Όλα τα παιδιά λένε κάπου- κάπου ψέματα. Τα παιδιά όμως με ΔΕΠΥ εξαιτίας της παρορμητικότητας και της χαμηλής αυτοεκτίμησης που τα χαρακτηρίζουν, της τάσης τους να κάνουν λάθη που πιστεύουν ότι πρέπει να τα καλύψουν, είναι ιδιαίτερα επιρρεπή στη διεστράβλωση της αλήθειας. Πώς πρέπει να αντιδρούν οι γονείς όταν πιάνουν τα παιδιά τους να λένε ψέματα; Χρησιμοποιήστε αυτές τις στρατηγικές για να καταλάβει το παιδί σας πόσο σημαντικό είναι να λέει αλήθεια.
- Τα ψέματα είναι ένα σύμπτωμα της ΔΕΠΥ;
Η παρόρμηση του παιδιού σας να λέει ψέματα/παραμύθια δεν το κάνει κακό άνθρωπο, ούτε είναι απόδειξη ενός ελαττώματος του χαρακτήρα του. Είναι απλά ένα υποπροϊόν της ΔΕΠΥ – κάτι σαν σύμπτωμα. Και όπως και με τα άλλα συμπτώματα της διαταραχής, η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να βοηθήσει. Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση το παιδί θα πρέπει να κατανοήσει την αξία του να λέει την αλήθεια.
- Εξηγήστε του τις συνέπειες
Κάποια παιδιά λένε ψέματα από ανασφάλεια, για να γίνουν πιο δημοφιλή στα άλλα παιδιά. Το να τιμωρείτε ένα ανασφαλές παιδί, του κάνει περισσότερο κακό παρά καλό. Αντί για αυτό, βεβαιωθείτε ότι το παιδί καταλαβαίνει τι θα συμβεί αν οι άλλοι το πιάσουν να λέει ψέματα. Οι αρνητικές συνέπειες των ψεμάτων, ακόμα και οι πιο ήπιες, μπορεί να είναι προφανείς για τους ενήλικες, στα παιδιά όμως θα πρέπει να υπενθυμμίζουμε ότι τα ψέματα συνήθως δημιουργούν περισσότερα προβλήματα από όσα λύνουν.
- Κάντε εξάσκηση στην παύση
Αντί να πάρουν χρόνο για να απαντήσουν σε μια δύσκολη ερώτηση με κατάλληλο (και ειλικρινή) τρόπο, τα παιδιά ξεστομίζουν αμέσως χωρίς να σκεφτούν μια απάντηση, ακόμα και όταν είναι απροκάλυπτο ψέμα ή ξεκάθαρη υπερβολή. Διδάξτε στο παιδί σας να μετράει σιωπηλά μέχρι το 3 πριν μιλήσει και να χρησιμοποιεί αυτό τον χρόνο για να σκεφτεί μια ειλικρινή απάντηση.
- Παραμείνετε ήρεμοι
Αν το παιδί σας σας πει κάτι που ξέρετε ότι δεν είναι αλήθεια, παραμείνετε ήρεμοι. Το να αντιδράσετε με θυμό ή με αποδοκιμασία, κατάπληξη, θα οδηγήσει το παιδί σας να νιώσει την ανάγκη να πει και άλλα ψέματα για να εκτονώσει την κατάσταση, σκάβοντας ακόμα περισσότερο τον λάκο του.
- Έγεγχος της αλήθειας
Δώστε στο παιδί σας την ευκαιρία να ξανασκεφτεί την απάντηση που έδωσε όταν το πιάσατε να λέει ψέματα, δώστε του μια ακόμα ευκαιία να σας απαντήσει χωρίς να υπάρχουν συνέπειες για το ότι σας έχει πει προηγουμένως ψέματα. Είτε αυτός ο «έλεγχος» γίνει αμέσως είτε γίνει αρκετές ώρες μετά, μαθαίνει στα παιδιά να ξανασκέφτονται τις μη ειλικρινείς απαντήσεις που δίνουν.
- Να επιβραβεύετε την ειλικρίνεια. Όταν το παιδί σας λέει ένα ψέμα για να καλύψει κάποιο λάθος ή μια κακή/μη αποδεκτή συμπεριφορά του. Ίσως είναι δελεαστικό να προσθέσετε «συνέπειες» για το ψέμα. Όμως προκειμένου να ενθαρρύνουμε την ειλικρίνεια, η επιβράβευση είναι αποτελεσματικότερη από την τιμωρία. Για παράδειγμα, αν του δώσετε ένα μικρό αυτοκόλλητο όταν το πιάσετε να λέει την αλήθεια, είναι πολύ πιθανό να επαναλάβει αυτή την συμπεριφορά και στο μέλλον.
- Εξηγήστε στο παιδί την έννοια των «αθώων» ψεμάτων (κατά συνθήκη ψεύδη), βάζοντάς το να σκεφτεί ότι κάποιος του κάνει ένα δώρο που δεν του αρέσει. Ζητήστε του να σκεφτεί την σωστή αντίδραση:
α) Αηδία!
β) Δεν θα παίξω ποτέ με αυτό το πράγμα!
γ) Ευχαριστώ για το ωραίο δώρο.
Αν το παιδί σας διαλέξει το γ) συζητήστε μαζί του γιατί αυτή είναι η σωστή επιλογή. Αν διαλέξει κάποιο από τα δύο πρώτα, εξηγήστε του τα συναισθήματα του ατόμου που του έκανε το δώρο, πόσο θα στεναχωρεθεί και πείτε του ότι σε αυτές τις περιπτώσεις μπορούμε να πούμε ένα ψεματάκι.
Απόδοση του άρθρου Strategies to Help Your ADHD Child Fib Less της Carol Brady.
Ιωάννα Αγγέλου
Ειδική παιδαγωγός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου