15 στρατηγικές για να βοηθήσουμε τα παιδιά με αυτισμό που χτυπάνε το κεφάλι τους.

Μια συχνή αυτοτραυματική συμπεριφορά στον αυτισμό είναι το χτύπημα του κεφαλιού (σε τοίχους, πατώματα έπιπλα), μια συμπεριφορά που είναι επικίνδυνη. Πολλοί γονείς ανησυχούν μήπως το παιδί του τραυματιστεί σοβαρά ή πάθει μόνιμη βλάβη στο κεφάλι ή στον εγκέφαλο με αυτό τον τρόπο. Αναρωτιούνται τι μπορούν να κάνουν.

Αρχικά θα πρέπει να προσπαθήσουν να εντοπίσουν τις αιτίες αυτής της συμπεριφοράς. Στη συνέχεια μπορούν να εφαρμόσουν μια ή περισσότερες από τις στρατηγικές που θα αναλυθούν στη συνέχεια.

Προφανώς είναι δύσκολο να βλέπεις το παιδί σου να προβαίνει σε μια αυτοτραυματική συμπεριφορά όπως το χτύπημα του κεφαλιού, αλλά ευτυχώς υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορεί να κάνει κανείς για να βοηθήσει, ιδίως αν έχει εντοπίσει τις αιτίες της συμπεριφοράς ή αν έχει καταφέρει να περιορίσει σημαντικά τις πιθανές αιτίες. Δείτε τις στρατηγικές ομαδοποιημένες σε 5 κατηγορίες.

Α) Παρέχετε αισθητηριακές εναλλακτικές:

Αν έχετε διαπιστώσει ότι η αιτία για την αυτοτραυματική συμπεριφορά του παιδιού σχετίζεται με την επεξεργασία αισθητηριακών ερεθισμάτων, τότε μπορείτε να δοκιμάσετε τις ακόλουθες στρατηγικές:

- Παρέχετε συχνά βαθειά πίεση στο κεφάλι,

- Βάλτε το παιδί να κρεμαστεί ανάποδα ή να έρθει σε θέση με το κεφάλι προς τα κάτω.

- Βάλτε το σε κατακόρυφη θέση. Βοηθήστε το παιδί να το κάνει με ασφάλεια.

- Προσφέρετέ του αιθουσαίες δραστηριότητες (δραστηριότητες που διεγείρουν το αιθουσαίο σύστημα), όπως κούνια, κούνημα σε καρέκλα.

- Προσφέρετέ του ιδιοδεκτικές δραστηριότητες πχ να πηδάει σε τραμπολίνο ή να χοροπηδάει καθισμένο σε τεράστια μπάλα.

- Παίξτε μαξιλαροπόλεμο.

Β) Κάντε το περιβάλλον ασφαλές.

Αν το παιδί σας χτυπάει το κεφάλι του γα να αντιμετωπίσει τον πόνο ή την δυσφορία που νιώθει, θα πρέπει να κάνετε το περιβάλλον ασφαλές. Δείτε μερικά πράγματα που μπορείτε να δοκιμάσετε :

- Απομακρύνετε μυτερά ή επικίνδυνα αντικείμενα από τα σημεία του σπιτιού όπου συνήθως το παιδί εκδηλώνει την αυτοτραυματική συμπεριφορά του.

- Βάλτε μαλακά προστατευτικά στα σημεία που χτυπάει το παιδί το κεφάλι του, ιδίως στις μυτερές γωνίες.

- Προσφέρετε ασφαλείς εναλλακτικές προκειμένου να μπορεί το παιδί να πέφτει με ορμή (πχ μαξιλάρια, στρώματα, κρεβάτι).

- Επενδύστε σε ένα μαλακό κράνος για να το φοράει και να μην κινδυνεύει από τα δυνατά χτυπήματα.

- Βάλτε οπτικά βοηθήματα (πχ μια πινακίδα STOP ) στο σημείο που χτυπάει συνήθως.

Γ) Ανακαλύψτε τα μοτίβα:

Μήπως δεν είστε σίγουροι ακόμα τι είναι αυτό που κάνει το παιδί να χτυπάει το κεφάλι του; Δείτε τι μπορείτε να δοκιμάσετε:

- Σημειώνετε πότε χτυπάει το παιδί το κεφάλι του έτσι ώστε να βρείτε τι είναι αυτό που προκαλεί την εν λόγω συμπεριφορά,

- Καθορίστε ποια μπορεί να είναι η βασική αιτία για αυτή την αυτοτραυματική συμπεριφορά.

Δ) Διδάξτε αυτορρύθμιση ή στρατηγικές διαχείρισης:

Θυμηθείτε ότι το χτύπημα του κεφαλιού μπορεί να είναι ένας τρόπος επικοινωνίας του παιδιού, ένας τρόπος για να εκφράζει αυτό που νιώθει. Μπορεί να είναι βοηθητικό το να του διδάξετε τη συναισθηματική αυτορρύθμιση και δεξιότητες διαχείρισης προκειμένου να βρει άλλους, εναλλακτικούς τρόπους για να εκφράζει τα συναισθήματά του.

- Χρησιμοποιείτε κοινωνικές ιστορίες για να διδάξετε στο παιδί πώς να μένει ασφαλές και γιατί το χτύπημα του κεφαλιού είναι επικίνδυνο,

- χρησιμοποιείτε οπτικά βοηθήματα για να βοηθήσετε το παιδί σας να εκφράζει τα συναισθήματά του

Ε) Ζητήστε βοήθεια από κάποιον ειδικό αν νιώθετε ότι δεν τα καταφέρνετε.

Απόδοση άρθρου 15+ STRATEGIES TO HELP WITH HEAD BANGING IN AUTISM

Ιωάννα Αγγέλου

Ειδική Παιδαγωγός - Νηπιαγωγός

MEd - Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση