σκεφτεί πώς πρέπει να τοποθετήσει το κομμάτι, ενώ στην κλασική μορφή μπορεί απλά να δοκιμάσει απευθείας να το κάνει – μέθοδος δοκιμής και λάθους.

Απόδοση του άρθρου Tangrams for kids της Gwen Dewar

Ιωάννα Αγγέλου
Ειδική Παιδαγωγός (Παν. Θεσσαλίας)
Νηπιαγωγός (Α.Π.Θ.)
MEd - Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου