Τρίτη 12 Νοεμβρίου 2024

Ένα διαφορετικό Πάρκο στην Καλαμαριά για άτομα με αναπηρία

Ένας χώρος πρασίνου με έναν έντονο συμβολισμό, ένα αισθητηριακό Πάρκο με ιδιαίτερο χαρακτήρα, που απευθύνεται σε άτομα με διαταραχές όρασης κι άλλες αναπηρίες, δημιουργείται στην Καλαμαριά. 

Ο Δήμος Καλαμαριάς αξιοποιεί τον δημόσιο χώρο, εγκαινιάζοντας ένα Πάρκο διαφορετικό από τα άλλα, μια όαση πρασίνου, φιλική και προσβάσιμη για άτομα με αναπηρία. 

Πρόκειται για ένα μοναδικό sensory garden, μια παιδική χαρά με όλα τα στοιχεία του κοινού πάρκου (φυτεύσεις, παγκάκια, παιχνίδια κλπ) για όλους τους κατοίκους της περιοχής και ταυτόχρονα θα διαθέτει και ειδικά παιχνίδια (πρωτότυπα και όχι συνηθισμένα) για άτομα με ειδικές ανάγκες. 

Ουσιαστικά θα εξυπηρετηθούν άνω των 100 παιδιών με τέτοια προβλήματα (των φορέων Συζωή, Στοργή και Αμυμώνη που έχουν πολύ κοντά τις εγκαταστάσεις τους) αφού λόγω του ειδικού σχεδιασμού των παιχνιδιών αυτών, θα μπορούν να παίζουν σχετικά αυτόνομα. 

Θα υπάρχουν δηλαδή παιχνίδια που θα απευθύνονται στην αίσθηση της αφής ή της ακοής για παιδιά που δεν βλέπουν ή παιχνίδια για παιδιά που έχουν δυσκολία μετακίνησης. Επίσης σε όλους τους χώρους και όλα τα σημεία του πάρκου θα είναι δυνατή η πρόσβαση σε ΑΜΕΑ αλλά και σε κάθε παιδί που θέλει να επισκεφθεί το χώρο. 

Η απόφαση ότι θα γίνει πάρκο στο συγκεκριμένο σημείο είχε ληφθεί από το 1988, το έργο άρχισε το 2019 μέσω ΕΣΠΑ, έχει σχεδόν ολοκληρωθεί και θα αποδοθεί εντός των επόμενων ημερών, υπολογίζεται στο τέλος του τρέχοντα μήνα, ή στις αρχές του επόμενου. Η έκταση έγινε δωρεά από τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Βιομηχανιών Μεταποίησης και Εταιρειών Εμπορίας Καπνού προς τον Δήμο Καλαμαριάς. 

Το πάρκο βρίσκεται ανάμεσα στις οδούς Ροδοπόλεως, Πέτρου Λεβαντή, Μικρουλέα και Δρακοπούλου. 

Η μελέτη και ο στόχος 

Σύμφωνα με το σχέδιο, το Πάρκο που δημιουργείται απευθύνεται στους ειδικούς χρήστες παιδιά με διαταραχές όρασης και άλλες αναπηρίες, που φιλοξενούνται στα κέντρα διημέρευσης και ημερήσιας φροντίδας Συζωή (οι εγκαταστάσεις είναι ακριβώς δίπλα), προσφέροντας χώρο και δυνατότητα για υπαίθρια θεραπευτικά προγράμματα και δραστηριότητες, μέσα από την άμεση εμπειρία της φύσης. 

Παράλληλα είναι ένας ανοικτός, δημόσιος χώρος που απευθύνεται εξίσου, στους περιοίκους κάθε ηλικίας, χωρίς αποκλεισμούς, συμβάλλοντας στην κοινωνική ένταξη των ατόμων με αναπηρία. 

Η μελέτη αποσκοπεί στον εμπλουτισμό του φυσικού αναγλύφου και της υφιστάμενης βλάστησης, στη βελτίωση της λειτουργικότητας του χώρου, στην ομαλή κυκλοφορία των πεζών και των ατόμων με αναπηρία που κινούνται με αμαξίδιο, στη δημιουργία καθιστικών ενοτήτων, ενταγμένων σε ένα ευχάριστο και αναβαθμισμένο φυσικό περιβάλλον. 

Στο πάρκο διαμορφώνονται διαδρομές και διευρυμένες περιοχές-πλατώματα που παραλαμβάνουν καθιστικά, τεχνητά πρανή – λοφίσκους, χαμηλού ύψους, με φυτεύσεις και γκαζόν, καθώς και μία μικρή, τεχνητή λίμνη με το φυσικό της περιβάλλον (υδροχαρή φυτά), επιφάνειας 27,00τ.μ.. 

Οι διαδρομές έχουν ήπια κλίση έως 6% ώστε να μπορούν να κινηθούν σε αυτές άτομα με αναπηρία που χρησιμοποιούν αμαξίδια. 

Τα καθιστικά είναι, είτε από εμφανές σκυρόδεμα λευκού τσιμέντου με προσθήκη χρωστικών, που προσδίδουν στην τελική επιφάνεια του σκυροδέματος, γήινη απόχρωση, συμβατή με το φυσικό περιβάλλον, είτε από μεταλλικό σκελετό με ξύλινες δοκίδες επικάλυψης. 

Υλικά συμβατά με το περιβάλλον 

Βασικό κριτήριο, κατά την επιλογή των υλικών, ήταν χρήση συμβατών προς το περιβάλλον υλικών, η τήρηση αυστηρών περιβαλλοντικών προδιαγραφών και προδιαγραφών ασφαλείας (χυτό δάπεδο ασφαλείας με προδιαγραφή πτώσης από 1.60m και χρήση ανακυκλωμένου καουτσούκ), η ευκολία και ταχύτητα της κατασκευής σε συνδυασμό με το υψηλής ποιότητας, αισθητικό αποτέλεσμα (βατές επιφάνειες πρασίνου) . 

Οι θέσεις του Πάρκου 

Θέση 1: Ανατολικά του κεντρικού μονοπατιού είναι αφιερωμένη στην αφή. Το ανάγλυφο σε αυτή τη ζώνη, δημιουργεί μια μικρή, εσωτερική αυλή. Η αυλή ορίζεται από πολυγωνικό, αναλημματικό τοιχείο οπλισμένου σκυροδέματος, και περιβάλλεται από λόφο. Προς το εσωτερικό του πάρκου τα δύο άκρα του λόφου συγκλίνουν, ορίζοντας την είσοδο στο μικρό θύλακα της εσωτερικής αυλής. 

Οι τοίχοι αντιστήριξης , με τις ανάγλυφες επιφάνειες ενεργοποιούν την αίσθηση της αφής. Η σκιά ενός δέντρου και ένα μικρό, ελαφρύ καθιστικό, καθιστούν αυτήν τη θέση ένα διακεκριμένο σημείο στάσης. 

H περιοχή δυτικά της υφιστάμενης δεντροστοιχίας, θέση 2, ανάμεσα σε δύο ανυψώσεις, δημιουργεί μια κοιλότητα, που ορίζεται από χωμάτινες παρειές και ενισχύεται περαιτέρω από τη φύτευση νέων δέντρων σε κυκλική διάταξη. 

Μια λίμνη με φυσική διαμόρφωση, πίδακες και υδρόφιλα φυτά, η οποία αναπτύσσεται στο περίγραμμα που οι χωμάτινες παρειές της κοιλότητας υποδεικνύουν, δημιουργεί ένα οικοσύστημα, ελκυστικό για πουλιά και έντομα. Τα τιτιβίσματα, τα βουητά και το θρόισμα των φύλλων που συμπλέκονται με τον θεραπευτικό ήχο του τρεχούμενου νερού, προσδίδουν στην περιοχή τον ιδιαίτερο αισθητηριακό της χαρακτήρα μέσα από τη βιωματική εμπειρία των ήχων. 

Η αίσθηση των πρωτογενών, φυσικών ήχων συμπληρώνεται με μικροκατασκευές που αναρτώνται από τα δέντρα (μεταλλικά τρίγωνα- καμπανάκια). Στη διαδρομή από το κεντρικό μονοπάτι προς τη λίμνη τοποθετείται ειδικός εξοπλισμός ήχου, λιθόφωνο, και στην παρειά της λίμνης, προς την οδό Δρακοπούλου, κατασκευή από ανοξείδωτο χάλυβα, που στρεφόμενη ,παράγει ήχους. Ένα επίμηκες, καμπύλο, στηθαίο, στο βόρειο όριο, κρατά το ανάχωμα σχηματίζοντας ταυτόχρονα ένα καθιστικό, με πλάτη στην πλαγιά που πλαισιώνει τη λίμνη. 

Η θέση 3 τέλος, νότια της μικρής πλατείας, είναι αφιερωμένη στις μυρωδιές και στην εμπειρία της φροντίδας των φυτών. Διαμορφώνεται ως ένας κήπος. Το ανάγλυφο εδώ είναι ήπιο. Η πορεία ορίζεται από χαμηλό στηθαίο, που λειτουργεί και ως κουπαστή. ΄Ενα ξύλινο παρτέρι στο κέντρο της, επιτρέπει τη φροντίδα των φυτών λειτουργώντας σα μικρό φυτώριο. 

Μια δεύτερη πορεία, περιπατητική, με μικρούς αναβαθμούς κυκλώνει το λόφο. Τα δάπεδα είναι υδατοπερατά και μαλακά στο σύνολό τους, τα κεντρικά μονοπάτια είναι σταθεροποιημένα, κεραμικά, δάπεδα, εγκιβωτισμένα σε κράσπεδα, ενώ οι άλλες επιφάνειες είναι πράσινες, με περιορισμένα τοιχεία εμφανούς σκυροδέματος. Τα υπάρχοντα δέντρα διατηρούνται και συμπληρώνονται. Επίπεδες ή ελαφρώς κεκλιμένες επιφάνειες με γρασίδι λειτουργούν σαν χώροι χαλάρωσης και ανάπαυσης- φυσικά ανάκλιντρα που επιτρέπουν την αίσθηση της σωματικής επαφής με τη γη. 

Νέα φυτά, ψηλά δένδρα και θάμνοι, συμπληρώνουν την υφιστάμενη φύτευση, σε θέσεις που υποδεικνύονται από την Φυτοτεχνικη Μελέτη, έχουν άμεση σχέση με το περιβάλλον της Μεσογείου (μεσογειακά δέντρα, εποχιακά αγριολούλουδα, αρωματικά, όπως λεβάντες και δενδρολίβανα) και έχουν μικρή ανάγκη φροντίδας. 

Η επιλογή της θέσης και του είδους των φωτιστικών σωμάτων, παρακολουθεί το ίχνος των διαμορφώσεων, των διαδρομών και των στάσεων και υπογραμμίζουν περαιτέρω τα βασικά χαρακτηριστικά των χωρικών υποενοτήτων του αισθητηριακού πάρκου . 

Στον χώρο αυτό επρόκειτο από τότε (1988) να κατασκευαστεί πάρκο από το Δήμο Καλαμαριάς, ενώ εδώ και χρόνια, στο απέναντι οικοδομικό τετράγωνο, έχουν ήδη αναγερθεί σε οικόπεδο ιδιοκτησίας του Δήμου Καλαμαριάς και λειτουργούν κτιριακές μονάδες φιλοξενίας παιδιών: 
1) με τύφλωση και πρόσθετες αναπηρίες του Συλλόγου «ΑΜΥΜΩΝΗ», 
2) παιδιών με καρκίνο του Συλλόγου «ΣΤΟΡΓΗ» και επίκειται η κατασκευή κτηρίου για την φιλοξενία παιδιών με σύνδρομο down. 
3) Σύλλογος Γονέων Ατόμων με Διαταραχές Όρασης & Πρόσθετες Αναπηρίες. «ΣΥΖΩΗ». 

Η κατασκευή πάρκου, όπου θα διασκεδάζουν από κοινού τα παιδιά των φορέων αυτών και θα συναναστρέφονται τα παιδιά της γειτονιάς, θα είναι προσφορά στο κοινωνικό σύνολο, διότι θα συμβάλλει στην κοινωνικοποίηση των ομάδων παιδιών, γεγονός που θα καταστεί ευεργετικό για την περαιτέρω ανάπτυξή τους και την ευαισθητοποίησή τους. 

Επιπρόσθετα δε με την επαφή που θα υπάρχει μεταξύ τους, θα δοθεί η ευκαιρία στις κοινωνικά αποκλεισμένες ομάδες των παιδιών με ειδικές ανάγκες, να γίνουν αποδεκτές από το κοινωνικό σύνολο, κόντρα στο ρατσισμό που βιώνουν καθημερινά. 

Το κόστος της εν λόγω δωρεάς μελέτης ανέρχεται περί τις 15.000,00 ευρώ, ποσό το οποίο θα καταβάλει απευθείας ο ως άνω Σύνδεσμος-δωρητής στον ίδιο τον μελετητή, χωρίς να υπεισέλθει ο Δήμος στην εν λόγω ανάθεση. 

Ήδη δε ο δωρητής προβαίνει στην επίμαχη δωρεά, σε συνέχεια προγενέστερων δωρεών που έχει κάνει στο παρελθόν, τόσο προς την «ΑΜΥΜΩΝΗ» όσο και προς άλλους συλλόγους 

Ο Δήμος Καλαμαριάς βρήκε τους οικονομικούς πόρους για την κατασκευή του, χωρίς ουσιαστική επιβάρυνση του προϋπολογισμού του. Η κατασκευή του πάρκου και η διαμόρφωσή του και ως “Sensory garden ”, θεωρείται πρωτοποριακή και μοναδική στη χώρα μας. 

Χάρης Δημαράς

Πηγή: parallaximag.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου