Παρασκευή 29 Σεπτεμβρίου 2023

«Το ταξίδι της σταγόνας»: Το πρώτο παραμύθι της σειράς «Περιβαλλοντικές ιστορίες»

«Το ταξίδι της σταγόνας» το βιβλίο της Νίκης Ευελπίδου συναντά στον δρόμο του μπαζωμένα ρέματα και σπίτια και παρασέρνει τα πάντα.

Με αυτήν την ιστορία επέλεξε να ευαισθητοποιήσει τα παιδιά η συγγραφέας και Καθηγήτρια στο Τμήμα Γεωλογίας & Γεωπεριβάλλοντος του ΕΚΠΑ που τιμήθηκε δυο φορές από την Ακαδημία Αθηνών για το επιστημονικό της έργο.

Προειδοποιεί ότι θα ακολουθήσουν και νέες καταστροφές, τις οποίες πρέπει να εκπαιδευθούμε για ν’ αντιμετωπίσουμε.

Πριν στεγνώσει το μελάνι από «Το ταξίδι της σταγόνας» που γράψατε με αφορμή τις πλημμύρες στην Εύβοια το 2020, ήρθε μία μεγαλύτερη καταστροφή στη Θεσσαλία. Ήταν αναμενόμενη;

Ναι, ήταν αναμενόμενη, όπως είναι αναμενόμενο να επαναληφθεί. Η «επόμενη ημέρα» που είχε προβλέψει πριν χρόνια το IPCC (Διακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή του Κλίματος) έφτασε και γνωρίζουμε ότι τα έντονα καιρικά φαινόμενα θα είναι πιο συχνά από εδώ και πέρα. Αυτό δηλαδή που μπορεί να συνέβαινε μια φορά στα 1000 χρόνια μπορεί τώρα να συμβαίνει κάθε μερικά χρόνια. Ο όγκος του νερού που έλαβε η Θεσσαλία εξαιτίας της κακοκαιρίας Daniel ξεπέρασε τις προβλέψεις κατά το σχεδιασμό των υποδομών. Και μαζί με το νερό έφτασαν και φερτά υλικά, γεγονός που δυσχέραινε περισσότερο την κατάσταση.

Το κυριότερο όπλο μας είναι η γνώση. Πού γίνονται οι πλημμύρες; Η απάντηση είναι εύκολη: εκεί που γίνονταν πάντα! Όλα τα πλημμυρικά πεδία, οι πεδιάδες, κάπως έτσι έχουν δημιουργηθεί: από πλημμύρες που μαζί με το νερό έφεραν και ιζήματα από τη διάβρωση. Αν εμείς χτίσουμε τους οικισμούς μας μέσα στα πλημμυρικά πεδία είναι βέβαιο ότι κάποια στιγμή θα έρθουμε αντιμέτωποι με την καταστροφή. Τα ρέματα και τα ποτάμια χρειάζονται το χώρο τους, την κοίτη τους ακόμη κι αν τη χρησιμοποιούν μια φορά στο τόσο. Αν εμείς στενέψουμε την κοίτη το νερό θα βρει το δρόμο του και θα πάρει μαζί του ό,τι βρει στο διάβα του.

Υπήρξαν φωνές που υποστήριξαν ότι η φύση μας εκδικείται. Συμφωνείτε ή πρόκειται περί «τερατογέννεσης» στην οποία έχουμε την αποκλειστική ευθύνη;

Δεν ξέρω αν θα χρησιμοποιούσα τη λέξη εκδίκηση. Η φύση είναι καλή, είναι το σπίτι μας. Η φύση μας προσφέρει. Ωστόσο, κάθε δράση έχει και μια αντίδραση στη φύση. Αν οι δράσεις είναι εσφαλμένες, θα έχουν συνέπειες καταστροφικές. Ναι, το αποτέλεσμα που βλέπουμε οφείλεται σε εμάς, στον άνθρωπο και είναι στο χέρι μας να το αλλάξουμε.

Είστε δυο φορές βραβευμένη από την Ακαδημία Αθηνών για την προσφορά σας στη γεωλογική γνώση του ελληνικού χώρου. Σαν επιστήμονας αν και έχετε τα εργαλεία, μπορείτε να επηρεάσετε τις εξελίξεις; Ποιες προτεραιότητες πρέπει να δώσουμε;

Συνήθως, εμείς οι επιστήμονες μιλάμε σε ειδικό κοινό, σε επιστημονικά συνέδρια και μέσα στα αμφιθέατρά μας. Πολλά από αυτά που μελετάμε και που διδάσκουμε, βλέπουμε με λύπη ότι η κοινωνία δεν τα ακολουθεί με αποτέλεσμα να πλήττεται από καταστροφές που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί.

Κάπως έτσι ξεκίνησε το ταξίδι μου στο παιδικό βιβλίο: προσπάθησα να περάσω τη γνώση που έχουμε οι γεωεπιστήμονες μ’ έναν εκλαϊκευμένο τρόπο στην κοινωνία. Θεωρώ ότι δεν μπορώ να επηρεάσω τις άμεσες εξελίξεις, αλλά πιστεύω ότι μπορώ να επηρεάσω τις νέες γενιές οι οποίες ευελπιστώ να γαλουχηθούν μέσα από τις «περιβαλλοντικές ιστορίες».

Θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην εκπαίδευση της κοινωνίας για να κατανοήσει τι συμβαίνει, γιατί συμβαίνει, τι μπορώ να κάνω ως μονάδα για να μειώσω ή να αποτρέψω τον κίνδυνο και τι πρέπει να κάνω την ώρα της καταστροφής για να προστατεύσω τον εαυτό μου και τους οικείους μου.

Η οικολογική συνείδηση μιας κοινωνίας είναι υπόθεση του ενός ή των πολλών;

Είναι υπόθεση όλων μας! Αν οι πολλοί είναι περιβαλλοντικά ευαισθητοποιημένοι, θα πιέσουν και τον ένα. Η περιβαλλοντική συνείδηση είναι πολιτισμός και στην Ελλάδα, με την ιστορία της, δεν μπορεί να λείπει!

Απευθύνεστε στα παιδιά γιατί πιστεύετε ότι είμαστε χαμένη υπόθεση οι ενήλικες;

Τα παιδιά είναι πιο έτοιμα να ακούσουν αμερόληπτα. Απευθύνομαι στα παιδιά γιατί πιστεύω σε αυτά, γιατί είναι το μέλλον και αν επιθυμούμε μια όμορφη κοινωνία στο μέλλον θα πρέπει να επενδύσουμε στα παιδιά. Μέσα από τα παιδιά μπορούμε να περάσουμε μηνύματα και στις οικογένειές τους.


Το ταξίδι της σταγόνας
Ελληνοεκδοτική
Συγγραφέας: Νίκη Ευελπίδου
Εικονογράφηση: Zafouko Yamamoto

Το Ταξίδι της Σταγόνας είναι το πρώτο παραμύθι της σειράς γνώσεων Περιβαλλοντικές Ιστορίες.

Η σειρά αυτή στόχο έχει: αφενός να εξοικειωθούν τα παιδιά με θέματα φυσικής γεωγραφίας, περιβάλλοντος και γεωλογίας μέσα από ιστορίες εμπνευσμένες από αληθινά γεγονότα οι οποίες περιγράφουν απλουστευμένα πραγματικές διεργασίες που συμβαίνουν στη φύση· αφετέρου, να κατανοήσουν πως στη φύση, όπως και στη ζωή γενικότερα, κάθε δράση οδηγεί σε μια αντίδραση, ώστε μεγαλώνοντας να γίνουν σκεπτόμενοι και ευαισθητοποιημένοι ενήλικες.

Στο πρώτο βιβλίο «Το Ταξίδι της Σταγόνας» παρακολουθούμε την πορεία που ακολουθεί η σταγόνα της βροχής σε περίπτωση αιφνίδιας πλημμύρας. Παρουσιάζονται οι πραγμα­τικές διεργασίες που συμβαίνουν από τη στιγμή που η βροχή αρχίζει το ταξίδι της στην επιφάνεια της γης, μέχρι να επιστρέψει –μέσω της εξάτμισης– στην ατμόσφαιρα.

Η έκδοση πλαισιώνεται από αφηγηματικούς χάρτες (η πρόσβαση είναι δωρεάν, σαρώνοντας τον σχετικό QR-CODE) που συνδυάζουν κείμενο, φωτογραφίες και βίντεο και με τρόπο παραστατικό «ξεναγούν» τους μικρούς και μεγάλους αναγνώστες στις περιοχές, τα γεγο­νότα και τις καταστάσεις που συνδέονται με το «Ταξίδι της Σταγόνας».

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου