Μαθητές καλλιεργούν λαχανόκηπους

Απάντηση στην ελλιπή εκπαίδευση των παιδιών σε ζητήματα υγιεινής διατροφής επιχειρεί να δώσει η νέα μόδα δημιουργίας σχολικών λαχανόκηπων, η οποία φαίνεται να διαδίδεται πλέον με ταχύτατους ρυθμούς σε Ευρώπη και Ηνωμένες Πολιτείες. Μέσα από προγράμματα που ενθαρρύνουν τα παιδιά της σχολικής ηλικίας να ανακαλύψουν τη ζωτικής σημασίας σχέση μεταξύ της καλλιέργειας των τροφών που καταναλώνουμε και της προσωπικής υγείας, όχι μόνον σωματικής αλλά και ψυχικής, οικολογικές οργανώσεις, εκπαιδευτικοί οργανισμοί και άλλοι φορείς συνεργάζονται προκειμένου να δώσουν μια ουσιαστική απάντηση στο τεράστιο πρόβλημα της παιδικής παχυσαρκίας που μαστίζει τις δυτικές κοινωνίες.

Δεν ξέρουν τι τρώνε

Στη Βρετανία, οι ειδικοί πιστεύουν ότι η έλλειψη ενημέρωσης γύρω από τα ζητήματα της διατροφής συμβάλλουν δραστικά στο πρόβλημα της παχυσαρκίας και αναζητούν τη λύση, εκτός από την εισαγωγή ειδικών μαθημάτων στην τάξη, στην εκπαίδευση των παιδιών στην καλλιέργεια της τροφής, με τη δημιουργία ειδικών λαχανόκηπων. Τα στοιχεία που αποδεικνύουν την άγνοια των παιδιών γύρω από τα ζητήματα της διατροφής τους είναι πραγματικά αποκαλυπτικά. Πρόσφατη έρευνα του British Heart Foundation αποκάλυψε ότι το 37% των παιδιών ηλικίας μεταξύ 8 και 14 ετών δεν γνωρίζει ότι το τυρί παράγεται απο το γάλα, ενώ το 36% δήλωσε ότι δεν γνώριζε πως οι τηγανητές πατάτες (chips στη Βρετανία), είναι... πατάτες.

Με την καμπάνια για την υγιεινή διατροφή στα σχολεία της Βρετανίας να κερδίζει διαρκώς έδαφος, ιδιαίτερα ύστερα από την πρωτοβουλία που έχει αναλάβει προσωπικά ο διάσημος Βρετανός σεφ Τζέιμι Ολιβερ, ολοένα και περισσότερα σχολεία αρχίζουν να υιοθετούν πρωτοβουλίες για τη δημιουργία λαχανόκηπων. Σύμφωνα με έκθεση της οργάνωσης RHS (Royal Horticultural Society), η ενασχόληση με την κηπουρική, εκτός του ότι συμβάλλει στην καλύτερη ψυχική και σωματική υγεία των παιδιών, τους παρέχει γνώσεις που στον διαρκώς μεταβαλλόμενο κόσμο στον οποίο ζούμε είναι πολύτιμες. «Η ανάπτυξη λαχανόκηπων στις σχολικές κοινότητες ενθαρρύνει τις υγιεινές διατροφικές συνήθειες στα παιδιά, αλλά και στους γονείς και τους δασκάλους τους» αναφέρει, μεταξύ άλλων, η έκθεση. Βάσει των προγραμμάτων που αρχίζουν να κερδίζουν ολοένα και περισσότερο έδαφος στην εκπαιδευτική κοινότητα της Βρετανίας, οι μαθητές σχεδιάζουν τον λαχανόκηπό τους, αναλαμβάνουν τη φροντίδα του, συλλέγουν τους καρπούς, και στη συνέχεια διδάσκονται διαφορετικούς τρόπους μαγειρέματος των καρπών που έχουν συλλέξει.

Την ίδια στιγμή, στην άλλη όχθη του Ατλαντικού, με την παχυσαρκία να έχει πλέον λάβει διαστάσεις επιδημίας, καθώς, σύμφωνα με τα στοιχεία, τα τελευταία 20 χρόνια το ποσοστό των παχύσαρκων παιδιών αυξήθηκε κατά 50%, και τα παιδιά πλέον αντιμετωπίζουν σοβαρές καρδιαγγειακές παθήσεις, διαβήτη, και άλλα προβλήματα, το κίνημα για τη στροφή των παιδιών προς τη φύση με την ενθάρρυνση δημιουργίας σχολικών λαχανόκηπων βρίσκει πρόσφορο έδαφος.

Οι σχολικοί λαχανόκηποι, όπου τα παιδιά καλλιεργούν και παράγουν προϊόντα τα οποία στη συνέχεια καταναλώνονται στις σχολικές καφετέριες, αποτελούν μια απάντηση στην τάση πολλών σχολείων να διαθέτουν κατ’ αποκλειστικότητα στις καντίνες τους προϊόντα γνωστών εταιρειών fast food και αναψυκτικών, εξασφαλίζοντας έτσι πολύτιμη χρηματοδότηση.

Ενα από τα πιο γνωστά προγράμματα σήμερα στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι το Edible Schoolyard Project, το οποίο εφαρμόζεται σε σχολεία στο Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνιας. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα, δημιούργημα της δαιμόνιας σεφ - ακτιβίστριας Αλις Ουότερς και του πρώην διευθυντή σχολείου Νιλ Σμιθ, διδάσκει στα παιδιά τις αρχές της οικολογίας, βασικές αρχές της παραγωγής της τροφής και τον σεβασμό των οικοσυστημάτων. Στο πλαίσιο του προγράμματος αυτού, οι μαθητές φυτεύουν φρούτα, λαχανικά και λουλούδια τα οποία φροντίζουν μέχρι τη συλλογή τους. Η εκπαίδευση συνεχίζεται στην κουζίνα του σχολείου, όπου οι μαθητές ετοιμάζουν και καταναλώνουν γεύματα από τους καρπούς των κήπων τους.

Η καταπολέμηση της παιδικής παχυσαρκίας και άλλων νοσημάτων που σχετίζονται με την κακή διατροφή, με την προώθηση των σχολικών λαχανόκηπων αποτελεί άλλωστε και τον σκοπό της νεοσυσταθείσης οργάνωσης εθελοντών Foodcorps, η οποία αν και ακόμη αριθμεί μόλις 50 μέλη, φιλοδοξεί να αναπτύξει δράση σε ολόκληρη την Αμερική, ακολουθώντας το πρότυπο της πολύ γνωστότερης εθελοντικής οργάνωσης AmeriCorps, στην οποία σήμερα συμμετέχουν πάνω από 85.000 εθελοντές.

Τριετές πρόγραμμα

Κι ενώ στην ανεπτυγμένη Δύση, οι βιολογικοί σχολικοί λαχανόκηποι χρησιμοποιούνται ως όχημα για την καταπολέμηση της παχυσαρκίας, στον Τρίτο κόσμο η ίδια πρακτική χρησιμοποιείται για την καταπολέμηση της πείνας, όπως αποδεικνύει το πρόγραμμα που έχουν υιοθετήσει πολλά δημοτικά σχολεία σε εξαθλιωμένες περιοχές της Νότιας Αφρικής.

Με πρωτοβουλία της ΜΚΟ Schools Environmental Education and Development (SEED), δεκάδες σχολεία στη Ν. Αφρική ακολουθούν το τριετές πρόγραμμα για τη δημιουργία λαχανόκηπων, που βοηθούν τα παιδιά να έλθουν σε επαφή με τις πρακτικές της βιώσιμης καλλιέργειας, δίνοντας όμως ταυτόχρονα και άμεση απάντηση στο τεράστιο πρόβλημα της πείνας που αντιμετωπίζουν πολλά από τα παιδιά αυτά, αφού τα προϊόντα φθάνουν όχι μόνον στις σχολικές καφετέριες, αλλά και στο πιάτο των οικογενειών τους.

Πηγή: Καθημερινή