 |
| πηγή |
Κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής τους, τα παιδιά επιδεικνύουν ταχύτατη ανάπτυξη των δεξιοτήτων λεκτικής και μη λεκτικής επικοινωνίας και της ικανότητάς τους να χρησιμοποιούν κατάλληλα τα διαφορετικά αντικείμενα. Η αναπτυξιακή ψυχολογία αναφέρει ότι αυτή η μάθηση είναι το αποτέλεσμα της ικανότητας του ανθρώπου να μιμείται τις συμπεριφορές και τις σωματικές κινήσεις των άλλων. Ειδικά κατά τον πρώτο χρόνο της ζωής τους, τα βρέφη έχουν μεγάλη ικανότητα να μιμούνται τις εκφράσεις του προσώπου, τις κινήσεις και τους ήχους γύρω τους.
Μίμηση σε παιδιά με διαταραχή αυτιστικού φάσματος:
Συχνά τα παιδιά στο φάσμα του Αυτισμού (ΔΑΦ) παρουσιάζουν έλλειμμα στη μίμηση. Δείχνουν ελάχιστο ενδιαφέρον για τις συμπεριφορές των άλλων γύρω τους και σπάνια προσπαθούν να τους μιμηθούν. Τα παιδιά δεν επιδεικνύουν ικανότητα μίμησης των κινήσεων του σώματος, της χρήσης των αντικειμένων, των εκφράσεων του προσώπου και της φωνής. Τέτοια ελλείμματα επηρεάζουν αρνητικά τη μαθησιακή, την κοινωνική και την επικοινωνιακή ικανότητά τους.
Δεδομένου ότι η μίμηση είναι ένα βασικό στοιχείο για τη μάθηση, είναι σημαντικό να την καθιερώσετε όσο το δυνατόν νωρίτερα. Όταν το παιδί μάθει να μιμείται, τότε μπορείτε να αρχίσετε να εξασκείτε γλωσσικές, κοινωνικές και άλλες δεξιότητες.
Πρακτικά παιχνίδια και συμβουλές για τη διδασκαλία της μίμησης σε παιδιά με αυτισμό:
1.Τα παιδιά μαθαίνουν τη μίμηση με το να τα μιμούνται, γι' αυτό μιμηθείτε το παιδί σας!
Παρακολουθήστε προσεκτικά το παιδί σας και παρατηρήστε τις ενέργειες, τις κινήσεις, την έκφραση του προσώπου και τους ήχους που παράγει. Μετά αντιγράψτε αυτό που κάνει. Για παράδειγμα, αν το παιδί σας χτυπά το τραπέζι, μιμηθείτε την κίνησή τους και πείτε: «Κοίτα! Το κάνω και εγώ/ Σε αντιγράφω» . Όταν το παιδί σας παράγει έναν ήχο, προσπαθήστε να τον κάνετε και εσείς και πείτε στο παιδί ότι ο αντιγράφετε. Μετά την αντιγραφή, περιμένετε να σας προσέξει σας και μετά ξανακάντε το. Το ίδιο μπορεί να γίνει και αν έχουμε δύο ίδια παιχνίδια πχ τύμπανα. Μιμούμαστε τον τρόπο που χειρίζεται το παιδί τα αντικείμενα.
2. Ενσωματώστε δραστηριότητες μίμησης ενώ χρησιμοποιείτε διαφορετικά παιχνίδια:
Χρησιμοποιήστε ένα παιχνίδι που αρέσει στο παιδί σας. Στη συνέχεια, προσποιηθείτε ότι το παιχνίδι είναι πραγματικό και κινείται/ κάνει ήχο. Φροντίστε αυτά που κάνετε να είναι ενδιαφέροντα. Για παράδειγμα, πάρτε ένα αυτοκινητάκι, κυλήστε το μπρος-πίσω και πείτε: βρουμ, βρουμ. Με αυτόν τον τρόπο μπορείτε να τραβήξετε την προσοχή του παιδιού σας. Όταν τραβήξετε την προσοχή του, πείτε: «Κάνε αυτό» και δείξτε ξανά την κίνηση. Μετά, δώστε το αυτοκινητάκι στο παιδί σας και βοηθήστε το να κάνει το ίδιο. Όταν το κάνει, επιβραβεύστε το λέγοντάς του «Μπράβο», χειροκροτώντας το ή χρησιμοποιώντας την φράση που του δείχνει ότι έχει κάνει εξαιρετική προσπάθεια. Πάρτε το αυτοκινητάκι πίσω και παίξτε το ίδιο σενάριο ξανά και ξανά, μέχρι το παιδί να σας αντιγράφει αμέσως και αυθόρμητα. Με τον καιρό μπορείτε να κάνετε το ίδιο με άλλους τρόπους και με άλλα αντικείμενα/ παιχνίδια.
3. Παίξτε παιχνίδια προσποίησης:
Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το φανταστικό παιχνίδι για να διδάξετε τη μίμηση στο παιδί σας. Για παράδειγμα, μπορείτε να χρησιμοποιείτε αντικείμενα και να προσποιείστε ότι είναι κάτι άλλο. Για παράδειγμα, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ένα μπολ και ένα κουτάλι και να προσποιηθείτε ότι παίζετε τύμπανο. Στη συνέχεια, μπορείτε να ζητήσετε από το παιδί σας να παίξει και εκείνο τύμπανο. Ή μπορείτε να παίξετε παιχνίδια που περιλαμβάνουν τη μίμηση του αγαπημένου χαρακτήρα κινουμένων σχεδίων ή ταινιών του παιδιού σας. Επιπλέον, μπορείτε να προσποιηθείτε ότι οι κούκλες και τα παιχνίδια είναι αληθινά και κινούνται ή πρέπει να τα ταΐσετε.
4. Χρησιμοποιήστε έναν καθρέφτη για να διδάξετε τις κινήσεις και τις εκφράσεις του προσώπου:
Φουσκώστε τα μάγουλά σας, φυσήξετε κάτι που είναι στο τραπέζι ή στείλτε ένα φιλί. Στη συνέχεια ζητήστε από το παιδί σας να κάνει το ίδιο και αυτό. Όταν προσπαθεί να σας μιμηθεί, δώστε του έναν καθρέφτη για να παρακολουθεί τις εκφράσεις που παίρνει και τον τρόπο που φαίνεται το πρόσωπό του. Μπορείτε επίσης να δείξετε τον καθρέφτη και να πείτε: Κοίτα! Το κάνεις! Αυτό είναι υπέροχο! Για να κάνετε τη δραστηριότητα πιο ελκυστική, προσθέστε αστείους ήχους.
5. Επιλέξτε λειτουργικές κινήσεις για τη διδασκαλία της μίμησης:
Για να εξασκηθείτε στη μίμηση επιλέξτε κινήσεις που μπορούν να χρησιμοποιηθούν αργότερα για τη διδασκαλία κοινωνικών, γλωσσικών και συναισθηματικών δεξιοτήτων. Για παράδειγμα, χρησιμοποιήστε εκφράσεις του προσώπου όπως συνοφρυώματα και χαμόγελα. Χρησιμοποιήστε κινήσεις του σώματος όπως παλαμάκια ή δείξιμο. Κουνήστε το χέρι σας στο παιδί σας και πείτε: Κάνε αυτό. Εάν το παιδί σας το μιμηθεί, επαινέστε το. Αν όχι, βοηθήστε το: πιάστε του το χέρι, εκτελέστε μαζί την κίνηση και στην συνέχεια επαινέστε το!
6. Κάντε τη μάθηση διασκεδαστική:
Προσπαθήστε να ενσωματώσετε την μίμηση σε αστεία και συναρπαστικά παιχνίδια. Εάν το παιχνίδι είναι ελκυστικό και ενδιαφέρον για το παιδί, θα συνεργαστεί και θα μάθει πιο γρήγορα. Ενσωματώστε τη μίμηση σε παιχνίδια που ξέρετε ότι του αρέσουν πολύ.
7. Βοηθήστε το παιδί σας όσο χρειάζεται, αλλά όσο το δυνατόν λιγότερο:
Ειδικά στην αρχή, το παιδί μπορεί να χρειάζεται πολλή βοήθεια και πολλή ενθάρρυνση για να σας μιμηθεί. Για παράδειγμα, μπορεί να χρειαστεί να καθοδηγήσετε το χέρι του για να πραγματοποιήσει μια κίνηση. Στο τέλος το παιδί θα πρέπει να είναι σε θέση να χρησιμοποιεί αυτή τη δεξιότητα ανεξάρτητα. Επομένως, είναι σημαντικό να μειώσετε τη βοήθειά σας όσο το δυνατόν νωρίτερα. Έτσι, για παράδειγμα, εάν τις πρώτες φορές πιάνεται το χέρι του παιδιού και κάνετε μαζί την κίνηση για να το σηκώσει, μειώνετε τη βοήθεια/ υποστήριξη το σταδιακά, έτσι ώστε μετά από λίγο να χρειάζεται να αγγίζετε απαλά το χέρι του για να κάνει την κίνηση και στο τέλος να την εκτελεί μόνο του. Με αυτό τον τρόπο το παιδί αποκτά ανεξαρτησία!
Απόδοση του άρθρου How to teach imitation to children with Autism
Ιωάννα Αγγέλου
Ειδική Παιδαγωγός (Παν. Θεσσαλίας)
Νηπιαγωγός (Α.Π.Θ.)
MEd - Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου