Οι λειτουργικές μαθηματικές δεξιότητες είναι οι δεξιότητες που χρειάζεται ένας μαθητής για να ζήσει ανεξάρτητα στην κοινότητα, για να φροντίζει τον εαυτό του και για να αποφασίζει για τη ζωή του. Οι λειτουργικές δεξιότητες καθιστούν ικανούς τους μαθητές με αναπηρίες να παίρνουν αποφάσεις σχετικά με το πού θα ζήσουν, πώς θα βγάζουν χρήματα, τι θα κάνουν με τα χρήματά τους και πώς θα περνούν τον ελεύθερο χρόνο τους. Προκειμένου όμως να τα κάνουν όλα αυτά θα πρέπει να μπορούν να υπολογίζουν τα χρήματά τους, να λένε την ώρα, να διαβάζουν το πρόγραμμα του λεωφορείου, να ακολουθούν οδηγίες στη δουλειά και να γνωρίζουν πώς να ελέγχουν έναν τραπεζικό λογαριασμό.
Η βάση για τις λειτουργικές μαθηματικές δεξιότητες.
- Αντιστοίχιση 1 προς 1: Πριν οι μαθητές είναι σε θέση να κατανοήσουν τους αριθμούς και την αρίθμηση, πρέπει να κατανοούν την 1 προς 1 αντιστοίχιση. Με άλλα λόγια, καθώς κάποιος μετράει, αντιστοιχεί κάθε αντικείμενο με έναν αριθμό. Κατανοούν ότι ο αριθμός αντιστοιχεί σε συγκεκριμένο αριθμό αντικειμένων. Η 1 προς 1 αντιστοίχιση μπορεί να βοηθήσει σημαντικά και σε δουλειές του σπιτιού όπως το στρώσιμο του τραπεζιού ή το ταίριασμα των καλτσών.
- Αναγνώριση αριθμών: Περιλαμβάνει αρχικά την αναγνώριση και την ικανότητα γραφής των 10 ψηφίων και στη συνέχεια την αναγνώριση της αξίας των ψηφίων ανάλογα με τη θέση τους : μονάδες, δεκάδες και εκατοντάδες.
- Γρήγορο μέτρημα: Η ικανότητα του ατόμου να ανεβαίνει 5-5 ή 10-10 μέχρι το 100 είναι βασική για την κατανόηση της ώρας και των χρημάτων. Το μέτρημα αυτού του είδους μπορεί να γίνεται σε πίνακα εκατοντάδων ή σε γραμμή αριθμών. Είναι σημαντικό να αναπτυχθούν και οι δύο δεξιότητες.
- Πράξεις: Η γνώση - σε βασικό επίπεδο- πρόσθεσης και αφαίρεσης είναι πολύ βοηθητική. Επιπλέον, αν οι μαθητές σας κατανοήσουν αυτές τις δύο πράξεις, ίσως μπορέσουν να περάσουν και στον πολλαπλασιασμό και τη διαίρεση. Ίσως ποτέ δεν φτάσουν στο σημείο να εκτελούν μόνοι τους μαθηματικές πράξεις, αλλά μπορούν να κατανοήσουν πότε χρησιμοποιείται κάθε πράξη (πχ πώς υπολογίζω το υπόλοιπο στον τραπεζικό λογαριασμό, πώς πληρώνω λογαριασμούς) έτσι ώστε να μπορούν να την εκτελούν με υπολογιστή τσέπης.
ΧΡΟΝΟΣ
Ο χρόνος σαν λειτουργική δεξιότητα αναφέρεται τόσο στην έννοια της κατανόησης του χρόνου προκειμένου να τον χρησιμοποιεί με λογικό τρόπο (πχ να μην μένει ξύπνιο όλη τη νύχτα, να μην χάνει ραντεβού επειδή δεν έχει χρόνο να ετοιμαστεί), να λέει την ώρα, να χρησιμοποιεί και αναλογικά και ψηφιακά ρολόγια για να πηγαίνει στην ώρα του στη δουλειά ή για να προφταίνει τα μέσα μαζικής μεταφοράς και να τα καταφέρνει σε όλες εκείνες τις περιπτώσεις που χρειάζεται για να είναι συνεπής (πχ πότε αρχίζει μια ταινία ή πότε έχει δώσει ραντεβού με τον φίλο του).
- Η κατανόηση του χρόνου περιλαμβάνει την έννοια του χρόνου, την κατανόηση ότι τα δευτερόλεπτα περνούν γρήγορα, τα λεπτά λίγο πιο αργά και οι ώρες ακόμα πιο αργά (έχουν μεγαλύτερη διάρκεια).
- Οι μαθητές με αναπηρίες, ιδίως σοβαρές γνωστικές ή αναπτυξιακές, συχνά έχουν ξεσπάσματα συμπεριφοράς επειδή «κολλάνε» σε αγαπημένες δραστηριότητες και δεν συνειδητοποιούν ότι για παράδειγμα χάνουν το μεσημεριανό τους φαγητό. Για αυτά τα παιδιά η κατανόηση του χρόνου ίσως απαιτεί ένα οπτικό ρολόι ή ένα πρόγραμμα με εικόνες. Και τα δύο εργαλεία δίνουν στο μαθητή μια αίσθηση ελέγχου πάνω στο πρόγραμμα αλλά και κατανόηση σχετικά με τε το τι συμβαίνει και πότε στο σχολείο και στο σπίτι. Τα οπτικά προγράμματα μπορεί να είναι ιδιαίτερα βοηθητικά και για τους γονείς στο σπίτι. Στα παιδιά στο Φάσμα του Αυτισμού αυτά τα εργαλεία μπορούν να συντελέσουν στον περιορισμό της αυτο-διεγερτικής συμπεριφοράς, η οποία υπονομεύει την πρόοδο που κάνουν στο σχολείο.
- Να λέει την ώρα: Είναι ιδιαίτερα σημαντικό όταν διδάσκουμε την ώρα να εξασκούμε το παιδί στο να λέει και να κατανοεί την ώρα. Πρέπει το παιδί να καταλαβαίνει ότι στις 7πμ ξυπνάει ενώ στις 7μμ τρώει βραδινό. Μόλις τα παιδιά μάθουν να λένε την ώρα στο «ακριβώς» και «και μισή» μάθετέ τους να ανεβαίνουν 5-5 και να λένε την ώρα ανεβαίνοντας 5 λεπτά κάθε φορά πχ 7:10.
ΧΡΗΜΑΤΑ
Τα χρήματα, σαν λειτουργική μαθηματική δεξιότητα, έχουν πολλαπλά επίπεδα και διαστάσεις.
- Πρώτα το παιδί θα πρέπει να διαχωρίζει τα χρήματα σε ευρώ και λεπτά.
- Κατά δεύτερον, θα πρέπει να είναι σε θέση να μετράει χρήματα. Αρχικά χρήματα της ίδιας αξίας και στη συνέχεια χρήματα διαφορετικής αξίας.
- Στη συνέχεια, είναι πολύ σημαντικό για τους μαθητές να κατανοήσουν την αξία των χρημάτων, κάτι που μπορεί να περιλαμβάνει προϋπολογισμούς και κατανόηση μισθών και πληρωμή λογαριασμών.
ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ
- Μήκος: να μπορεί πρακτικά το παιδί να μετράει με χάρακα ή μέτρο και να αναγνωρίζει μέτρα, εκατοστά, χιλιοστά.
- Χωρητικότητα: Να γνωρίζει να μετρά την χωρητικότητα σε λίτρα, κουτάλια, κούπες κτλ προκειμένου να μπορεί να ακολουθεί οδηγίες πχ στο μαγείρεμα. Ένα πρόγραμμα εκμάθησης μαγειρικής μπορεί να βοηθήσει στην πραγματική κατανόηση των εννοιών και των ποσοτήτων.
Απόδοση του άρθρου Functional Math Skills That Support Independence
Ιωάννα Αγγέλου
Ειδική Παιδαγωγός - Νηπιαγωγός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου