Κυριακή 19 Νοεμβρίου 2023

Ελλάδα – Φινλανδία, μισή αρχοντιά δρόμος

Eνα σχολείο πραγματικά υπέροχο – «στολίδι». Πεντακάθαρο, με μοντέρνα χρώματα, φωτισμένο και προφανώς λειτουργικό. Ο λόγος για ένα δημόσιο σχολείο στη Φινλανδία, η φωτογραφία του οποίου έκανε τον γύρο του Διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Προκάλεσε σωρεία θαυμαστικών σχολίων. «Σ’ αυτόν τον εκπαιδευτικό χώρο πάντα θα έχεις όρεξη και κέφι για μάθημα, είτε είσαι παιδί είτε είσαι δάσκαλος», μου ανέφερε ορθά η φυσικός Τίνα Νάντσου. Βέβαια, πολλοί έκαναν τη σύγκριση με τα ελληνικά σχολικά κτίρια, τα περισσότερα εκ των οποίων έχουν το κακό τους το χάλι, με τα σχόλια να καταλήγουν σε ένα εκκωφαντικό «αχ, τι κρίμα που δεν είμαστε σαν τη Φινλανδία»! Εντελώς προβλέψιμο το σηκωμένο δάχτυλο στα διαδικτυακά καφενεία, ιδίως για τους Eλληνες που έχουν πανεύκολο το «πού είναι το κράτος;».

Τα περισσότερα σχολικά κτίρια στην Ελλάδα είναι παλιά – δεκτό. Eνας υπέροχος χώρος καλλιεργεί την κουλτούρα σεβασμού του και της δημιουργικότητας – επίσης δεκτό. Ωστόσο, βάζω στοίχημα πως πολλοί από όσους κουνούν το δάχτυλο για την άσχημη εικόνα των ελληνικών σχολείων, βάζουν οι ίδιοι μεταξύ τους στοίχημα για το πόσο χρόνο θα μείνει αλώβητο το νέο κτίριο.

Η ευθύνη για την εικόνα των δημοσίων χώρων στην Ελλάδα είναι πολυεπίπεδη. Οι πολιτικοί –κυβερνήσεις και αυτοδιοικητικοί– είναι υπεύθυνοι για τη θεσμική αβελτηρία που οδηγεί σε υποβάθμιση των δημοσίων χώρων. Μέτρα μπορούν να ληφθούν χωρίς απαραίτητα να χρειάζονται μεγάλα κονδύλια (ή μήπως αυτά είναι το δέλεαρ για να προχωρήσει κάτι;). Θυμούμαι πόσο άθλια είχε γίνει η κατάσταση γύρω από το Εθνικό Θέατρο στην Αγίου Κωνσταντίνου όταν, προ ολίγων ετών, όλη η περιοχή είχε μείνει υποφωτισμένη τα βράδια και καμία μέριμνα δεν υπήρχε για τις σακατεμένες ψυχές που φυτοζωούσαν πέριξ του εμβληματικού κτιρίου του Τσίλλερ.

Oμως, μην παραβλέπουμε τη συλλογική και ατομική ευθύνη όταν μιλάμε –και κουνάμε το δάχτυλο– για τα κακά του δημοσίου βίου. Το τσιγάρο που πετάμε στον δρόμο, τα σκουπίδια που αφήνουμε αδιάφορα στους κοινόχρηστους χώρους, τα συνθήματα που βλέπουμε στα δημόσια κτίρια, οι καταστροφές των μνημείων, οι σχολικοί τοίχοι που καταστρέφουν τα παιδιά μας κ.λπ. κ.λπ., όλα συνθέτουν ένα παζλ, στη συναρμολόγηση του οποίου δεν βάζει το χέρι του το κράτος. Αντίθετα, είναι το ένοχο χέρι του ιδιώτη, που προσθέτει ψηφίδες στην υποβάθμιση των δημοσίων χώρων.

Εντέλει, οι σκανδιναβικές χώρες εμφανίζονται ως πρότυπα σε πολλούς διεθνείς δείκτες και είναι ορθό να συγκρινόμαστε με τους καλύτερους, εάν φυσικά προτιμάμε να αναζητούμε πρότυπα για να βελτιωνόμαστε. Ωστόσο, για το πλαίσιο σύγκρισης δεν μπορεί να αγνοείται το πολιτισμικό περιβάλλον που έχει συνθέσει επί αιώνες ένας λαός και επηρεάζεται από ποικίλους παράγοντες, όπως το κλίμα, η γεωγραφία, τα δημογραφικά χαρακτηριστικά και η ψυχοσύνθεση ενός λαού, δηλαδή το πολιτισμικό DNA του.

Ούτε η εθνική μεμψιμοιρία βοηθάει ούτε οι συγκρίσεις με άλλους λαούς, όταν στο κάδρο των υπευθύνων τοποθετούνται μόνον οι τρίτοι και στο τέλος αξιολογείται – δαιμονοποιείται μόνον ένας: η πολιτεία και οι κρατικές δομές. Για όλα φταίει το απρόσωπο κράτος που το θέλουμε για πατερούλη;

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου