“Η υπερκινητικότητα/ υπερκινητική συμπεριφορά δεν είναι θέμα επιλογής, αλλά μια έκφραση μιας εγκεφαλικής βιολογικής δυσλειτουργίας”. Αντί να προσπαθούμε να κάνουμε τα παιδιά με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητα (ΔΕΠΥ) να καθίσουν ακίνητα, μπορούμε να τα βοηθήσουμε να διοχετεύουν αυτή την επιπλέον ενέργειά τους με δημιουργικούς, παραγωγικούς τρόπους στο σχολείο και το σπίτι.
Πολλά παιδιά με ΔΕΠΥ βρίσκονται σε διαρκή κίνηση. Στο σχολείο, στριφογυρίζουν στην καρέκλα τους, κουνούν τα πόδια τους, χτυπούν το μολύβι στο θρανίο και μιλούν συνεχώς. Μπορεί ακόμα και να σηκώνονται και να τριγυρίζουν μέσα στην τάξη. Μια πρόσφατη μελέτη σε αγόρια με ΔΕΠΥ διαπίστωσε ότι κινούνται στο χώρο/ στην αίθουσα 8 φορές περισσότερο και κάνουν διπλάσιες κινήσεις των χεριών σε σύγκριση με τα υπόλοιπα αγόρια.
Η υπερκινητική συμπεριφορά δεν είναι επιλογή, αλλά έκφραση μιας εγκεφαλικής βιολογικής διαταραχής. Τα παιδιά με υπερκινητικότητα έχουν επίσης δυσκολίες με την αναστολή/ τον έλεγχο των παρορμήσεών τους. Μεταξύ των άλλων, δεν μπορούν να αντισταθούν στην παρόρμηση να κουνηθούν. Μπορεί να τους λέτε να μείνουν ακίνητα ή να σταματήσουν να στριφογυρίζουν ή να μιλούν, αλλά μέσα σε λίγα λεπτά θα ξαναρχίσουν την έντονη κινητική τους δραστηριότητα.
Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να τα βοηθήσετε; Να τους δώσετε τη δυνατότητα να διοχετεύσουν την ενεργητικότητά τους σε εποικοδομητικές δραστηριότητες ή να τους παρέχετε επαρκείς ευκαιρίες για να εκτονώνονται.
Λύσεις
Α) Μέσα στην τάξη
- Να θυμάστε ότι ένα παιδί με ΔΕΠΥ μπορεί να υστερεί στην κοινωνική ωριμότητα. Ακόμα και αν τα καταφέρνει καλά στα ακαδημαϊκά θέματα, να σκέφτεστε ότι είναι περίπου 2 χρόνια μικρότερος από τους συμμαθητές του και να δουλεύετε μαζί του ανάλογα.
- Επενδύστε στην κίνηση κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αν είστε στο νηπιαγωγείο και στην Α’ Δημοτικού, βάλτε όλη την τάξη να κάνει διατάσεις, τροχάδην επί τόπου και να τραγουδήσει τραγούδια που συνοδεύονται από κινήσεις των χεριών και του σώματος. Αν έχετε μεγαλύτερες τάξεις, δημιουργήστε ευκαιρίες κίνησης για τους μαθητές με ΔΕΠΥ. Βάλτε τους να σας φέρουν πράγματα, να μαζέψουν τετράδια ή εργασίες, να μεταφέρουν μηνύματα σε συναδέλφους σας. Τέτοιου είδους ευθύνες κάνουν το παιδί να αισθάνεται σημαντικό και παράλληλα το βοηθούν να διοχετεύσει την ενεργητικότητά του.
- Φροντίστε να εναλλάσσονται μαθήματα «υψηλής και χαμηλής ενέργειας». Μετά από ένα εμπνευσμένο μάθημα μουσικής, βάλτε την ώρα της γραπτής έκφρασης (Σκέφτομαι και Γράφω). Προγραμματίστε τα μαθήματα που απαιτούν μεγάλη συγκέντρωση όπως τα μαθηματικά μετά από διάλειμμα μεγάλο ή γυμναστική.
- Δώστε στο παιδί την δυνατότητα να μην μένει καθισμένο στο θρανίο του όλη την ώρα. Κάποια παιδιά δουλεύουν/ αποδίδουν καλύτερα αν μπορούν να κινούνται κατά τη διάρκεια των ασκήσεων, καθώς δεν δαπανούν μεγάλο μέρος της ενέργειάς τους για να μένουν ακίνητα αλλά μπορούν και τη διοχετεύουν στη μάθηση. Αφήστε τα να δουλεύουν όρθια στα θρανία τους (στο πίσω μέρος της αίθουσας) ή αφήστε τα να περπατούν ήσυχα ενώ σκέφτονται τη λύση ενός προβλήματος. Κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης λογοτεχνικών κειμένων, αφήστε τα να κάθονται στο πάτωμα ή σε μαξιλάρια.
- Μάθετε να αναγνωρίζετε τα όρια των παιδιών. Ακόμα και αν τους δίνετε ευκαιρίες για εκτόνωση μεταξύ των μαθημάτων, κάποια παιδιά με ΔΕΠΥ μπορούν να μείνουν ακίνητα για πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Αν νιώθετε ότι ο μαθητές σας φτάνει στα όριά του, αφήστε τον να σηκβωθεί από τη θέση του και να τεντωθεί, ακόμα και κατά τη διάρκεια ενός διαγωνίσματος.
Β) Στο σπίτι
- Αποδεχτείτε/κατανοήστε την ανάγκη του παιδιού για κίνηση. Επιτρέψτε του ένα σύντομο διάλειμμα από το δείπνο και αφήστε το να σηκωθεί για λίγο από το τραπέζι για να εκτονώσει λίγη από την πλεονάζουσα ενέργεια που έχει. Αφήστε το να επιστρέψει όταν θα είναι έτοιμο. Χρησιμοποιήστε την ίδια στρατηγική στην εκκλησία, σε αθλητικές ή άλλου τύπου εκδηλώσεις και γενικά σε δραστηριότητες που απαιτούν ακινησία και ησυχία για αρκετή ώρα.
- Ενθαρρύνετε τη φυσική δραστηριότητα πριν το σχολείο. Αφήστε το να βγάλει τον σκύλο για πρωινή βόλτα, να πάει με το ποδήλατο στο σχολείο. Όταν έχει άσχημο καιρό, ένα τραμπολίνο ή μια μπάλα που κάθεται επάνω το παιδί και χοροπηδάει μπορεί να αποτελέσουν πολύ καλές λύσεις για εκτόνωση.
- Πάρτε μια κουνιστή καρέκλα: ο ρυθμός μπορεί να ηρεμεί το παιδί. Βάλτε την σε ένα ήσυχο μέρος όπου το παιδί σας μπορεί να κάθεται και να διαβάζει.
Απόδοση του άρθρου Safe, Productive Movement Ideas for Hyperactive Students
Ιωάννα Αγγέλου
Ειδική Παιδαγωγός - Νηπιαγωγός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου