Πέμπτη 21 Ιανουαρίου 2021

Μαθήματα πολιτικής παιδείας αφιερωμένα στην Ελληνική Επανάσταση του 1821

ΜΙΛΑΝΟ. ΙΤΑΛΙΑ. Στο πλαίσιο των προβλεπόμενων δράσεων για τους εορτασμούς των 200 χρόνων μετά την επανάσταση του 1821, το Ελληνικό Μορφωτικό Ινστιτούτο έχει προγραμματίσει μαθήματα αφιερωμένα στην ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης και στο σημαντικό ρόλο των Ιταλών Φιλελλήνων.

Τα μαθήματα, λόγω της πανδημίας, πραγματοποιούνται εξ αποστάσεως μέσω διαδικτυακής πλατφόρμας. Ξεκινήσαμε με ένα σχολείο με το οποίο συνεργαζόμαστε σε σταθερή βάση, το Κλασικό Λύκειο «E. Cairoli» στο Βαρέζε Ιταλίας, έχοντας όμως ως σκοπό να τα επεκτείνουμε και στα υπόλοιπα σχολεία της ευρύτερης περιοχής της Λομβαρδίας και της Ιταλίας.

Στο Λύκειο «E. Cairoli», όπου και φέτος θα εορταστεί, όπως εδώ και δυο χρόνια, η Παγκόσμια Ημέρα της Ελληνικής Γλώσσας, αποφασίστηκε από κοινού με το Ινστιτούτο να πραγματοποιηθούν μαθήματα πολιτικής παιδείας. Στο πλαίσιο των μαθημάτων, χρέος μας είναι να γίνει μία περιήγηση στα πιο σημαντικά ιστορικά γεγονότα της Ελληνικής Επανάστασης τονίζοντας τις ομοιότητες με τον ιταλικό «Risorgimento» που αντιστοιχεί στην ιταλική περίοδο στην οποία διαμορφώθηκε ο αντίστοιχος επαναστατικός αγώνας για την απελευθέρωση του ιταλικού εδάφους.

Τον πρώτο κύκλο μαθημάτων που ολοκληρώθηκε αυτή την εβδομάδα παρακολούθησαν δύο τάξεις με συνολικά 50 μαθητές ηλικίας 14 και 15 χρόνων.

Στη διάρκεια της διδασκαλίας των μαθημάτων προσπάθησα να εξηγήσω το ιστορικό πλαίσιο, στο οποίο βρισκόταν η Ευρώπη μετά το Συνέδριο της Βιέννης το 1815. Μετά τους Ναπολεόντειους πολέμους, εφαρμόστηκε μία πολιτική διατήρησης του status quo (γνωστό ως Παλινόρθωση) ανάμεσα στις Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής εις βάρος των λαών που βρίσκονταν κάτω από ξένη κυριαρχία.

Εκεί εντοπίζεται το πρώτο κοινό σημείο ανάμεσα στην Ιταλία και την Ελλάδα της εποχής: η επιβολή των ξένων Δυνάμεων στα πάτρια εδάφη. Στη διάρκεια της εισήγησής μου εξήγησα τις δύσκολες συνθήκες που κυριαρχούσαν στον ελλαδικό χώρο όπου, σε σύγκριση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, υπήρχε δυσβάσταχτη σκλαβιά και η σκληρότητα και αγριότητα των Οθωμανών δεν είχε μειωθεί καθόλου στο πέρασμα των αιώνων.

Ιδιαίτερη σημασία δόθηκε στην εξιστόρηση των ιστορικών γεγονότων που σημάδευσαν τον ελληνικό εθνικό αγώνα και στη θετική επίδραση, που προξένησε στο εξωτερικό και κυρίως στην Ευρώπη, ο ηρωισμός και οι θυσίες των Ελλήνων που πολεμούσανε πάντα σε συνθήκες ισχυρής αριθμητικής κατωτερότητας εναντίον του πιο οργανωμένου οθωμανικού στρατού. Επίσης, τόνισα πως με τις τραγικές εξελίξεις του πολέμου πολλοί ξένοι Φιλέλληνες στην Ευρώπη είχαν την αίσθηση ότι δεν θα μπορούσε να χαθεί η ευκαιρία να δημιουργηθεί ένα ανεξάρτητο ελληνικό κράτος που θα έδινε συνέχεια στη γλώσσα και στον πολιτισμό που αποτελούσαν πυλώνες της παιδείας και κουλτούρας κάθε μορφωμένου πολίτη σχεδόν σε όλο τον κόσμο. Οφείλω να ομολογήσω ότι με εξέπληξε η αγνή περιέργεια των Ιταλών μαθητών που άκουγαν για πρώτη φορά γεγονότα, ιστορίες και μαρτυρίες που δεν γνώριζαν καθόλου. Για αυτόν το λόγο στη συζήτηση στο τέλος των μαθημάτων επεκτάθηκα και σε άλλες ιστορικές στιγμές ώστε να τους ενημερώσω για την ιστορία ενός Εθνους που δεν παραιτήθηκε ποτέ έναντι των δυσκολιών που αντιμετώπισε στη μακρά ιστορία του. Ακόμα υπερήφανα κατάφερε, πάντα κυρίως με τις δυνάμεις του, να ξεπεράσει τις τραγικές εξελίξεις του παρελθόντος με τις οποίες ήρθε αντιμέτωπο, όπως π.χ. την Τουρκοκρατία, τη Μικρασιατική Καταστροφή και την Ποντιακή Γενοκτονία.

Κάποια στιγμή, εξηγώντας τη φοβερή στρατηγική ικανότητα του Κολοκοτρώνη, έλαβα μια ερώτηση από ένα μαθητή: «Αφού ο εχθρικός στρατός ήταν πάντα καλύτερα οπλισμένος από τους Ελληνες και υπερείχε αριθμητικά σε κάθε μάχη, οι Ελληνες δεν φοβούνταν να τους αντιμετωπίσουν;». Σε αυτό το σημείο, του υπενθύμισα ότι πάνω από όλα οι Ελληνες στην ιστορία τους έχουν αποδείξει πόσο δεμένοι ήταν ως Εθνος και αξίες όπως την Πατρίδα και τη Θρησκεία, τις τοποθέτησαν πάνω από τις ζωές τους. Ως παράδειγμα ανέφερα την ιστορική και ένδοξη θυσία των Ελλήνων στη διάρκεια της Επανάστασης κατά την Εξοδο του Μεσολογγίου το 1827 και το Ολοκαύτωμα της Μονής Αρκαδίου το 1866, όπου οι πολιορκημένοι αποφάσισαν να βάλουν τέλος στη ζωή τους ανατινάζοντας τις μπαρουταποθήκες και ταυτόχρονα να θανατώσουν όσους περισσότερους εχθρούς μπορούσαν.

Επίσης, εκμεταλλευόμενος την ευκαιρία εφόσον απευθυνόμουν σε μαθητές Κλασικού Λυκείου που σπουδάζουν και αγαπούν τα Αρχαία Ελληνικά και την Αρχαία Ελληνική Ιστορία, τους ανέφερα τα λόγια του Αισχύλου για τους Ελληνες: «Διότι μόνον εμείς, αντίθετα από τους βαρβάρους, δεν μετράμε ποτέ το πλήθος του εχθρού. Εμείς πάντα λέμε: 'και ούτος ο αριθμός ικανός εστί' και χυνόμαστε στη μάχη. Αρκεί να είμαστε ενωμένοι οι Ελληνες. Γινόμαστε αήττητοι».

Νικόλαος Φράγκος, Πρόεδρος του Ελληνικού Μορφωτικού Ινστιτούτου Ιταλίας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου