Ήταν μια δύσκολη χρονιά. Η σκέψη να ζητήσω από τα παιδιά να ολοκληρώσουν ακόμα μια εργασία ή να στριμώξουν ακόμα μια γνώση στο κεφάλι τους φαινόταν τρομακτική.
Έτσι αποφάσισα να ακολουθήσω το παράδειγμα της συγγραφέα Robyn R. Jackson και του βιβλίου της Never Work Harder Than Your Students και να μας διευκολύνω όλους μέχρι το τέλος της χρονιάς. Άφησα τους μαθητές μου να επιλέξουν την τελική τους εξέταση (το θέμα και τα πάντα σχετικά με αυτό, ακόμα και τον τρόπο βαθμολόγησής τους). Το έκανα με τη βοήθεια ενός Εγγράφου Google και η εξάντλησή μου στο τέλος της χρονιάς έγινε ενθουσιασμός για τον νέο τρόπο μάθησης.
Οι μαθητές επιλέγουν ένα θέμα και επιδεικνύουν τις γνώσεις τους
Την πρώτη μέρα της τελικής εργασίας κάθε μαθητής έπρεπε να επιλέξει ένα θέμα και το πώς θα έδειχνε τις γνώσεις του γύρω από αυτό. Το θέμα θα μπορούσε να είναι οτιδήποτε, αρκεί να σχετιζόταν με την ύλης της τάξη μας (βιολογία για τους μαθητές μου στην ένατη δημοτικού και χημεία για εκείνους της 10ης δημοτικού). Τα περισσότερα παιδιά επέλεξαν να εμβαθύνουν σε κάτι που είχαμε ήδη συζητήσει και να το εξερευνήσουν περισσότερο, αλλά μερικά μπήκαν σε νέα θέματα και εξερεύνησαν άλλα πράγματα.
Όσο για την επίδειξη γνώσης, έμεινα έκπληκτος. Είχα έναν μαθητή που είχε φτιάξει ένα κύτταρο στο Minecraft νωρίτερα μέσα στη χρονιά. Είχε απολαύσει τη διαδικασία τόσο πολύ που έκανε με τον ίδιο τρόπο το μοντέλο του DNA. Είχα μια άλλη μαθήτρια που τα πήγαινε καλά στη χημεία, αλλά το πραγματικό της πάθος ήταν η τέχνη. Το τελευταίο της έργο αφορούσε τη χημεία της φωτογραφίας.
Συνεργασία με τους μαθητές για την προσαρμογή της ρουμπρίκας αξιολόγησης.
Αφού οι μαθητές επέλεξαν τα θέματα και το στυλ του έργου τους, τους απάντησα με μια ρουμπρίκα. Εδώ συνέβη η πραγματική μαγεία. Για κάθε μαθητή, με βάση τον τύπο του έργου που επέλεξε, έβγαλα τη ρουμπρίκα από εκείνο το έργο που είχαμε κάνει νωρίτερα μέσα στη χρονιά. Στη συνέχεια, τροποποίησα τη ρουμπρίκα με βάση το νέο έργο και τις ικανότητες του μαθητή.
‘Ηξερα πλέον πόσο θα μπορούσα να πιέσω κάθε μαθητή μου. Στους μαθητές μου που καταλάβαιναν τις έννοιες γρήγορα και εύκολα, δόθηκαν ρουμπρίκες με περισσότερα διαφοροποιητικά στοιχεία/ κλίμακες. Οι μαθητές μου που χρειάζονταν περισσότερο χρόνο επεξεργασίας είχαν πιο ξεκάθαρες και ομαδοποιημένες. Οι μαθητές είχαν χρόνο να εξετάσουν την προτεινόμενη από εμένα ρουμπρίκα και να συμφωνήσουν ή να διαφωνήσουν με τα κριτήρια που θα γινόταν η βαθμολόγησή τους.
Μερικοί μαθητές δέχτηκαν τις προτάσεις μου, ενώ άλλοι είχαν εξαιρετικές ιδέες για πρόσθετες αλλαγές. «Μου αρέσει πολύ να κάνω τέχνη — μπορώ να έχω περισσότερους βαθμούς αν βάλω σχέδια στην παρουσίασή μου;» ή «Δεν είμαι καλλιτεχνικός τύπος και νομίζω ότι αυτό δεν πρέπει να επηρεάσει τον βαθμό μου. Μπορεί να μην συμπεριληφθεί στη ρουμπρίκα η εμφάνιση του γραπτού;» Σχεδόν πάντα δεχόμουν τις προτάσεις τους. Τα παιδιά μάθαιναν έτσι πώς να συνηγορούν υπέρ του εαυτού τους με σεβασμό και να εξετάζουν τι λειτουργεί για αυτά και τι όχι.
Κατά τη διάρκεια των τεσσάρων ημερών που είχαν στη διάθεσή τους για την εργασία, οι ρουμπρίκες συνέχισαν να αλλάζουν. Οι μαθητές που υπερεκτίμησαν τις δυνάμεις τους με πλησίασαν ρωτώντας με αν μπορούσαν να κόψουν κάποια πράγματα από τη ρουμπρίκα τους. Το επέτρεψα. Οι μαθητές που τελείωσαν νωρίς πήγαν σε μεγαλύτερο βάθος. Σχεδόν κάθε μαθητής δούλευε όλη την ώρα επειδή ένιωθαν ότι δεν υπήρχε βαθμολογικό ρίσκο. Γνώριζαν ότι, αν χρειαζόταν, μπορούσαν να τροποποιήσουν τη ρουμπρίκα τους μέχρι την τελευταία μας στιγμή. Ήταν επίσης ενθουσιασμένοι με αυτό που έκαναν και δεν συγκρίνονταν με κανέναν άλλο. Κάθε μαθητής χάραζε τη δική του πορεία και απολάμβανε αυτό που μάθαινε.
Μην απαιτείτε παρουσιάσεις, αλλά έχετε απαιτήσεις από τους μαθητές σας
Στο τέλος είχα σύνολο έργων που ήταν διαφορετικά σε στυλ και περιεχόμενο. Για να μειώσω το άγχος της παρουσίασης, έβαλα τα έργα όλων σε έναν φάκελο Google και έδωσα στους μαθητές την ευκαιρία να δουν τη δουλειά των συμμαθητών τους. Δεν υπήρχε μονότονη επανάληψη της ίδιας παρουσίασης, δεν υπήρχε το άγχος ότι έπρεπε να παρουσιάσουν τη δουλειά τους. Αντιθέτως, υπήρχε πολύ περισσότερη μάθηση.
Τα παιδιά μπόρεσαν να δουν τις παρουσιάσεις που τους ενδιέφεραν και να αφιερώσουν χρόνο σε αυτές. Οι μαθητές μου και εγώ λατρεύαμε να βλέπουμε τη διαφορετική – μοναδική- δουλειά που έκανε το κάθε παιδί: «Φυσικά έκανε μια ταινία για την αναπαραγωγή των κυττάρων. Του αρέσει να γράφει σενάρια!».
Όταν ήρθε η ώρα της βαθμολόγησης, διαπίστωσα ότι και οι μαθητές μου με εμπιστεύονταν περισσότερο. Επειδή είχαν λόγο για το πώς βαθμολογήθηκαν, η βαθμολόγησή μου δεν ήταν πλέον ένα σύστημα που προσπαθούσαν να «κοροϊδέψουν», αλλά ένα συμβόλαιο που έπρεπε να τηρήσουν. Αν έκαναν αυτό που είχαν πει ότι θα κάνουν, το οποίο ουσιαστικά ήταν «Δείξε μου ότι έμαθες κάτι που σε ενδιαφέρει», θα μπορούσαν να κερδίσουν τους πόντους τους. Ένιωσα πολύ περισσότερο συνδεδεμένος μαζί τους και ελπίζω το ίδιο να αισθάνθηκαν και εκείνοι.
Αν δεν ήμουν πεπεισμένος πριν, είμαι τώρα, ότι οι μαθητές ξέρουν τι περιμένουμε από αυτούς και απλά περιμένουν από εμάς τους εκπαιδευτικούς να το εφαρμόσουμε. Από την στιγμή που παρέλειψα το στάδιο να τους εξηγώ κάτι που ήδη γνώριζαν, υπήρξε αξιοσημείωτη αλλαγή. Θα πρέπει να τους εμπιστευόμαστε περισσότερο.
Απόδοση του άρθρου I Let Students Choose Their Grading Criteria, and Here’s How It Went
Ιωάννα Αγγέλου
Ειδική Παιδαγωγός (Παν. Θεσσαλίας)
Νηπιαγωγός (Α.Π.Θ.)
MEd - Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου