Παρασκευή 18 Νοεμβρίου 2022

Καλώς ήρθατε στη “QooL City”: ένα παιχνίδι σοβαρού σκοπού για άτομα με νευροαναπτυξιακές διαταραχές

Ο Χρήστος φοιτά στην Ε΄ τάξη του Δημοτικού Σχολείου και ο δάσκαλός του έχει παρατηρήσει ότι ο μικρός μαθητής δυσκολεύεται να κατανοήσει το νόημα κάποιων κειμένων ή εννοιών. Του έχει κάνει εντύπωση πως το παιδί δεν ξέρει πώς να προσεγγίσει τους συμμαθητές του με αποτέλεσμα να τους χαλάει το παιχνίδι και να γίνεται αντικείμενο αρνητικής κριτικής, πως δυσκολεύεται να κατανοήσει τους κανόνες των ομαδικών παιχνιδιών, πως αποσυντονίζεται από την παρουσία πολλών παιδιών και πως πολλές φορές είναι άκαμπτος και μοναχικός.

Ο Χρήστος είναι ένα από τα 15 εκατομμύρια άτομα που ζουν σήμερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και που έχουν διαγνωστεί με κάποια νευροαναπτυξιακή διαταραχή (όπως π.χ. ΔΕΠΥ, φάσμα αυτισμού, δυσλεξία, μαθησιακές δυσκολίες, κ.ά). Αυτά τα άτομα χρειάζονται υποστήριξη για να συμπεριληφθούν στην κοινότητα, για να αποκτήσουν αυτονομία και για να έχουν ποιότητα ζωής, αλλά πολλές φορές ο τρόπος με τον οποίο υποστηρίζονται μπορεί να μην είναι αυτός που χρειάζονται.

Ειδικοί έχουν διαπιστώσει ότι τα περισσότερα άτομα με νευροαναπτυξιακές διαταραχές βρίσκουν ευχάριστη την ενασχόληση με παιχνίδια σοβαρού σκοπού, τα οποία αποτελούν και έναν ιδανικό τρόπο για την υποστήριξη και την εκπαίδευσή τους. Αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά οι ερευνητές του Εργαστηρίου Ιατρικής Φυσικής και Ψηφιακής Καινοτομίας του Τμήματος Ιατρικής του ΑΠΘ, στο οποίο ηγείται ο Καθηγητής Παναγιώτης Μπαμίδης, οι οποίοι στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού Erasmus+ έργου ID- GAMING, που ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2020 και που ολοκληρώθηκε τον περασμένο Οκτώβριο, δημιούργησαν και διαθέτουν δωρεάν το νέο εκπαιδευτικό παιχνίδι σοβαρού σκοπού “QooL City” για να ενισχύσουν τις δεξιότητες των ατόμων με νευροαναπτυξιακές διαταραχές και να βελτιώσουν τις γνωστικές τους λειτουργίες.

«Το μυστικό πίσω από τις τεχνολογίες παιχνιδιών σοβαρού σκοπού είναι ότι μπορούν να συνδυάσουν τη διασκέδαση με την εκπαίδευση. Στο εργαστήριο μας αξιοποιούμε τέτοιες τεχνολογίες με πολλαπλό στόχο: Πρώτον, παιχνίδια σοβαρού σκοπού εκπαιδεύουν πληθυσμούς με ιδιαίτερες ανάγκες και δυνατότητες. Κατά δεύτερο εκπαιδεύουμε τους οικείους τους και τους περιθάλποντες με στόχο να έχουν εργαλεία εμπλουτισμού της καθημερινότητας αλλά και συμβουλευτικά μέσα για την καθημερινότητα. Τρίτον εκπαιδεύουμε τους γιατρούς του αύριο με παιχνίδια και σενάρια σοβαρού σκοπού προκειμένου να πετύχουμε βέλτιστη και εμπειρική εκπαίδευσή τους σε καίρια θέματα υγείας», παρεμβαίνει ο Καθ. Μπαμίδης

Όπως εξηγεί η μεταδιδακτορική ερευνήτρια Νίκη Πανδριά, το “QooL City” που είναι ένα «Παιχνίδι Εκπαίδευσης στην Ποιότητα Ζωής» είναι αποτέλεσμα συν-δημιουργίας ειδικών επιστημόνων και ατόμων με νευροαναπτυξιακές διαταραχές. «Στο 3μηνο χρονικό διάστημα από τον Μάρτιο έως τον Μάιο του 2021 πραγματοποιήθηκαν 5 συναντήσεις σε εβδομαδιαία βάση, διάρκειας 2 ½ ωρών μιας ομάδας 11 ατόμων, ηλικίας 18-24 ετών, από το ΕΕΕΕΚ Αλεξάνδρειας Ημαθίας (Ειδικό Εργαστήριο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης Αλεξάνδρειας) για να προσδιοριστούν οι προδιαγραφές του παιχνιδιού με βάση τις υπάρχουσες ρεαλιστικές ανάγκες και προσδοκίες αυτών των ατόμων με νευροαναπτυξιακές διαταραχές».

Εκπαίδευση στην ποιότητα ζωής

Το εκπαιδευτικό παιχνίδι “QooL City”, στο οποίο η πρόσβαση είναι δωρεάν, εκτυλίσσεται σε μια πόλη, την οποία καλούνται οι παίκτες/παίκτριες να εξερευνήσουν και να την απολαύσουν. Σύμφωνα με την αφήγηση του παιχνιδιού έχουν αγοράσει ένα καινούριο σπίτι που πρέπει να το γεμίσουν με νέα αντικείμενα για να γίνει λειτουργικό και ωραίο. Σε αυτό το παιχνίδι ο κάθε παίκτης/παίκτρια μπορεί να επιλέξει έναν χαρακτήρα που θα κινείται στην πόλη, στον οποίο φτάνοντας σε ένα κτίριο, του ζητείται να εκτελέσει μια δοκιμασία. Αν αυτή η δοκιμασία ολοκληρωθεί με επιτυχία τότε ο παίκτης/παίκτρια κερδίζει ένα αντικείμενο για το σπίτι του. Ο στόχος είναι ο κάθε παίκτης/παίκτρια να μαζέψει όσα περισσότερα αντικείμενα μπορεί. Μπορεί επίσης να επιλέξει να παίξει το παιχνίδι σε μια εύκολη ή σε μια πιο προχωρημένη εκδοχή, σε ψηφιακή και σε επιτραπέζια μορφή.

Το παιχνίδι περιλαμβάνει ένα ταμπλό, με διαφορετικά κουτιά/πλαίσια και κάρτες που εξηγούν τη σημασία και τις επιμέρους διαδικασίες που πρέπει να γίνουν σε κάθε κουτί. Οι συμμετέχοντες καλούνται να εκτελέσουν μια δραστηριότητα, ανάλογα με τις πληροφορίες και τις οδηγίες που δίνονται στην κάρτα. Το παιχνίδι, που παίζεται με 2 έως 6 παίκτες, διαθέτει τρεις κατηγορίες καρτών, μια που είναι σχετική με την ποιότητα ζωής, μια για γνωστικές λειτουργίες και μια με «Ειδικά» κουτιά/πλαίσια και κάρτες που περιέχουν ειδικές οδηγίες, όπως: «επιλέξτε το επόμενο κουτί/πλαίσιο», «προχωρήστε προς τα εμπρός» ή «προχωρήστε προς τα πίσω». Οι εκπαιδευτές και οι εκπαιδευόμενοι εισέρχονται στο ψηφιακό παιχνίδι , βρίσκουν το ψηφιακό ταμπλό του παιχνιδιού και με την αυτόματη ρίψη ενός τυχαίου ζαριού μεταφέρονται σε ένα συγκεκριμένο τετράγωνο, όπου δίνονται οι πληροφορίες της δοκιμασίας που καλούνται να ολοκληρώσουν οι παίκτες/παίκτριες. Και το παιχνίδι ξεκινά. Για τις ανάγκες του παιχνιδιού έχει δημιουργηθεί ειδικό εκπαιδευτικό υλικό που βοηθά τους ενδιαφερόμενους στην ενασχόλησή τους με αυτό.

«Το «Παιχνίδι Εκπαίδευσης στην Ποιότητα Ζωής» συνδυάζει ψυχαγωγικές και παιδαγωγικές πρακτικές, όπως η διδασκαλία επίλυσης προβλημάτων, η ενίσχυση και καλλιέργεια της κριτικής σκέψης, των δεξιοτήτων ομαδικής εργασίας και άλλων κοινωνικών δεξιοτήτων (όπως η αίσθηση του κοινού σκοπού), η παροχή κινήτρων για επιτυχία και η προετοιμασία δεξιοτήτων συνεργασίας για την πραγματική ζωή», εξηγεί η κα. Πανδριά. Με άλλα λόγια οι παίκτες/παίκτριες αποκτούν ψηφιακές δεξιότητες, μαθαίνουν να επιλύουν προβλήματα, να αυτοπροσδιορίζονται καλύτερα, να αναπτύσσουν διαπροσωπικές σχέσεις, να εκφράζονται, να βελτιώνουν τη σκέψη τους, να αντιλαμβάνονται καλύτερα τις έννοιες, αλλά και τον κόσμο μέσω του παιχνιδιού.

Εκπαιδευτική πλατφόρμα ID-GAMING

Δεν είναι όμως μόνο το παιχνίδι QooL City” που μπορεί να παίξει ένας παίκτης. Οι ερευνητές του Εργαστηρίου Ιατρικής Φυσικής και Ψηφιακής Καινοτομίας του Τμήματος Ιατρικής του ΑΠΘ δημιούργησαν μαζί με τους συνεργάτες του έργου και μια εκπαιδευτική πλατφόρμα που περιλαμβάνει ψηφιακά παιχνίδια και πλατφόρμες που έχουν ήδη δοκιμαστεί από άτομα με νευροαναπτυξιακές διαταραχές. «Κάθε παιχνίδι σοβαρού σκοπού μπορεί να επιλεχθεί με βάση τη γνωστική λειτουργία του ατόμου που πρέπει να εκπαιδευτεί. Μέσα στην πλατφόρμα παρέχονται οι σύνδεσμοι για πρόσβαση στα παιχνίδια, συμβουλές και οδηγίες για μια πιο ευχάριστη εμπειρία του παιχνιδιού, αλλά και επεξηγήσεις σχετικά με τους εκπαιδευτικούς στόχους και τις σχέσεις των παιχνιδιών με τις διαστάσεις της ποιότητας ζωής», εξηγεί η κα. Πανδριά, η οποία συμπληρώνει πως μέχρι στιγμής η πλατφόρμα περιλαμβάνει συνολικά 32 παιχνίδια σοβαρού σκοπού, άλλα 8 παιχνίδια μη σοβαρού σκοπού και 13 εφαρμογές από 4 πλατφόρμες.

Και επειδή η έρευνα αφορά την κοινωνία, πληρώνεται από την κοινωνία και επιστρέφει στην κοινωνία, οι ερευνητές του έργου παρουσίασαν το εκπαιδευτικό παιχνίδι QooL City και γενικά τα αποτελέσματα του έργου ID-GAMING στο κοινό τον περασμένο Οκτώβριο μετά από ανοικτή πρόσκληση σε γονείς και επαγγελματίες υγείας που θα ήθελαν να τα αξιοποιήσουν.

«Θέλαμε να ενημερώσουμε το κοινό σχετικά με τις κλινικές/διαγνωστικές προκλήσεις που συναντώνται στα άτομα με νευροαναπτυξιακές διαταραχές, το κλινικό/μαθησιακό προφίλ των ατόμων με ειδική διαταραχή της μάθησης ή/και άλλες νευροαναπτυξιακές διαταραχές, καθώς και για τις τεχνολογικές προσεγγίσεις και παρεμβάσεις που έχουν σχεδιαστεί για τη συγκεκριμένη ομάδα-στόχο», προσθέτει η ερευνήτρια.

Το παιχνίδι αφού πέρασε από τις φάσεις του συν-σχεδιασμού, του ελέγχου, της αξιολόγησης και επικύρωσης, της εφαρμογής και της ανατροφοδότησης (feedback) από παίκτες βρίσκεται τώρα στη φάση των τελικών παρεμβάσεων για την τελειοποίησή του.

Πηγή: dikaiologitika

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου