Τετάρτη 14 Απριλίου 2021

Podcast: Γιώργος Νικολαϊδης - Η λατρεία της επίδοσης είναι κουλτούρα και αχίλλειος πτέρνα στο χώρο του αθλητισμού

O ψυχίατρος, εκπρόσωπος της Ελλάδας στην Επιτροπή Lanzarote του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προστασία των παιδιών από τη σεξουαλική βία, Γιώργος Νικολαϊδης μίλησε στο Κόκκινο για την σεξουαλική κακοποίηση των παιδιών στο χώρο του αθλητισμού. Υπογράμμισε πως χρειάζεται μια τριπλή «συμμαχία» ανάμεσα στους αθλητικούς φορείς, την πολιτεία και του χώρου της παιδικής προστασίας, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο ασφάλειας, ενώ σημείωσε πως πρέπει να απορριφθεί η ανδροκρατική, πατριαρχική κουλτούρα που κυριαρχεί.

Αναλυτικά:

«Εχοντας τη χαρά και την τιμή να συμμετάσχω στις πρώτες εκδηλώσεις από την έναρξη της καμπάνιας ‘start to talk’ του συμβουλίου της Ευρώπης, από την πρώτη χώρα που ξεκίνησε στη Μαδρίτη πριν από δύο χρόνια, και σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, αισθάνομαι πως τα όσα συνέβησαν στην ελληνική πρώτη ημερίδα την προηγούμενη εβδομάδα με τις αποκαλύψεις της Σοφίας Μπεκατώρου, δικαίωσαν τουλάχιστον τον τίτλο της καμπάνιας που είναι «Ξεκίνα να μιλάς» ή «Σπάσε τη σιωπή» γιατί το νόημα όλης αυτής της καμπάνιας είναι να ανοίξει το θέμα της θυματοποίησης των παιδιών, θα έλεγα και των νέων αθλητών μιας και που τεχνικά μιλώντας το συγκεκριμένο περιστατικό συνέβη όταν η Ολυμπιονίκης ήταν στα 21 της χρόνια, να ανοίξουν να στόματα, να αρχίσει να συζητιέται το πρόβλημα γιατί όπως σε πάρα πολλούς χώρους γιατί η πρώτη αντίδραση είναι η άρνηση, «σε μας δε συμβαίνει ποτέ».

Βέβαια, στην Ελλάδα ξέρουμε πολύ καλά ότι όχι μόνο συμβαίνει αλλά είχαμε και πριν εννιά χρόνια την αποκάλυψη της μεγαλύτερης υπόθεσης παιδοφιλίας στην Ελλάδα όλων των εποχών, η οποία μάθαμε ότι συνέβη στα πλαίσια μιας ομάδας μπάσκετ για αγόρια και εφήβους στο Ρέθυμνο της Κρήτης. Οπότε δεν μπορούμε να πούμε ότι είμαστε αθώοι ή ότι πρώτη φορά ακούμε ότι συμβαίνουν τέτοια πράγματα.

Τουλάχιστον για τα παιδιά, ήδη η χώρα μας με την ψήφιση της συνθήκης του Λανζαρότε του Συμβουλίου της Ευρώπης, το 2007, υιοθέτησε, ορθώς κατά τη γνώμη μου, την αντίληψη που πέρασε και στο νομικό σύστημα ότι για τα παιδιά τουλάχιστον η παραγραφή των αδικημάτων πρέπει να ξεκινάει από την ημέρα της ενηλικίωσής τους και όχι από την ημέρα που συντελέστηκε το όποιο αδίκημα, αυτό γιατί μπήκε ως πρόνοια και πια είναι ψηφισμένη πρόνοια σε 48 κοινοβούλια ανά τον κόσμο, γιατί το παιδί που θυματοποιείται είναι σε μια σχέση εξάρτησης σε σχέση με τον δράστη, ο οποίος δράστης συνήθως έχει μία σχέση ευθύνης, εμπιστοσύνης, δύναμης απέναντι στο παιδί και με αυτή την έννοια είναι αδύνατο να αποκαλύψει τη στιγμή που συμβαίνει η όποια παραβίαση δικαιώματός του και γι αυτό ακριβώς υιοθετήθηκε αυτή η τελείως διαφορετική αντιμετώπιση και στο ποινικό σύστημα.

Υπάρχει, όμως, και ένα άλλο σημείο και είναι πολύ ιδιαίτερο για τον αθλητικό χώρο, εγώ διάβασα με προσοχή και άκουσα τις δηλώσεις της κ. Μπεκατώρου, ένα πράγμα που φαίνεται ή ένας τουλάχιστον από τους λόγους που την απέτρεψαν τη στιγμή που συνέβαινε η παραβίαση, ήταν το κλίμα που επικρατούσε μέσα στην ομάδα, ο φόβος ότι θα παραμεριστεί και θα δημιουργηθεί ένα γενικότερο πρόβλημα και η απόδοση της ομάδας δε θα πάει καλά, αυτό το είχαμε συναντήσει στην ουσία του και όταν είχε αποκαλυφθεί η υπόθεση στο Ρέθυμνο. Η κοινή έννοια που τράβαγε και κράταγε τα παιδιά σ' αυτό το δίκτυο της θυματοποίησης είναι ότι πετυχαίνουμε επιδόσεις οτιδήποτε κι αν χρειαστεί, είναι ένα πάρα πολύ κοινό σημείο της προσέγγισης των δραστών απέναντι σε παιδιά στο χώρο του αθλητισμού, αυτή η λατρεία της επίδοσης οτιδήποτε κι αν χρειαστεί, αυτή είναι μια κουλτούρα και αχίλλειος πτέρνα στο χώρο του αθλητισμού που σε άλλες χώρες τα ίδια τα σωματεία την έχουν αναγνωρίσει.

Η προσπάθεια που γίνεται σε παγκόσμιο επίπεδο να μπουν συγκεκριμένες δικλείδες ασφαλείας δεν είναι μια επίθεση στο χώρο του αθλητισμού, είναι αντίθετα μια προσπάθεια ώστε να ενισχυθεί η ασφάλεια.

Υπάρχουν πολλές συγκεκριμένες διαδικασίες και βήματα, αυτό που αξίζει τον κόπο να συζητηθεί είναι τι θεσμικές διαδικασίες πρέπει να μπουν στα αθλητικά σωματεία ώστε τα παιδιά να είναι ασφαλή. Και σ αυτό υπάρχουν επεξεργασίες και από τη ΔΟΕ και από φορείς που βάζουν συγκεκριμένα πράγματα: Το να είναι παρόντες πάνω από ένας όταν τα παιδιά αλλάζουν, το να υπάρχουν διαδικασίες ώστε τα παιδιά να μπορούν να καταγγείλουν κάποιον ή κάποια που βλέπουν ότι κινείται ύποπτα και αυτές οι διαδικασίες να είναι ανεξάρτητες από τη διοίκηση και τη δομή του ίδιου του αθλητικού σωματείου, να πηγαίνουν κατευθείαν σε έναν ανεξάρτητο φορέα, το να υπάρχει μέσα στην ατζέντα της συζήτησης κάθε οργάνου σε κάθε επίπεδο και η εξέταση θεμάτων, καταγγελιών, παραβιάσεων δικαιωμάτων των αθλητών, το να υπάρχουν ορισμένοι άνθρωποι κάθε φορά σε ένα σωματείο που να χειρίζονται και να μπορούν να παραλάβουν τέτοιες αναφορές, να υπάρχει ενημερωτικό υλικό και να ενημερωθούν και γυμναστές και εθελοντές και τα ίδια τα παιδιά.

Να σας πω και κάτι άλλο που ίσως ακουστεί παράξενο, έχει παρατηρηθεί γενικώς ότι σε οποιαδήποτε ανδροκρατική, πατριαρχική κουλτούρα υπάρχει σε ένα σπορ, τόσο πιο ευάλωτα είναι τα αγόρια ιδιαίτερα στη σεξουαλική θυματοποίησή τους σε αυτόν τον χώρο αυτού του σπορ. Αντιθέτως, δηλαδή, με ότι θα πίστευε κάποιος, η πολλή αρρενωπότητα, το πολύ μάτσο κλίμα, τουναντίον αποτρέπει τα θύματα από το να μιλήσουν, να ζητήσουν βοήθεια γιατί το να είσαι θυματοποιημένος καθιστά μια μεγάλη απαξία που δεν μπορούν να το σηκώσου ως βάρος.

Το να αλλάξουμε και αυτό το κλίμα στα σπορ ώστε να μην αναπαράγει αυτό το ματσό κλίμα αυτής της πατριαρχικής, ανδροκρατικής αντίληψης επίσης θα προστατέψει τα παιδιά. Υπάρχει μια σειρά από θεσμικές τομές που μπορούμε να κάνουμε. Η εμπειρία διεθνώς δείχνει ότι πρέπει να προχωρήσουμε μαζί σε μια τριπλή συμμαχία: Άνθρωποι, οργανώσεις από τον ίδιο το χώρο του αθλητισμού, καμία πολιτεία δεν μπορεί να το κάνει μόνη της, ο χώρος του αθλητισμού μπορεί να κλειστεί στον εαυτό του ότι νόμοι κι αν υπάρχουν, δεύτερον η πολιτεία που πρέπει να πάρει συγκεκριμένες και νομοθετικές πρωτοβουλίες ώστε να στηρίξει τέτοιες προσπάθειες και τρίτον να υπάρχει και συμβολή του χώρου της παιδικής προστασίας που έχει την εμπειρία στο πως προστατεύονται τα παιδιά. Μια τέτοια τριπλή συμμαχία μπορεί να αποδώσει μια πραγματική ασφάλεια που χρειαζόμαστε στο χώρο του αθλητισμού για τα παιδιά».

Ακούστε το podcast εδώ

Πηγή: Αυγή

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου