Ο ανοδικός τόνος, το ιδιαίτερο «ck» και η αναιδής απάντηση κατά τη διαφωνία της με την babysitter της δείχνουν ότι η Orla στους 19 της μήνες έχει αποκτήσει ήδη την χαρακτηριστική προφορά των κατοίκων του Liverpool. Και όλα αυτά, όπως φαίνεται σε ένα βίντεο που έχει γίνει viral, το καταφέρνει χωρίς να χρησιμοποιεί πραγματικές λέξεις.
Ένα βίντεο που δημοσιεύτηκε στο TikTok, και μέχρι σήμερα έχει περισσότερες από 20 εκατομμύρια προβολές, δείχνει την Orla να φωνάζει με τη χαρακτηριστική προφορά του Λίβερπουλ, καθώς η babysitter της προσπαθεί και αποτυγχάνει να την πείσει να πάρει έναν υπνάκο. Οι επιστήμονες λένε ότι αυτή η χαριτωμένη αλληλεπίδραση είναι μια ζωντανή απεικόνιση των διαδικασιών με τις οποίες τα μωρά αποκτούν τη γλώσσα - και τον εκπληκτικό ρόλο των προφορών.
Τα μωρά είναι τόσο συντονισμένα στα μουσικά σκαμπανεβάσματα της ομιλίας που ακόμη και ως νεογέννητα κλαίνε με ιδιαίτερο τρόπο που αντικατοπτρίζει τη γλώσσα που άκουγαν ενώ ήταν στη μήτρα της μητέρας τους.
Σε μια μελέτη του 2009, η καθηγήτρια Kathleen Wermke, πρωτοπόρος στον τομέα της ανάπτυξης του λόγου στο Πανεπιστήμιο του Würzburg στη Γερμανία, διαπίστωσε ότι τα βρέφη στη Γαλλία τείνουν να κλαίνε με μια νότα που ανεβαίνει, τα βρέφη στη Γερμανία προτιμούν μια μελωδία που κατεβαίνει ενώ άλλα μοτίβα έχουν παρατηρηθεί για τα Μανδαρινικά, την σουηδική και τις αφρικανικές γλώσσες. «Αν, όταν ξεκίνησα, πριν από 40 χρόνια έλεγα στους ανθρώπους ότι ηχογραφούσα μωρά που κλαίνε και βγάζουν ήχους σε υψηλούς τόνους, θα με κοιτούσαν και θα σκέφτονταν «Είναι πραγματικά αυτό επιστήμη;»», λέει.
Το κλάμα, που κάποτε θεωρούνταν απλώς ως “συναγερμός” στενοχώριας, θεωρείται τώρα πια ως μέρος της σειράς των ήχων που εμφανίζονται πριν την ομιλία και ανοίγουν το δρόμο για τη μελλοντική επικοινωνία. «Έτσι μπαίνει η γλώσσα στον εγκέφαλο των μωρών», εξηγεί η Wermke. «Μαθαίνουν τα μουσικά χαρακτηριστικά των γλωσσών που τα περιβάλλουν. Η μουσική είναι πάντα πρώτη, λειτουργεί σαν θεμέλιο για τις λέξεις».
«Είναι σημαντικό να βοηθήσουμε τους γονείς να αναγνωρίσουν ότι κάθε ήχος που παράγει ένα μωρό είναι μέρος της διαδρομής του στη γλώσσα», προσθέτει. «Θα πρέπει να τα θαυμάζουμε και να τα ακούμε προσεκτικά – ακόμα και τις φορές που είναι έτοιμα να κλάψουν».
Οι ερευνητές κατάφεραν να αναλύσουν πάρα πολλά δεδομένα από ηχογραφήσεις βρεφών και νηπίων που έλαβαν χώρα στα σπίτια τους και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα μωρά δεν αποκτούν την γλώσσα όλα με τον ίδιο τρόπο. Μερικά, όπως η Orla, έχουν προηγμένη γνώση του τονισμού και της μουσικής της γλώσσας πριν ακόμα αρχίσουν να αρθρώνουν λέξεις.
«(Κάποια μωρά) έχουν τα περιγράμματα της γλώσσας που θα τα γεμίσουν με λέξεις», δηλώνει η καθηγήτρια Caroline Floccia, αναπτυξιακή ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο του Plymouth. «Άλλα ξεκινούν με μεμονωμένες λέξεις και μετά κατασκευάζουν προτάσεις με αυτές. Και υπάρχουν και πολλά παιδιά που είναι στη μέση».
Η κατανόηση των διαφορετικών προτύπων με οποία τα παιδιά μαθαίνουν τη γλώσσα θα μπορούσε να βελτιώσει την ικανότητα αναγνώρισης εκείνων που βρίσκονται εκτός του φυσιολογικού εύρους, πιθανώς λόγω αυτισμού ή αναπτυξιακής γλωσσικής διαταραχής, και θα μπορούσαν να επωφεληθούν από την πρώιμη παρέμβαση.
Η Orla είναι επίσης μια τυπική περίπτωση της αρχής ότι τα παιδιά καταλαβαίνουν τη γλώσσα πολύ πριν αρχίσουν να μιλάνε, ένα φαινόμενο γνωστό και ως «ασυμμετρία κατανόησης-παραγωγής». Εκτός από ένα ξεκάθαρο «όχι» και «θέλω να παίξω», το μωρό παράγει λίγες αναγνωρίσιμες λέξεις, αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι καταλαβαίνει την ουσία της συζήτησης. «Τα παιδιά καταλαβαίνουν περισσότερα από όσα μπορούν να πουν», λέει ο Δρ Andrew Jessop, ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο του Liverpool. Το εργαστήριο του Jessop έχει αποδείξει αυτή την αρχή δείχνοντας ότι το βλέμμα ενός βρέφους στρέφεται σε ένα αντικείμενο που ονομάζεται, πολύ πριν μπορέσει να ονομάσει το αντικείμενο. Σύμφωνα με τον Jessop, το γεγονός αυτό μπορεί να οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι η φωνητική τους συσκευή δεν έχει αναπτυχθεί αρκετά ή απλά χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να αποκτήσουν αυτή τη γνώση. Είναι λίγο πολύ όπως σε ένα διαγώνισμα : είναι πιο εύκολο να αναγνωρίσεις τη σωστή απάντηση σε ασκήσεις πολλαπλών επιλογών παρά να γράψεις μια απάντηση από την αρχή.
Η επικοινωνία δεν συνίσταται μόνο από τις λέξεις και η Orla φαίνεται ότι έχει κατανοήσει το κοινωνικό στοιχείο της συνομιλίας. Η καθηγήτρια Kate Watkins, νευροεπιστήμονας που ερευνά τη γλώσσα στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, λέει για την Orla: «Είναι πολύ καλή στην εναλλαγή σειράς, στην οπτική επαφή και γενικά σε όλα αυτά τα προ – κοινωνικά στοιχεία που είναι πολύ σημαντικά. Είναι πραγματικά αφοσιωμένη στην επικοινωνία».
Αυτές οι μορφές συνομιλίας έχει αποδειχθεί ότι έχουν τεράστια οφέλη για την κατάκτηση της γλώσσας από τα μωρά. Μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι όταν οι γονείς εκπαιδεύτηκαν στο πώς να ασχοληθούν με τα μωρά τους, αυτά βάβιζαν περισσότερο και έλεγαν περισσότερες λέξεις στους 14 μήνες από εκείνα των οποίων οι γονείς δεν είχαν εκπαιδευτεί. Υπάρχουν μελέτες που δείχνουν ότι αυτά τα οφέλη συνεχίζονται.
«Ένα από τα πράγματα που ανακαλύψαμε είναι ότι όταν συνομιλούμε/ απευθυνόμαστε στα παιδιά ενισχύουμε την ανάπτυξη της γλώσσας τους», εξηγεί ο Jessop. Το αποτέλεσμα είναι τόσο ισχυρό που αν φέρουμε μαμάδες ή μπαμπάδες στο εργαστήριο, θα δούμε ότι τα μωρά των γονέων που λένε τις περισσότερες λέξεις σε αυτά, έχουν λεξιλόγιο που αυξάνεται με ταχύτερους ρυθμούς και αυτό το όφελος διατηρείται και τα επόμενα χρόνια. «Είναι σαν να είσαι ο δάσκαλος του παιδιού σου όσο αφορά τη γλώσσα. Οπότε είναι πολύ σημαντικό να αφιερώνεις χρόνο για να μιλάς πραγματικά στο μωρό σου».
Απόδοση του άρθρου Babbling scouse youngster shows babies can have accents, say scientists
Ιωάννα Αγγέλου
Ειδική Παιδαγωγός (Παν. Θεσσαλίας)
Νηπιαγωγός (Α.Π.Θ.)
MEd - Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου