Δευτέρα 9 Φεβρουαρίου 2015

H ιστορία του Wheelchair Tennis

Το 1976, ο σκιέρ Brad Parks υπέστη ένα ατύχημα σε αγώνα, που τον άφησε παράλυτο από τη μέση και κάτω. Όπως πολλοί αθλητές που υπέφεραν από παρόμοιους τραυματισμούς, έπαιξε μπάσκετ με αμαξίδιο, στο πλαίσιο της αποκατάστασής του. Μια μέρα, προσπάθησε να ανταλλάξει μερικά χτυπήματα με τον πατέρα του. Κάπως έτσι ξεκινάει και η ιστορία του wheelchair tennis... 


Εκείνη τη μέρα μια επανάσταση γεννήθηκε. Σήμερα το wheelchair tennis είναι ένα άθλημα παγκοσμίου φήμης και εκτιμάται πως παίζεται σε 80-100 διαφορετικές χώρες. Είναι επίσης παραολυμπιακό άθλημα, στο οποίο η κορυφαίοι τενίστες έχουν την ευκαιρία να διακριθούν ως Ολυμπιονίκες. Η ΙΤF διοργανώνει γύρω στα 160 τουρνουά σε 40 χώρες, μέσα σε αυτά και τα 4 γνωστά σε όλους Grand Slam. Οι κορυφαίοι παίκτες δαπανούν περίπου 6 μήνες το χρόνο στο tour και οι υπόλοιποι προπονούνται 5-6 μέρες την εβδομάδα, ακριβώς όπως και οι αρτιμελείς συνάδελφοί τους.

Σχεδόν 40 χρόνια μας χωρίζουν από τη μέρα που ξεκίνησαν όλα. Στο κέντρο αποκατάστασης Rancho Los Amigos, που βρίσκεται στο Downey της Νότιας Καλιφόρνια, νοσηλευόταν ο Jeff Minnebraker, ο οποίος είχε τραυματιστεί σε αυτοκινητιστικό ατύχημα. Ο Minnebraker, εμπνευσμένος από την απόπειρα του Parks να παίξει τένις, είχε σχεδιάσει μια ειδική ελαφριά καρέκλα για τον εαυτό του, ώστε να παίζει με περισσότερη άνεση το αγαπημένο του άθλημα, κάνοντας ευκολότερη τη ζωή του στο Los Amigos.

"Ήθελα μόνο να βελτιώσω όσο το δυνατό περισσότερο το άθλημα, να κάνω κάτι που θα μπορούσε να λειτουργήσει καλά. Ήθελα η καρέκλα μου να γύριζε πολύ, πολύ γρήγορα", διηγείται ο Minnebraker.

Στην ταινία μικρού μήκους "Get It Together", που κυκλοφόρησε το 1976, ο Minnebraker κινείται με την αναπηρική καρέκλα σε πρωτοφανείς ταχύτητες για την εποχή. Μια μέρα ο Parks δοκίμασε την καρέκλα του και ενθουσιάστηκε, ζητώντας του να του φτιάξει μια ίδια.


"Η καρέκλα του δεν είχε βάρος πίσω, ούτε μπράτσα. Όταν είδα τον Jeff πάνω της, ήταν σα να έβλεπα απλά τον Jeff πάνω σε τροχούς. Τον κοίταξα με την καρέκλα μου, που είχε ψηλή πλάτη, και του ζήτησα να μου φτιάξει μια καρέκλα. Μου είπε πως δε θα το έκανε, αλλά θα μου δίδασκε πως να φτιάξω μόνος μου μια", λέει ο Parks.

Πράγματι, ο Minnebraker δίδαξε τον Parks και οι δυο τους έστησαν μια επιχείρηση με τις ειδικών καταστάσεων αναπηρικές καρέκλες, με την επωνυμία Quadra.

Τα επόμενα χρόνια, ο Parks και άλλοι παίκτες, όπως ο John Chambers, άρχισαν να διοργανώνουν τουρνουά. Σε μια εποχή που δεν υπήρχε ούτε το διαδίκτυο, ούτε το φαξ, η προώθηση των τουρνουά ήταν ιδιαίτερα δύσκολη.

"Φτιάχναμε αφίσες", εξηγεί ο Chambers, ο οποίος εξελίχθηκε σε ηγετική φιγούρα στο άθλημα, στο Λας Βέγκας. "Όταν οι άνθρωποι το άκουσαν για πρώτη φορά, όλο και περισσότεροι παίκτες εμφανιζόντουσαν, από όλο και πιο μακρινά μέρη."

Το 1980, ο Parks, ο οποίος είχε αναλάβει σημαντικό ρόλο στην εξάπλωση του αθλήματος, ξεκίνησε τη λειτουργία του Εθνικού Ιδρύματος Αντισφαίρισης με Αμαξίδιο, μαζί με τους David Kiley, David Saltz και Jim Worth. Έναν χρόνο αργότερα, ιδρύθηκε το Wheelchair Tennis Player Association, η ομοσπονδία δηλαδή των παικτών της αντισφαίρισης με αμαξίδιο.


Οι πρεσβύτεροι του αθλήματος, περιγράφουν τον Parks σαν τον άνθρωπο με το πλάνο, τον οραματιστή που χρησιμοποίησε το επιχειρηματικό του μυαλό και την οργανωτική του ικανότητα, ώστε να κάνει διάσημο το τένις με αμαξίδιο, σε κάθε γωνιά των ΗΠΑ. Ο Minnebraker από την άλλη ήταν ο μηχανικός, ο "αρχιτέκτονας" του αθλήματος.

Κατά τη διάρκεια αυτών των ετών διαμόρφωσης, καθορίστηκαν οι βασικές αρχές του wheelchair tennis. Πρώτον, δημιουργήθηκαν οι κανονισμοί, που είναι ίδιοι με αυτούς του τένις για αρτιμελείς αθλητές, με μόνο μια αλλαγή: η μπάλα μπορούσε να αναπηδά δύο φορές στο έδαφος και όχι μία. Οι υπόλοιπες αλλαγές ήταν κυρίως γλωσσικές (για παράδειγμα το "foot fault" αντικαταστάθηκε από το "wheel fault") και οργανωτικές (στην κατηγορία quad, άνδρες και γυναίκες μπορούν να είναι αντίπαλοι στα μονά).

Ο τρόπος παιχνιδιού έχει ακόμα περισσότερες διαφορές από το τένις που γνωρίζουμε, κάτι που είναι απόλυτα φυσιολογικό. Ένα παράδειγμα είναι όταν ανεβαίνουν στο φιλέ, δεν έχουν τη δυνατότητα να κάνουν βήματα πίσω, συνεπώς πρέπει να γυρίσουν πλάτη στο φιλέ, τον αντίπαλο και τη μπάλα. Γενικά η κίνηση στο γήπεδο είναι το σημαντικότερο πράγμα και αυτό που προσπαθούν να βελτιώσουν όσο περισσότερο μπορούν οι παίκτες.

"Θα πρέπει να αρχίσεις να σκέφτεσαι με τα χέρια σου και αυτό είναι δύσκολο", σχολιάζει ο Jason Harnett, ο οποίος είναι προπονητής της USTA και δουλεύει με κορυφαίους παίκτες, όπως είναι οι Nick Taylor και David Wagner.


Ένας από τους πρωτοπόρους του αθλήματος ήταν και ο Pierre Limborg. Ο Limborg έμαθε για τις καρέκλες Quadra και ταξίδεψε στην Καλιφόρνια από τη Γαλλία. Τελικά κατέληξε να μείνει στην Αμερική για 4 μήνες και να αγωνιστεί σε 6 τουρνουά. Σήμερα θεωρείται ο πρώτος διεθνής παίκτης στο wheelchair tennis.

"Όταν έφτασα στις ΗΠΑ το 1981, το πρώτο πράγμα που με εντυπωσίασε ήταν πόσοι πολλοί άνθρωποι μου χαμογέλασαν και με βοήθησαν. Στη Γαλλία μπαίνεις στο νοσοκομείο και αμέσως σου δίνουν μια λίστα με πράγματα που δεν μπορείς να κάνεις. Στην Αμερική με υποδέχτηκαν σαν ήρωα. Ο ορισμός του ήρωα κατά την αμερικανική κουλτούρα είναι ένας άνθρωπος που είχε ένα ατύχημα, ή το πεπρωμένο ήταν να πέσει κάτω, αλλά να πατήσει ξανά στα πόδια του."

Ο Limborg επέστρεψε στη Γαλλία, αλλά είχε μια αποστολή. Ο Parks, του είχε ζητήσει να διαδώσει το άθλημα και εκεί, ώστε την επόμενη φορά που θα έρθει ξανά από την Ευρώπη, να μην είναι μόνος του.

"Γύρισε πίσω με 5-6 παίκτες μαζί του, ένας από τους οποίους έγινε και Νο1 στον κόσμο αργότερα. Ένας άλλος έγινε ο δεύτερος πρόεδρος της ομοσπονδίας μας. Κάπως έτσι το άθλημα μεγάλωσε", είπε ο Parks.

Ο Limborg έκανε ακόμα περισσότερα, δείχνοντας αποφασισμένος να αναπτύξει το τένις με αμαξίδιο στην πατρίδα του. Δεν ήταν εύκολο. Οι περισσότεροι διευθυντές των tennis clubs ήταν φοβισμένοι, πιστεύοντας πως οι τροχοί από τις καρέκλες θα έκαναν ζημιές στα γήπεδά τους. Παρόλα αυτά ο Limborg κατάφερε να κάνει πολλά πράγματα, πείθοντας όλο και περισσότερους ανθρώπους να τον βοηθήσουν.

Το 1982, ο σπουδαίος Γάλλος τενίστας, Yannick Noah, συμμετείχε σε εκδήλωση για την προώθηση του wheelchair tennis. Αντάλλαξε χτυπήματα με αρκετούς παίκτες του αθλήματος και, σύμφωνα με τον Limborg, περίπου 3.000 άνθρωποι βρέθηκαν εκεί και παρακολούθησαν τον μελλοντικό πρωταθλητή του Roland Garros.

Ο αντίκτυπος ήταν μεγάλος. Ένας πολλά υποσχόμενος τενίστας από την Ολλανδία, ο Chantal Vandierendock, έμεινε παράλυτος έπειτα από αυτοκινητιστικό ατύχημα. Ο θείος του είχε δει στην τηλεόραση την εκδήλωση και το ανέφερε στον ανιψιό του. Εκείνος επισκέφτηκε τον Limborg στο Παρίσι και δεν άργησε να ασχοληθεί με το άθλημα. Ο Vandierendonck κέρδισε 5 χρυσά μετάλλια στους Παραολυμπιακούς αγώνες και μπήκε στο International Tennis Hall of Fame τον περασμένο Ιούλιο.

Σύμφωνα με την ITF, το 1985 υπήρχαν περισσότεροι από 1.500 παίκτες στο wheelchair tennis, ενώ μόνο στις ΗΠΑ έγιναν περίπου 40 τουρνουά. Παράλληλα αναπτύσσοταν τα κομμάτια των γυναικών και του quad (όπου οι παίκτες που συμμετέχουν έχουν μεγαλύτερο βαθμό αναπηρίας), ενώ έκανε την εμφάνισή της η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Αντισφαίρισης με Αμαξίδιο.

Το 1990, το τουρνουά του Key Biscayne, σήμερα γνωστό ως Miami Masters, έγινε το πρώτο μεγάλο τουρνουά που διοργάνωσε αγώνες wheelchair tennis. Την ίδια εποχή η ITF έγινε η παγκόσμια ομοσπονδία και για το wheelchair tennis. Τον Φεβρουάριο του 1991, η Ellen de Lange, η οποία αργότερα κατετάγη Νο2 στον κόσμο, διορίστηκε γενική διευθύντρια του wheelchair tennis στην ITF.

"To γεγονός ότι η ITF έγινε η υπεύθυνη ομοσπονδία για το τένις με αμαξίδιο, είχε τεράστιο αντίκτυπο στην ανάπτυξη του παιχνιδιού", σχολίασε η de Lange, η οποία παραμένει μέχρι σήμερα ενεργή στην Παγκόσμια Ομοσπονδία Αντισφαίρισης. "Μέσα από τις επαφές της ITF, τα κράτη μέλη της, τους χορηγούς της και τα Grand Slam, είχαμε πολλές ανοιχτές πόρτες που υπό άλλες συνθήκες θα παρέμεναν κλειστές."

H ITF έχει δημιουργήσει ένα ταμείο, ώστε να βοηθήσει τους πιο άτυχους αθλητές του wheelchair tennis, σε ολόκληρο τον κόσμο. Όπως διηγείται και ο Mark Bullock, γενικός διευθυντής του wheelchair tennis στην ITF, υπάρχουν χώρες όπως η Αϊτή, που οι παίκτες με αναπηρία δεν έχουν και πολλή τύχη.

"Σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες, τα άτομα με αναπηρία είναι οι φτωχότεροι των φτωχών. Συχνά απορρίπτονται ακόμα και από τις οικογένειές τους. Για παράδειγμα, στην Αϊτή, η λέξη αναπηρία ισοδυναμεί με τη φράση 'άνευ αξίας'. Το πρώτο βήμα σε πολλές νέες χώρες, είναι να αλλάξει η στάση τους προς αυτούς τους ανθρώπους."

Ο Bullock συχνά αναφέρει την ιστορία με μια νεαρή παίκτρια στη Νιγηρία, για την οποία έμαθε ότι μπορεί να ενδιαφέρεται να ασχοληθεί με το wheelchair tennis. Μέχρι τότε, η γυναίκα εκείνη δεν είχε αφήσει ποτέ τον δρόμο που κατοικούσε! Δέχτηκε μια πρόσκληση και πήγε σε μια κλινική, όπου της δόθηκε μια ολοκαίνουργια καρέκλα και είχε την ευκαιρία να γνωρίσει το άθλημα. "Δεν είναι επαγγελματίας, αλλά παίζει συχνά. Υπάρχουν πολλές ιστορίες σαν κι αυτή", συμπληρώνει ο Bullock.

Σε επαγγελματικό επίπεδο, έστω και αν δεν είναι το ίδιο ανεπτυγμένο παντού, το wheelchair tennis είναι στην καλύτερη φάση του από ποτέ. Είναι μέρος των Παραολυμπιακών Αγώνων όπου εξασφαλίζει τηλεοπτική κάλυψη και φέρνει αυξημένη ευαισθητοποίηση. Γίνονται όλο και περισσότεροι αγώνες Juniors, ενώ οι Εθνικές Ομοσπονδίες παρέχουν εκπαίδευση και υποστήριξη στους υποψήφιους παίκτες.

Υπάρχουν πλέον αθλητές, όπως ο Shingo Kunieda, Νο1 στους άνδρες παγκοσμίως, που έχουν τεράστια φήμη και ακολουθούνται παντού από δημοσιογράφους. Μετά από κάθε μεγάλη του επιτυχία, ο Kunieda γνωρίζει στην πατρίδα του, την Ιαπωνία, την υποδοχή ενός ήρωα.

Η μεγαλύτερη θρύλος του wheelchair tennis, είναι η Esther Vergeer. Η 33χρονη Ολλανδέζα τενίστρια έχει κατακτήσει 42 Grand Slams τίτλους, 22 Wheelchair Tennis Masters και 7 χρυσά μετάλλια σε Παραολυμπιακούς Αγώνες. Πέρασε 668 εβδομάδες στο Νο1 της παγκόσμιας κατάταξης (σχεδόν 13 χρόνια), ενώ από τον Ιάνουαριο του 2003 μέχρι και τον περσινό Φεβρουάριο - όταν και έβαλε τέλος στην καριέρα της - δεν ηττήθηκε ποτέ, φτάνοντας τις 470 συνεχόμενες νίκες. Έχει κατακτήσει 148 τίτλους στα μονά και 136 στα διπλά, έχοντας συνολικά 284 τρόπαια στη συλλογή της.


Πηγή: tennisnews.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου