Τείνουμε να θεωρούμε δεδομένα τα σχολικά ημερολόγια και τα χρονοδιαγράμματα – και πιστεύουμε ότι δεν έχουν ιδιαίτερες συνέπειες – κυρίως, επειδή μας έχουν παραδοθεί από προηγούμενες γενιές. Ωστόσο, από την κατανομή των ημερών διδασκαλίας σε εβδομάδες και χρόνια έως τη διάρκεια και την οργάνωση της ίδιας της σχολικής ημέρας, μπορούν να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην ποιότητα και την ισότητα των εκπαιδευτικών συστημάτων.
Οι σχολικές χρονιές οργανώνονται με ποικίλους τρόπους
Η οργάνωση των ετήσιων σχολικών ημερολογίων συνδέεται άμεσα με τον συνολικό προβλεπόμενο χρόνο διδασκαλίας για τους μαθητές, που συχνά νομοθετείται από εθνικές ή περιφερειακές αρχές. Η διακύμανση μεταξύ των χωρών είναι μεγάλη: Μεταξύ των χωρών μεσαίου και υψηλού εισοδήματος, ο μέσος αριθμός ημερών διδασκαλίας ετησίως στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση κυμαίνεται από 162 στη Γαλλία έως 219 στο Ισραήλ.
Μέρος της διαφοράς οφείλεται στην οργάνωση της σχολικής εβδομάδας, η οποία ποικίλλει, για παράδειγμα, από 4 ή 4,5 ημέρες στη Γαλλία έως 6 ημέρες στο Ισραήλ. Ένας άλλος παράγοντας είναι η συνολική διάρκεια των σχολικών διακοπών, από λιγότερο από 9 εβδομάδες στο Μεξικό έως σχεδόν 18 στην Ιρλανδία.
Υπάρχουν επίσης διαφορές στην κατανομή των σχολικών διακοπών κατά τη διάρκεια του έτους. Αν και οι μαθητές στο Λουξεμβούργο και την Τουρκία έχουν 15 εβδομάδες διακοπές το χρόνο, χωρίζονται σε έξι διαστήματα στο Λουξεμβούργο αλλά σε δύο στην Τουρκία.
Ένα κοινό μοτίβο είναι το μεγαλύτερο διάστημα σχολικών διακοπών να είναι στο τέλος του ακαδημαϊκού έτους, συχνά κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Η ιστορία αυτού του ημερολογίου, παραδοσιακή στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική και πλέον κοινή σε μεγάλο μέρος του κόσμου, είναι λιγότερο πιθανό να συνδέεται με τις αγροτικές ανάγκες εργασίας, όπως πιστεύεται κοινώς, και πιο πιθανό να συνδέεται με την ανάγκη για τυποποίηση καθώς η αστικοποίηση και τα επίπεδα εισοδήματος αυξάνονται.
Η δομή του σχολικού ημερολογίου πολλών χωρών οφείλεται περισσότερο στην επιρροή της αποικιοκρατίας παρά στις εποχές. Το σχολικό ημερολόγιο του Μπαγκλαντές χρονολογείται από τη βρετανική αποικιακή περίοδο και δεν είναι ευθυγραμμισμένο με τους τοπικούς γεωργικούς κύκλους, απαιτώντας από τους μαθητές να δίνουν εξετάσεις κατά την περίοδο αιχμής της συγκομιδής κατά τους μουσώνες. Τα σχολεία στη Σομαλία λειτουργούν από τον Σεπτέμβριο έως τον Ιούνιο, πιθανότατα μια επιρροή της βρετανικής και ιταλικής κυριαρχίας, που δεν ευθυγραμμίζεται με τους θερμότερους μήνες της χώρας και με τις γειτονικές της χώρες, όπως η Κένυα και η Ουγκάντα. Τα σχολεία σε περιοχές του νότιου ημισφαιρίου, όπως η Αμερικανική Σαμόα και η Γαλλική Πολυνησία, ακολουθούν το ημερολόγιο του βόρειου ημισφαιρίου.
Τα σχολικά ημερολόγια επηρεάζονται επίσης από πολιτιστικές και θρησκευτικές πρακτικές. Είναι σύνηθες για χώρες με χριστιανικό υπόβαθρο να έχουν θεσμοθετημένες διακοπές γύρω από τα Χριστούγεννα και το Πάσχα. Στις μουσουλμανικές χώρες, τα σχολικά ημερολόγια ενδέχεται να αλλάξουν για να προσαρμοστούν στο Ραμαζάνι. Τα σχολεία αυτόχθονων στον Καναδά, το Περού και τις Ηνωμένες Πολιτείες χρησιμοποιούν προγονικά ημερολόγια που μπορεί να λαμβάνουν υπόψη τους κύκλους της σελήνης και τους εποχιακούς κύκλους ή πολιτιστικές πρακτικές.
Η προσαρμογή των σχολικών ημερολογίων στα τοπικά πλαίσια μπορεί να έχει σημαντικές συνέπειες για την ισότητα και τη μάθηση
Χρησιμοποιώντας ένα φυσικό πείραμα σε ημερολογιακές βάρδιες, μια μελέτη έδειξε ότι η επικάλυψη μεταξύ της εποχικής ζήτησης εργασίας και των ετήσιων σχολικών εξετάσεων στο Μπαγκλαντές οδήγησε σε ποσοστό εγκατάλειψης κατά επτά ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερο για τους μαθητές από αγροτικά νοικοκυριά. Στην Ινδία, η διαφορά εκτιμήθηκε ότι ήταν από πέντε έως επτά ποσοστιαίες μονάδες. Κατά τις περιόδους αιχμής της συγκομιδής, όχι μόνο οι μαθητές από αγροτικά νοικοκυριά ήταν πιθανότερο να χάσουν το μάθημα, αλλά και η κούραση και οι τραυματισμοί από την εργασία στον αγρό εμπόδισαν την προετοιμασία των εξετάσεων. Η έλλειψη συντονισμού των σχολικών ημερολογίων με τις τοπικές κουλτούρες έχει συμβάλει σε υψηλότερες απουσίες εκπαιδευτικών και χαμηλότερα ποσοστά παρακολούθησης μεταξύ των παιδιών από τις προγραμματισμένες φυλές στην Ινδία.
Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι τα σχολικά ημερολόγια μπορεί επίσης να επηρεάσουν τα μαθησιακά αποτελέσματα, ειδικά για τους φτωχότερους μαθητές. Η ιδέα της «καλοκαιρινής τσουλήθρας», της πτώσης των επιτευγμάτων λόγω της μεγάλης περιόδου απουσίας από τα μαθήματα, έχει οδηγήσει πολλά σχολεία να υιοθετήσουν εκπαίδευση καθ' όλη τη διάρκεια του έτους που κατανέμει τις σχολικές ημέρες πιο ομοιόμορφα καθ 'όλη τη διάρκεια του έτους. Τα ανεπαρκή στοιχεία καθιστούν δύσκολη την αξιολόγηση του αντίκτυπου αυτής της αλλαγής στη συνολική απόδοση και ορισμένοι αμφισβήτησαν το μέγεθος της θερινής μαθησιακής απώλειας σε σύγκριση με την απώλεια που κατανέμεται στα μικρότερα διαλείμματα.
Σημασία έχει και η οργάνωση της σχολικής ημέρας
Ταυτόχρονα με τον αριθμό των σχολικών ημερών,και η διάρκειά τους καθορίζει τον συνολικό χρόνο διδασκαλίας των μαθητών. Και πάλι, υπάρχει μεγάλη διακύμανση εντός και μεταξύ των χωρών – από τις κατά μέσο όρο λιγότερες από 600 ώρες υποχρεωτικής διδασκαλίας ετησίως στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση στη Λετονία και τη Ρωσική Ομοσπονδία έως περισσότερες από 1.000 ώρες στη Χιλή, την Κόστα Ρίκα και τη Δανία.
Ο περισσότερος χρόνος διδασκαλίας συνδέεται γενικά με την καλύτερη απόδοση των μαθητών, αλλά το αποτέλεσμα σχετίζεται και με παράγοντες όπως η ποιότητα της διδασκαλίας, το περιβάλλον της τάξης, η σχολική αυτονομία και η υπευθυνότητα. Εξαρτάται επίσης από το τι σημαίνει «περισσότερο». Η προσθήκη λίγων επιπλέον λεπτών μπορεί να μην κάνει τη διαφορά. Η προσθήκη μιας ώρας μπορεί να βοηθήσει. Η προσθήκη τριών μπορεί να είναι αντιπαραγωγική. Στην Αργεντινή, η επιμήκυνση της ημέρας του δημοτικού σχολείου μείωσε τη διατήρηση των μαθητών στην ίδια τάξη κατά 23%. Εάν χρησιμοποιηθεί σωστά, ο περισσότερος χρόνος διδασκαλίας μπορεί να βοηθήσει στην ενίσχυση της ισότητας. Σε ένα υποσύνολο χωρών PISA, περισσότερος χρόνος διδασκαλίας συσχετίστηκε με μεγαλύτερη πιθανότητα οι μειονεκτούντες μαθητές να επιτύχουν ακαδημαϊκά. Όλο και περισσότερες σχολικές ημέρες συνδέονται επίσης με την αυξημένη συμμετοχή των μητέρων στην αγορά εργασίας.
Με την πάροδο του χρόνου, υπήρξε μια παγκόσμια στροφή προς την παροχή ολοήμερης εκπαίδευσης. Αν και οι διπλές βάρδιες, όπου τα σχολεία δέχονται διαφορετικές ομάδες μαθητών για πρωινές και απογευματινές συνεδρίες, παραμένει συνηθισμένη στη Λατινική Αμερική και την Αφρική, πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Χιλής και της Γκάνας, έχουν προχωρήσει στη σταδιακή κατάργησή της ή στην κατάργησή της. Στη Ναμίμπια, τα σχέδια της κυβέρνησης να καταργήσει σταδιακά τη διπλή μετατόπιση παρεμποδίστηκαν από την πανδημία του COVID-19, η οποία ώθησε πολλά σχολεία που άνοιξαν ξανά πίσω σε αυτό το μοντέλο.
Η αύξηση της διάρκειας της σχολικής ημέρας αυξάνει και το κόστος. Εκτός από την απαίτηση περισσότερων σχολικών κτιρίων, περισσότερων δασκάλων και μεγαλύτερες συμβάσεις εργασίας, ενδέχεται να υπάρξουν σημαντικές επιπτώσεις στις υποδομές για τα υπάρχοντα σχολεία. Στη Γερμανία, καθώς η χώρα προχώρησε σε εθνικό επίπεδο τα τελευταία 15 χρόνια μεταρρυθμίσεις με σκοπό να αυξήσει τη διάρκεια των σχολικών ημερών, πολλά σχολεία χρειάστηκε να φτιάξουν καφετέριες/εστιατόρια για να μπορούν να παρέχουν γεύματα. Εκείνοι που δεν μπορούσαν να το κάνουν συχνά δεν μπορούσαν να αλλάξουν τα προγράμματά τους.
Πέρα από τη διάρκεια, η ώρα έναρξης του σχολείου είναι επίσης σημαντική.
Ένας αυξανόμενος όγκος βιβλιογραφίας επισημαίνει τα οφέλη από την καθυστέρηση των ωρών έναρξης, ιδιαίτερα στο δευτεροβάθμιο επίπεδο. Εκτός από το ότι επιτρέπει περισσότερο χρόνο ύπνου, οι προτεινόμενες ώρες φαίνεται να ευθυγραμμίζονται καλύτερα με τον κιρκάδιο ρυθμό των εφήβων, που παρουσιάζει μέγιστη εγρήγορση αργά το πρωί και το βράδυ. Μια μελέτη που χρησιμοποιεί τυχαίο δείγμα μαθητών σε τάξεις με διαφορετική ώρα έναρξης στις Ηνωμένες Πολιτείες διαπίστωσε ότι η καθυστέρηση της ώρας έναρξης κατά 50 λεπτά οδήγησε σε σημαντική βελτίωση στην απόδοση των μαθητών για όλα τα μαθήματα, όχι μόνο για την πρώτη περίοδο. Ορισμένες μελέτες βρήκαν χρήσιμες ακόμη και μικρές καθυστερήσεις. Στο Χονγκ Κονγκ της Κίνας, μια καθυστέρηση 15 λεπτών από τις 7:45 π.μ. έως τις 8 π.μ. συνδέθηκε με μεγαλύτερη προσοχή, λιγότερες δυσκολίες συμπεριφοράς και καλύτερες σχέσεις μεταξύ των μαθητών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, μια αλλαγή από τις 8:50 π.μ. στις 10 π.μ. συνδέθηκε με λιγότερες απουσίες λόγω ασθένειας και βελτιωμένες ακαδημαϊκές επιδόσεις.
Τέλος, το διάλειμμα έχει επίσης αποδειχθεί ότι βελτιώνει το επίπεδο σωματικής δραστηριότητας, μνήμης και συγκέντρωσης των μαθητών, καθώς και την κοινωνικο-συναισθηματική ανάπτυξη και τις ακαδημαϊκές τους επιδόσεις. Ορισμένες χώρες θεωρούν ότι τα διαλείμματα αποτελούν μέρος του υποχρεωτικού χρόνου διδασκαλίας. Η Δανία και ορισμένες ισπανικές περιφέρειες και αυτόνομες κοινότητες ρυθμίζουν το χρόνο διακοπής με νόμο. Ωστόσο, καθώς το καθημερινό διάλειμμα θεωρείται συχνά ως χάσιμο χρόνου, πολλά σχολεία δεν το προσφέρουν. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, τα πρώτα πέντε χρόνια μετά τον νόμο του 2001 No Child Left Behind, ο οποίος επικεντρώθηκε στις τυποποιημένες δοκιμές, οι περισσότερες περιφέρειες αύξησαν τον χρόνο για τα εξεταζόμενα μαθήματα και το 20% των περιφερειών μείωσαν τον χρόνο διαλείμματος κατά μέσο όρο 50 λεπτά την εβδομάδα.
Δεν υπάρχει κανένα μοντέλο που να λειτουργεί τέλεια, αλλά η εύρεση του κατάλληλου μοντέλου για τη χώρα, την εποχή και τον πολιτισμό σας έχει σημασία. Η λήψη της λανθασμένης απόφασης σχετικά με το πότε, πόσο καιρό και πόσα σχολικά διαλείμματα πρέπει να υπάρχουν κάνει τη διαφορά.
Απόδοση του άρθρου School schedules can influence education outcomes
Ευλαμπία Αγγέλου
Διερμηνέας Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας
Ανεξάρτητη Ερευνήτρια
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου