Οι έφηβοι που παρακολουθούν δημοφιλείς εκπομπές του Netflix όπως Stranger Things και Sex Education ή ταινίες όπως το Spiderman:Homecoming, εκτίθενται κατά μέσο όρο σε 10 περιστατικά πόνου κάθε ώρα, σύμφωνα με νέα έρευνα ψυχολόγων στον Καναδά και στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Μια νέα μελέτη με τίτλο “The sociocultural context of adolescent pain: portrayals of pain in popular adolescent media” δημοσιεύτηκε στο διεθνές περιοδικό Pain με επικεφαλής ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Κάλγκαρι (Καναδάς) μαζί με ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Μπαθ (Ηνωμένο Βασίλειο). Σε αυτήν αναλύθηκε ο τρόπος που απεικονίστηκαν οι εμπειρίες πόνου των χαρακτήρων σε διαφορετικά μέσα που απευθύνονταν σε παιδιά ηλικίας 12 έως 18 ετών.
Η ομάδα πίσω από την έρευνα ενδιαφέρθηκε να αξιολογήσει ποια επώδυνα περιστατικά βίωσαν οι χαρακτήρες καθώς και πώς οι ίδιοι οι χαρακτήρες και οι άλλοι γύρω τους ανταποκρίθηκαν σε αυτά τα περιστατικά.
Αυτή είναι η πρώτη φορά που η έρευνα εξέτασε πώς απεικονίζεται ο πόνος στα εφηβικά μέσα, παρά το γεγονός ότι η εφηβεία είναι η αναπτυξιακή περίοδος κατά την οποία εμφανίζεται συνήθως ο χρόνιος πόνος.
Η ανάλυσή τους εξέτασε 10 δημοφιλείς ταινίες και έξι τηλεοπτικές σειρές από το 2015 στη Βόρεια Αμερική, με έφηβους πρωταγωνιστές. Περιλαμβάνουν το Sex Education, τα Stranger Things, την Enola Holmes και το To All The Boys I Loved Before.
Πάνω από τις 10 ταινίες και τις έξι τηλεοπτικές σειρές (που ισοδυναμούσαν με πάνω από 60 ώρες υλικού), οι ερευνητές εντόπισαν:
- 732 επώδυνα περιστατικά – κατά μέσο όρο 10,24 περιστατικά πόνου ανά ώρα.
- Ο βίαιος πόνος ή ο τραυματισμός είναι ο πιο κοινός τύπος πόνου που απεικονίζεται σε περισσότερες από τις μισές περιπτώσεις (57 %).
- Οι χαρακτήρες των αγοριών είναι πιο πιθανό να βιώσουν πόνο σε σύγκριση με τους χαρακτήρες των κοριτσιών (77%).
- Τα αγόρια συχνά απεικονίζονται ως ηρωικές φιγούρες - διασώστες-σωτήρες, έχοντας διπλάσιες πιθανότητες από τα κορίτσια να βοηθήσουν τους πάσχοντες.
- Τα κορίτσια συχνά απεικονίζονταν ως πιο συναισθηματικά από τα αγόρια ως μάρτυρες περιστάσεων πόνου.
- Οι λευκοί χαρακτήρες απεικονίζονται πιο συχνά ως άτομα που υποφέρουν από τον πόνο παρά χαρακτήρες με άλλη φυλετική ταυτότητα. (78% λευκοί χαρακτήρες υποφέρουν από πόνο, σε σύγκριση με 22% λοιπούς φυλετικούς χαρακτήρες που υποφέρουν από πόνο).
- Όταν ένα άτομο από μια φυλετική ταυτότητα πλην της λευκής βίωσε πόνο, ήταν πιο πιθανό ο πόνος να έχει προκληθεί από άλλο άτομο (80%).
- Παραδείγματα καθημερινού πόνου (π.χ. ένας χαρακτήρας που πέφτει ή χτυπάει το γόνατό του) και πόνου χρόνιου τύπου (δηλαδή πονοκέφαλος, κοιλιακό άλγος, πόνος στην πλάτη), που είναι πολύ λιγότερο συχνά, (αντιπροσωπεύεται μόνο στο 21% και λιγότερο από το 1% των περιστατικών αντίστοιχα.)
- Γενική έλλειψη ενσυναίσθησης από άλλους χαρακτήρες στην ανταπόκριση στον πόνο. Συνήθως αποκρίνονταν στους πάσχοντες με κριτική (24%) και χιούμορ (10%).
Η Δρ Μέλανι Νοέλ του Τμήματος Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κάλγκαρι, που ηγήθηκε της έρευνας, εξηγεί γιατί αυτή η έρευνα έχει σημασία:
«Τα μέσα ενημέρωσης είναι μια από τις πιο ισχυρές μηχανές επιρροής στην ανάπτυξη των παιδιών και θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για την αντιμετώπιση του πόνου και του πόνου στον κόσμο. Οι ιστορίες έχουν σημασία. Οι φανταστικές ιστορίες μπορεί να έχουν μεγαλύτερη σημασία σε ορισμένες περιπτώσεις από τις πραγματικές ιστορίες. Λοιπόν, ας δημιουργήσουμε ιστορίες που θα αντικατοπτρίζουν τον κόσμο που θέλουμε να δούμε: Ένας κόσμος ανθρώπινος, ποικιλόμορφος, χωρίς αποκλεισμούς, δίκαιος, συμπονετικός και στοργικός».
Η Δρ Άμπι Τζόρνταν του Τμήματος Ψυχολογίας και Κέντρου Έρευνας Πόνου στο Πανεπιστήμιο του Μπαθ τονίζει τη σημασία της ακριβούς αναπαράστασης των εμπειριών πόνου:
«Αν δεν δείχνουμε τους τύπους πόνου που μπορεί να βιώνουν συνήθως οι έφηβοι, όπως πόνος στην πλάτη και πόνος της περιόδου, τότε υποτιμούμε τον πόνο. Δεν κάνουμε καλή δουλειά αν δεν τους δίνουμε τη δυνατότητα να σκεφτούν πώς να διαχειριστούν τον πόνο, πώς να μιλήσουν για τον πόνο και πώς να δείξουν ενσυναίσθηση όταν άλλοι άνθρωποι βιώνουν πόνο.
«Αυτή η έρευνα έχει σημασία γιατί αν κάθε ταινία και τηλεοπτική σειρά δείχνει ένα αγόρι να είναι «σκληρός τύπος» όταν βιώνει πόνο και ένα κορίτσι ως «δεσποσύνη σε απόγνωση» που χρειάζεται σωτηρία, μπορεί να πιστεύουν ότι πρέπει να είναι έτσι στην πραγματική ζωή. Αυτή η απεικόνιση ενισχύει τις παλαιομοδίτικες ιδέες για το φύλο και είναι παραπλανητική».
Η έλλειψη ενσυναίσθησης που επιδεικνύεται από τους χαρακτήρες στα μέσα ενημέρωσης θα μπορούσε επίσης να μεταφερθεί στην πραγματική ζωή. Η έρευνα δείχνει ότι όταν οι άνθρωποι βλέπουν καλοσύνη στα μέσα ενημέρωσης, αρχίζουν να αντικατοπτρίζουν αυτή τη συμπεριφορά και οι ίδιοι. Από την άλλη πλευρά, η παρακολούθηση βίαιων επώδυνων πράξεων μπορεί να κάνει τους ανθρώπους να νοιάζονται λιγότερο για τον πόνο των άλλων.
Η μελέτη υπογραμμίζει επίσης την ανάγκη για πιο ρεαλιστικές απεικονίσεις του πόνου και ποικίλες αναπαραστάσεις των πασχόντων από πόνο. Η Δρ Τζόρνταν εξηγεί τα ευρήματα:
«Δυστυχώς, αναμέναμε μια υπερεκπροσώπηση του πόνου στα λευκά άτομα σε σύγκριση με τα υπόλοιπα άτομα, υπογραμμίζοντας την υποεκπροσώπηση του πόνου σε περιθωριοποιημένες ομάδες.
«Τα ευρήματά μας υπογραμμίζουν πραγματικά τη σημασία των ερευνητών του πόνου που εργάζονται με τα μέσα ενημέρωσης για να βρουν καλύτερους τρόπους να αναπαραστήσουν την εμπειρία του πόνου και πώς τα άτομα ανταποκρίνονται στον πόνο σε άλλους, ιδιαίτερα γύρω από περιθωριοποιημένες ομάδες».
Τα ευρήματα απηχούν μια προηγούμενη μελέτη που εξέταζε πώς απεικονίζεται ο πόνος των μικρών παιδιών (ηλικίας 4-6 ετών) στα δημοφιλή μέσα ενημέρωσης.
Τώρα οι ερευνητές καλούν το Netflix να ακούσει τα ευρήματά τους. Η Δρ Νόελ είπε:
«Θέλω το Netflix να το πάρει στα σοβαρά και να ενθουσιαστεί και να εμπνευστεί για να επηρεάσει άμεσα εκατομμύρια παιδιά σε όλο τον κόσμο. Έχουν μια μνημειώδη ευκαιρία να επηρεάσουν τη συμπόνια και την ανθρωπιά που βλέπουμε στα παιδιά μας και στον μελλοντικό μας κόσμο».
Η Δρ Τζόρνταν είπε:
«Θα θέλαμε να συνεργαστούμε με το Netflix και τους δημιουργούς ταινιών/τηλεόρασης για να αυξήσουμε την εκπροσώπηση των κοριτσιών και των ατόμων διαφορετικών φυλετικών ταυτοτήτων σε περιπτώσεις όπου ο πόνος βιώνεται και να ξεκινήσουμε έναν διάλογο για το πώς να ανταποκριθούμε πιο ρεαλιστικά στον πόνο των άλλων, σκεπτόμενοι φιλοκοινωνικές συμπεριφορές και επίδειξη ενσυναίσθησης».
Απόδοση του άρθρου Teens & Screen Pain: Unveiling Netflix’s Impact on Youth Empathy
Ευλαμπία Αγγέλου
Διερμηνέας Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας
Ανεξάρτητη Ερευνήτρια
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου