Ο Πινόκιο ήταν παιδί... της «διαφορετικότητας»! Το γνωστό παραμύθι με την ξύλινη κούκλα που απέκτησε ζωή, χάρισε τ' όνομά του -καθόλου τυχαία- σ' ένα πρωτοποριακό ευρωπαϊκό πρόγραμμα για την «κοινωνική ένταξη μαθητών προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας, προερχόμενων από διάφορα πολιτισμικά συστήματα».
Μαθητές από διάφορα πολιτισμικά συστήματα έρχονται πιο κοντά
Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο συμμετέχει ενεργά στην επιστημονική προσπάθεια και ενδέχεται τα αποτελέσματα να βρουν εφαρμογή και σε ελληνικά σχολεία.
«Πρόκειται στην ουσία για τη δημιουργία ενός εκπαιδευτικού εργαλείου σχετικά με τη διαπολιτισμικότητα, την κοινωνική συμμετοχή και τη γλωσσική επάρκεια των παιδιών, μέσα από την παιδική λογοτεχνία και την αφήγηση», εξηγεί στην «Ε» η καθηγήτρια του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του ΑΠΘ, Σοφία Γαβριηλίδου.
Αλλωστε και ο ευρηματικός τίτλος του προγράμματος ΡΙΝΟΚΙΟ (Pupils for INnOvation as a Key to Intercultural and social inclusiOn) διαφωτίζει αμέσως για το σκοπό του, αφού η μετάφραση στα ελληνικά είναι: «Καινοτόμες μαθητικές δραστηριότητες -το κλειδί για τη διαπολιτισμικότητα και την κοινωνική συμμετοχή».
Συντονιστής έχει αναλάβει το εθνικό ίδρυμα της Ιταλίας «Κάρλο Κολόντι» και εταίροι, το Διεπιστημονικό Κέντρο αριστείας του Πανεπιστημίου της Βενετίας, το Πανεπιστήμιο της Μαδέρας στην Πορτογαλία, κέντρα ερευνών και μελετών της Ελβετίας, της Αγγλίας και της Ιταλίας. Θα ολοκληρωθεί το 2011 και θα υλοποιηθεί σε σχολεία των χωρών που συμμετέχουν. Προς το παρόν δεν έχει αποφασιστεί, αλλά ενδέχεται να υποβληθεί πρόταση στο υπουργείο Παιδείας για να εφαρμοστεί και σε ελληνικά σχολεία.
«Η δυνατότητα υπάρχει», αφού, όπως εξηγεί στην «Ε» η κ. Γαβριηλίδου, «το απαραίτητο υλικό, ψηφιακό και έντυπο, θα είναι ευέλικτο και θα προσαρμόζεται στις ανάγκες του κάθε σχολείου».
Οι εκπαιδευτικοί -που θα έχουν επιμορφωθεί εθελοντικά- θα χρησιμοποιούν την παιδική λογοτεχνία, την αφήγηση παραμυθιών και, σε συνεργασία με την ομάδα των μαθητών, θα επιλέγουν ένα σημείο της εξιστόρησης (ένα χαρακτήρα ή μια φορτισμένη συναισθηματικά στιγμή), πάνω στο οποίο θα δημιουργούν τη δική τους εξήγηση ή ιστορία.
Ο στόχος
«Στόχος είναι να καταλάβουν τα παιδιά τη διαφορετικότητα των κοινωνικών ομάδων. Η ιστορία του Πινόκιο είναι χαρακτηριστική, γιατί είναι διαφορετικός. Κάποια στιγμή ο Πινόκιο καίγεται και ο ξυλουργός Τζεπέτο τού φτιάχνει ξύλινα πόδια. Σκεφτείτε τι συζήτηση και τι μηνύματα μπορεί να περάσουν στους μαθητές για τα παιδιά με ειδικές ανάγκες», εξηγεί η κ. Γαβριηλίδου.
«Ο Πινόκιο έχει ένα φίλο, το Φυτιλάκι, που ανήκει στο κοινωνικό περιθώριο... Η παιδική λογοτεχνία μάς δίνει τον πλούτο της. Ολα τα λαϊκά παραμύθια μπορούν να γίνουν εργαλεία, με αφορμή ένα γνώρισμα ή μια εξωτερική ιδιότητα κάποιου χαρακτήρα», αναφέρει η καθηγήτρια του ΑΠΘ.
Σύμφωνα με τον Στέλιο Τσιπούρα, προϊστάμενο επιστημονικής καθοδήγησης της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης στη Θεσσαλονίκη, «στο νομό υπάρχουν σήμερα 4 διαπολιτισμικά σχολεία και 2 όπου φοιτούν Τσιγγανόπαιδα, με 1.200 μαθητές και 92 εκπαιδευτικούς».
«Πρόκειται στην ουσία για τη δημιουργία ενός εκπαιδευτικού εργαλείου σχετικά με τη διαπολιτισμικότητα, την κοινωνική συμμετοχή και τη γλωσσική επάρκεια των παιδιών, μέσα από την παιδική λογοτεχνία και την αφήγηση», εξηγεί στην «Ε» η καθηγήτρια του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του ΑΠΘ, Σοφία Γαβριηλίδου.
Αλλωστε και ο ευρηματικός τίτλος του προγράμματος ΡΙΝΟΚΙΟ (Pupils for INnOvation as a Key to Intercultural and social inclusiOn) διαφωτίζει αμέσως για το σκοπό του, αφού η μετάφραση στα ελληνικά είναι: «Καινοτόμες μαθητικές δραστηριότητες -το κλειδί για τη διαπολιτισμικότητα και την κοινωνική συμμετοχή».
Συντονιστής έχει αναλάβει το εθνικό ίδρυμα της Ιταλίας «Κάρλο Κολόντι» και εταίροι, το Διεπιστημονικό Κέντρο αριστείας του Πανεπιστημίου της Βενετίας, το Πανεπιστήμιο της Μαδέρας στην Πορτογαλία, κέντρα ερευνών και μελετών της Ελβετίας, της Αγγλίας και της Ιταλίας. Θα ολοκληρωθεί το 2011 και θα υλοποιηθεί σε σχολεία των χωρών που συμμετέχουν. Προς το παρόν δεν έχει αποφασιστεί, αλλά ενδέχεται να υποβληθεί πρόταση στο υπουργείο Παιδείας για να εφαρμοστεί και σε ελληνικά σχολεία.
«Η δυνατότητα υπάρχει», αφού, όπως εξηγεί στην «Ε» η κ. Γαβριηλίδου, «το απαραίτητο υλικό, ψηφιακό και έντυπο, θα είναι ευέλικτο και θα προσαρμόζεται στις ανάγκες του κάθε σχολείου».
Οι εκπαιδευτικοί -που θα έχουν επιμορφωθεί εθελοντικά- θα χρησιμοποιούν την παιδική λογοτεχνία, την αφήγηση παραμυθιών και, σε συνεργασία με την ομάδα των μαθητών, θα επιλέγουν ένα σημείο της εξιστόρησης (ένα χαρακτήρα ή μια φορτισμένη συναισθηματικά στιγμή), πάνω στο οποίο θα δημιουργούν τη δική τους εξήγηση ή ιστορία.
Ο στόχος
«Στόχος είναι να καταλάβουν τα παιδιά τη διαφορετικότητα των κοινωνικών ομάδων. Η ιστορία του Πινόκιο είναι χαρακτηριστική, γιατί είναι διαφορετικός. Κάποια στιγμή ο Πινόκιο καίγεται και ο ξυλουργός Τζεπέτο τού φτιάχνει ξύλινα πόδια. Σκεφτείτε τι συζήτηση και τι μηνύματα μπορεί να περάσουν στους μαθητές για τα παιδιά με ειδικές ανάγκες», εξηγεί η κ. Γαβριηλίδου.
«Ο Πινόκιο έχει ένα φίλο, το Φυτιλάκι, που ανήκει στο κοινωνικό περιθώριο... Η παιδική λογοτεχνία μάς δίνει τον πλούτο της. Ολα τα λαϊκά παραμύθια μπορούν να γίνουν εργαλεία, με αφορμή ένα γνώρισμα ή μια εξωτερική ιδιότητα κάποιου χαρακτήρα», αναφέρει η καθηγήτρια του ΑΠΘ.
Σύμφωνα με τον Στέλιο Τσιπούρα, προϊστάμενο επιστημονικής καθοδήγησης της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης στη Θεσσαλονίκη, «στο νομό υπάρχουν σήμερα 4 διαπολιτισμικά σχολεία και 2 όπου φοιτούν Τσιγγανόπαιδα, με 1.200 μαθητές και 92 εκπαιδευτικούς».
Πηγή: Ελευθεροτυπία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου