Δευτέρα 19 Δεκεμβρίου 2016

Παιδιά με ιδιαίτερα χαρίσματα και ιδιαίτερες δυσκολίες

Μπορεί να ακούγεται οξύμωρο ή παράδοξο το να υπάρχουν παιδιά με ιδιαίτερα χαρίσματα και ταυτόχρονα να έχουν κάποια μειονεξία ή ειδική δυσκολία, δεν παύει όμως να είναι γεγονός. Γενικά η ευφυΐα, η νοητική ικανότητα, οι δεξιότητες, τα ταλέντα ή οι ικανότητες είναι νοητικές λειτουργίες ανεξάρτητες από αισθητηριακές ή κινητικές, για παράδειγμα, δυσλειτουργίες που μπορεί να έχει ένας άνθρωπος. Στην εκπαιδευτική διαδικασία συχνά ένα χαρισματικό παιδί μπορεί πολύ εύκολα να έχει κακές σχολικές επιδόσεις, όταν το μάθημα του προκαλεί ανία, επειδή μπορεί να στερείται πρωτοτυπίας ή το γνωστικό αντικείμενο του είναι πολύ εύκολο, άρα και βαρετό. Ένα τέτοιο παιδί μπορεί επίσης να απομονωθεί από τους συνομηλίκους επειδή δεν αντέχει να συνεργασθεί, να παίξει ή ακόμα και να συνομιλήσει με λιγότερο έξυπνα ή ταλαντούχα παιδιά.

Τα χαρισματικά παιδιά με ειδικές δυσκολίες διαφέρουν ως προς την υπάρχουσα δυσκολίακαι για να αναγνωρισθούν θα πρέπει να γίνεται εκτίμηση όλων των επιμέρους ικανοτήτων και δεξιοτήτων τους και όχι να εκτιμάται μόνο η υπάρχουσα δυσκολία. Είναι σαφές άλλωστε ότι δεν μπορεί να συγκριθούν με παιδιά χωρίς δυσκολίες παρά μόνο με αυτά που παρουσιάζουν την ίδια δυσκολία. Άλλωστε η γνώμη του ειδικού για την έγκυρη διάγνωση και την ανεύρεση των αιτιών της οποιασδήποτε μειονεξίας είναι άκρως απαραίτητη σε κάθε περίπτωση. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα παιδιών με φαινομενική υπερκινητικότητα που στην πραγματικότητα δεν είναι αληθινή, γιατί η υπερκινητικότητά τους οφείλεται σε κάποια αισθητηριακή διαταραχή. 

Χαρισματικά παιδιά που πολύ συχνά παρουσιάζουν ειδικές δυσκολίες είναι και όσα έχουν προβλήματα όρασης, ακοής ή παρουσιάζουν φυσικές μειονεξίες. Τέτοια παιδιά ενώ μπορεί να έχουν πλούσιο λεξιλόγιο, πολύ ανεπτυγμένη ικανότητα συγκέντρωσης, να αναπτύσσουν εναλλακτικές ή και ιδιαίτερες μορφές επικοινωνίας, να έχουν αυξημένη αντίληψη, επιμονή και υπομονή για την επίτευξη των στόχων τους, να είναι ιδιαίτερα οξυδερκή, να διαθέτουν πλούσια φαντασία και άλλα πολλά χαρακτηριστικά των χαρισματικών ατόμων, ωστόσο πολλές φορές η σχολική τους επίδοση είναι χαμηλή και η πρόοδός τους ιδιαίτερα αργή. Τούτο δεν είναι παράδοξο αν σκεφτεί κανείς τις φτωχές προσλαμβανόμενες παραστάσεις, εμπειρίες και τις λιγοστές συνήθως ευκαιρίες που έχουν σε άτυπα (εκτός σχολικής αίθουσας) περιβάλλοντα μάθησης. Δεν είναι σπάνιες επίσης οι περιπτώσεις χαρισματικών παιδιών που δυσκολεύονται στην ορθογραφία ή στην απομνημόνευση ή που έχουν διάσπαση προσοχής και δυσκολίες στην οργάνωση του χώρου και του χρόνου τους.

Η αλήθεια είναι ότι συχνά το εκπαιδευτικό μας σύστημα δύσκολα μπορεί να ανακαλύψει τα ιδιαίτερα χαρίσματα ενός παιδιού ιδίως όταν επικαλύπτονται από κάποια μειονεξία. Και τούτο όχι απαραίτητα γιατί δεν του παρέχεται η ειδική εκπαίδευση που θα αναδείξει και θα αναπτύξει αυτά του τα χαρίσματα, αλλά γιατί συνήθως το βάρος της εκπαίδευσης τόσο από τους γονείς όσο και από τους εκπαιδευτικούς πέφτει στη βελτίωση ή την αποκατάσταση της μειονεξίας. Μια τέτοια αντιμετώπιση είναι μάλλον δικαιολογημένη και αναμενόμενη προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν, αν όχι να εξαλειφθούν, τα όποια ψυχολογικά και συμπεριφορικά προβλήματα προκαλεί στο ίδιο το παιδί η μειονεξία του. 

Δεν είναι λίγα τα κοινωνικά στερεότυπα που ακολουθούν τα χαρισματικά άτομα. Όπως, για παράδειγμα, ότι είναι διανοούμενα άτομα, μοναχικά, εκκεντρικά, ακοινώνητα ή ότι επιτυγχάνουν επαγγελματικά. Η πραγματικότητα είναι ότι πολλές φορές τα άτομα αυτά παρουσιάζουν ποικιλία προβλημάτων όπως είναι οι μαθησιακές δυσκολίες και οι διάφορες ψυχικές, συναισθηματικές και συμπεριφορικές διαταραχές. Είναι πολύ σημαντικό λοιπόν για ένα χαρισματικό παιδί που παρουσιάζει κάποια δυσκολία ή μειονεξία να μπορέσουμε να ανακαλύψουμε τα ιδιαίτερα χαρίσματα, ταλέντα, δεξιότητες ή ικανότητες που διαθέτει, ώστε να ενισχύσουμε την αυτοπεποίθηση και την αυτοεικόνα του, στοιχεία απαραίτητα για να το οδηγήσουν σε ισορροπημένη ανάπτυξη και να του δώσουν τη σωστή κατεύθυνση τόσο για την προσωπική όσο και για την επαγγελματικά του εξέλιξη.

Στασινοπούλου Τζωρτζίνα
Πηγή: patrisnews

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου