Τα φυτά μπορούν να δείξουν πώς διαφορετικοί άνθρωποι χρειάζονται διαφορετικά πράγματα για να αναπτυχθούν και πώς οι έννοιες της δίκαιης μεταχείρισης και της ισότητας είναι διαφορετικές.
Πρόσφατα, ενώ κάναμε κηπουρική μαζί με την πεντάχρονη κόρη μου, μου έθεσε πολλές ερωτήσεις σχετικά με τις ανάγκες διαφορετικών φυτών. Ρώτησε γιατί δεν χρειάζεται να ποτίζουμε τους ηλίανθους όσο συχνά χρειάζεται να ποτίζουμε το βασιλικό και ήταν περίεργος γιατί το μαρούλι μας τα πήγαινε καλύτερα στη σκιά. Καθώς της απαντούσα, συνειδητοποίησα ότι στην πραγματικότητα μιλούσαμε για το πώς πρέπει να κινούμαστε στον κήπο - και στον κόσμο - με επίγνωση των διαφορετικών ταυτοτήτων και των αναγκών που έχει κάθε οργανισμός.
Σαν εκπαιδευτικός, η κλασική λάμπα της πολύ καλής ιδέας σχηματίστηκε πάνω από το κεφάλι μου. Υπήρχαν σαφείς παραλληλισμοί ανάμεσα στην καλλιέργεια ενός κήπου και στην καλλιέργεια των αντιλήψεων των παιδιών για τη διαφορετική σημασία των εννοιών δίκαιη μεταχείριση και ισότητα και η παραδοσιακή επιστημονική δραστηριότητα της κηπουρικής θα λειτουργούσε ως καταλύτης σε μια συζήτηση για ομοιότητες και διαφορές μεταξύ των ανθρώπων.
Αναρωτιόμουν συχνά γιατί η διδασκαλία για τη δίκαιη μεταχείριση καθυστερεί στα σχολεία και γιατί το θέμα θεωρείται πολύπλοκο. Οι αρχικές συζητήσεις δεν χρειάζεται να είναι περίπλοκες - μπορούν να ξεκινήσουν με απλές μεταφορές. Και όπως με βοήθησε η κόρη μου να δω, η δίκαιη μεταχείριση υπάρχει ακόμη και σε πολύ απλά καθημερινά πράγματα, όπως στο πότισμα ενός κήπου.
Πλαίσιο της δραστηριότητας
Καθώς εισάγετε το μάθημα και τη δραστηριότητα της κηπουρικής στους μαθητές σας, εκμεταλλευτείτε την ευκαιρία να συγκρίνετε (και να βρείτε ομοιότητες και διαφορές) στα συνηθισμένα φυτά κήπου, όπως έκανα με την κόρη μου: Ο βασιλικός χρειάζεται πολύ νερό, οι ηλίανθοι χρειάζονται λιγότερο. Καθοδηγήστε τη συζήτηση ρωτώντας τους μαθητές σας: «Τι κοινό έχουν το φυτό της ντομάτας και ο ηλίανθος; Τι διαφορές βλέπετε;» Επεκτείνετε τη συζήτηση σχετικά με το τι παρέχουν τα φυτά. Ρωτήστε, «Τι μας προσφέρει ο ηλίανθος; Τι κάνουμε με τις ντομάτες;». Σημειώστε ότι υπάρχουν διαφορές όχι μόνο στα ίδια τα φυτά, αλλά και σε αυτά που μας παρέχουν όταν ωριμάσουν (π.χ. τροφή ή γεύση).
Μόλις οι μαθητές διαπιστώσουν τις ομοιότητες και τις διαφορές μεταξύ των φυτών, δημιουργήστε ένα γενικό πλαίσιο: Ναι, είναι όλα φυτά, αλλά όλα φαίνονται διαφορετικά και όλα έχουν ξεχωριστές ιδιότητες και ανάγκες. Ζητήστε από τους μαθητές σας να εφαρμόσουν αυτήν την ιδέα στους ανθρώπους - για παράδειγμα, ρωτήστε: «Τι ομοιότητες και διαφορές βλέπουμε όταν κοιτάζουμε ο ένας τον άλλον;». Εξετάστε το ενδεχόμενο να δημιουργήσετε ένα σχεδιάγραμμα με τις σκέψεις σας στο οποίο θα μπορείτε να δουλέψετε σε επόμενη φάση της δραστηριότητας.
Εισάγετε τους όρους
Καθώς παρουσιάζετε στα παιδιά τι χρειάζονται τα φυτά, εξηγήστε πώς οι ανάγκες τους είναι διαφορετικές. Χρησιμοποιώντας τις πληροφορίες από το πίσω μέρος των πακέτων των σπόρων ή πηγές του διαδικτύου, επισημάνετε τις διαφορετικές ανάγκες σε ηλιακό φως/ σκιά, σε νερό και σε είδος εδάφους που έχει κάθε φυτό για να αναπτυχθεί.
Ζητήστε από τους μαθητές σας να γράψουν τις ιδιαίτερες ανάγκες κάθε φυτού αναφερθείτε σε αυτές τις διαφορές στα πλαίσια της συζήτησης. Ρωτήστε τα παιδιά: «Όλα τα φυτά μας χρειάζονται την ίδια ποσότητα ηλιακού φωτός και νερού;»
Οδηγήστε τους μαθητές στο συμπέρασμα ότι κάθε φυτό έχει ιδιαίτερες ανάγκες σε ήλιο, νερό και έδαφος για να αναπτυχθεί, και μέσα από αυτό το παράδειγμα εξηγήστε τη διαφορά ανάμεσα στο όρο ισότητα («όλοι παίρνουν το ίδιο πράγμα») και στον όρο δίκαιη μεταχείριση («όλοι παίρνουν ό,τι χρειάζονται»).
Συζήτηση
Μόλις αποσαφηνίσετε τους όρους, πείτε στους μαθητές σας: «Εάν αντιμετωπίσουμε όλα τα φυτά με τον ίδιο τρόπο, θα τους δώσουμε την ίδια ποσότητα ηλιακού φωτός και νερού, ακόμα κι αν χρειάζονται διαφορετικές ποσότητες. Είναι σωστή αυτή η προσέγγιση για τη φροντίδα των φυτών;» Άμεση συζήτηση. Αφήστε τη συζήτηση ανοιχτή για την ερμηνεία των μαθητών σας.
Δώστε συγκεκριμένα παραδείγματα από τα φυτά σας - για παράδειγμα, οι ντομάτες χρειάζονται έξι έως οκτώ ώρες ηλιακού φωτός κάθε μέρα για να μεγαλώσουν, ενώ το πολύ νερό μπορεί να τις πνίξει. Ο βασιλικός χρειάζεται ζεστό καιρό και πολύ καλό πότισμα. Το φασκόμηλο, όταν μεγαλώσει λίγο, δεν χρειάζεται σχεδόν τίποτα εκτός από το φως του ήλιου. Το λάχανο θα μεγαλώσει με πολύ λίγη προσοχή και οι βιόλες ευδοκιμούν σε δροσερές θερμοκρασίες με πολύ λίγο νερό. Τότε ρωτήστε τους τι θα συμβεί αν δώσουμε σε όλα τα φυτά τα ίδια πράγματα: το ίδιο φως, το ίδιο νερό, την ίδια θερμοκρασία. Είναι ένας λογικός τρόπος να τα φροντίζουμε όλα με τον ίδιο τρόπο (στα πλαίσια της ισότητας); Ή πρέπει να βλέπουμε τις ιδιαίτερες ανάγκες τους και να τους παρέχουμε όσα χρειάζονται στα πλαίσια της δίκαιης μεταχείρισης;
Επέκταση της συζήτησης.
Χρησιμοποιώντας το παράδειγμα κηπουρικής, επεκτείνετε τη συζήτηση σχετικά με την ισότητα και τη δίκαιη μεταχείριση. Ρωτήστε τα παιδιά, «Εάν είναι πιο λογικό να αντιμετωπίζουμε τα φυτά μας με δίκαιο τρόπο ανάλογα με το τι χρειάζεται το καθένα για να αναπτυχθεί, δεν είναι λογικό να κάνουμε το ίδιο στην τάξη μας;» ή «Χρειαζόμαστε όλοι τα ίδια πράγματα για να μάθουμε και να μεγαλώσουμε; Αν είστε καλοί στα μαθηματικά αλλά χρειάζεστε βοήθεια στην ανάγνωση, έχει νόημα να σας βοηθήσω στα μαθηματικά επειδή βοήθησα κάποιον άλλο;».
Δώστε ένα συγκεκριμένο παράδειγμα, όπως, «Εάν ξεχάσετε το μολύβι σας στο σπίτι και σας δανείσω ένα δικό μου, θα πρέπει να δώσω μολύβι σε όλα τα παιδιά;». Ζητήστε από τους μαθητές σας να δώσουν άλλα παραδείγματα δικαιοσύνης και δίκαιης μεταχείρισης στην τάξη.
Ας ελπίσουμε ότι θα καταλάβουν ότι, όπως και τα φυτά, έτσι και οι άνθρωποι χρειαζόμαστε περισσότερο από κάποια πράγματα και λιγότερο από άλλα. Αλλά το πιο σημαντικό είναι να δίνουμε σε κάθε άτομο αυτό που χρειάζεται για να αναπτυχθεί.
Η δίκαιη μεταχείριση είναι μια δύσκολη έννοια, αλλά δεν χρειάζεται να είναι περίπλοκη. Μπορούμε να τη διδάξουμε με απλό τρόπο αν χρησιμοποιήσουμε μια καλή μεταφορά. Και η κηπουρική μπορεί να μας βοηθήσει πολύ!
Απόδοση του άρθρου Teaching the Concept of Equity Through Gardening
Ιωάννα Αγγέλου
Ειδική παιδαγωγός - Νηπιαγωγός
MEd - Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου