Από την Φραντζέσκα Κολυβά
Χριστούγεννα! Η αποθέωση της μαγείας του παραμυθιού, του παιδικού μας πλούτου, του θριάμβου μας επί της ζωής. Αυτή η παντοδυναμία που προσφέρει στο παιδί το παραμύθι, δε χωνεύεται αυτούσια, χρειάζεται αποκωδικοποίηση, γιατί οι μύθοι απευθύνονται στο υποσυνείδητο. Τα κλασικά παραμύθια, άλλωστε, είναι πολύ σκληρά, η Φρανσουάζ Ντολτό λέει για τον «Κοντορεβυθούλη», που ο πατέρας του τον εγκατέλειψε στο δάσος, πως ξεπήδησε από την εποχή της πείνας του εκατονταετούς πολέμου στην Ευρώπη, όπου οι γονείς δε φαντάζονταν καλύτερη τύχη για τα παιδιά τους.
Έτσι στην «Κοκκινοσκουφίτσα», το παιδί έρχεται αντιμέτωπο με το κακό (τον λύκο που συμβολίζει κινδύνους που βρίσκονται μέσα μας αλλά και στον έξω κόσμο) όταν παρακούει τις γονικές συμβουλές. Η «Κοκκινοσκουφίτσα» χάνει την παιδική της αθωότητα, όταν την καταπίνει ο λύκος, για να ξαναγεννηθεί, βγαίνοντας από την κοιλιά του, σοφότερη και ωριμότερη, όπως όσοι έχουν γεννηθεί δυο φορές.
Γενικά, ο βαθύς ύπνος, όπως του «Πινόκιο» στην κοιλιά του κήτους, αλλά και της «Κοιμωμένης» ή της δηλητηριασμένης «Χιονάτης» προετοιμάζει για την πορεία της ενηλικίωσης, το υψηλότερο στάδιο της ωριμότητας, μέσω της αφύπνισης ή της αναγέννησης, δοξασία, που κατ’ αναλογία του τάφου του Χριστού συνάπτεται και με το χριστιανικό δόγμα. Στο ανώτερο αυτό στάδιο, το παιδί αποχαιρετά μεν τον παράδεισο της προστασίας, όπου όλα εκπληρώνονται χωρίς προσπάθεια από το ίδιο, αλλά κερδίζει, κατακτώντας, μέσα από εμπειρίες, συναισθηματική ωριμότητα, ψυχική ηρεμία και εν τέλει την αγάπη που συμβολίζεται από το βασιλόπουλο. Όσο οδυνηρές κι αν είναι οι δοκιμασίες σε αυτή τη μεταβατική περίοδο, το παιδί θα βγει νικητής, επειδή έτσι θα βρει το νόημα της ζωής.
Ο «Πινόκιο», ένα παραμύθι που απευθύνεται σε παιδιά, παραστρατημένα από το ξερό τους το κεφάλι (ξύλινο) δεν άφησε εμπειρία να μη δοκιμάσει. Έφτασε στην κόλαση σαν υποζύγιο, γνώρισε την κάθαρση στην κοιλιά της φάλαινας, διαδικασία που ερμηνεύεται και ως πνευματική μύηση, κατ’ αναλογία της φώτισης του Ιωνά, στην κοιλιά του βιβλικού κήτους, με το συμβολισμό ότι πρέπει να ξεφύγει κανείς από το σκοτάδι μιας ζωής μέσα στην άγνοια (το στομάχι του κήτους) και να οδηγηθεί στην πνευματική φώτιση. Έτσι, έσωσε τελικώς τον πατέρα του (ως άλλος ήρωας Αινείας, που φεύγοντας από τη φλεγόμενη Τροία, παίρνει τον πατέρα στην πλάτη του) και για την αυτοθυσία αυτή ανταμείβεται.
Το μήνυμα προς τους γονείς είναι να μην παραμένουν άκαμπτοι, να συγχωρούν. Μόνο η αγάπη και των δυο γονιών (ασχέτως αν κάποιος δε ζει πια) εξασφαλίζει την υγιή ψυχική ανάπτυξη. Παράδειγμα, η «Σταχτοπούτα», που χάρη στην άνευ όρων αγάπη της πρόωρα χαμένης της μητέρας, υπέμεινε ταλαιπωρίες και ματαιώσεις και ξεπέρασε την αδελφική αντιζηλία και τον οικογενειακό ανταγωνισμό, πήρε πρωτοβουλίες, τη ζωή της στα χέρια της, δεν κρύφτηκε πίσω από την πλαστή της ταυτότητα, παρουσιάζοντας έτσι αξιοθαύμαστα βήματα ανάπτυξης της προσωπικότητάς της και υποδεικνύοντας στους γονείς ότι η ασφάλεια της αγάπης τους χτίζει σταθερή και αυτόνομη προσωπικότητα. Αντίθετα, οι επτά νάνοι, καθηλωμένοι στην παιδική τους ηλικία, θα κουβαλάνε αιώνια τα κουσούρια τους, αφού δε θα κλείσουν ποτέ αυτόν τον κύκλο της ζωής. Τα αποτελέσματα της γονικής αγάπης θα ίσχυαν και για τη «Χιονάτη», αν δεν περιέπλεκε την κατάσταση ο ναρκισσιστικός ανταγωνισμός με τη μητριά της, που, ωστόσο, συμβολίζει την κόντρα γονιού – παιδιού. Γενικά, το παραμύθι αυτό βρίθει από συμβολισμούς (το επτά υποδηλώνει ως και τα επτά διαφορετικά επίπεδα τηςσυνείδησης!).
Η «Κοιμωμένη» βρίσκεται στην εφηβεία όταν τσιμπάει το δάχτυλό της και το αίμα υπαινίσσεται την έμμηνο ρύση, όπως και η κόκκινη κάπα της «Κοκκινοσκουφίτσας», η οποία, ωστόσο, κατά πολλούς, συμβολίζει τα πρώιμα σεξουαλικά συναισθήματα. Στην «Κοιμωμένη» αυτά συμβολίζονται από το δάχτυλό της που τρυπάει. Σχετικά με τους πολλούς συμβολισμούς, αξίζει να αναφερθεί πως η στάχτη της «Σταχτοπούτας» συμβολίζει ταπείνωση και θλίψη. Αρχαίο έθιμο θέλει τους δυστυχείς να κάθονται στις στάχτες. Το τζάκι, όμως, είναι εστία φωτιάς και συμβολίζει την εσωτερική φωτιά που είναι η φύση της ψυχής. Η «Σταχτοπούτα» φροντίζει τη φωτιά, άρα φροντίζει το πνεύμα και την ψυχή της, ενώ οι άσχημες αδερφές της το σώμα και το νου (από τον οποίο εκπορεύεται και η πονηρία), μάλιστα η μία αδερφή περιγράφεται ως χοντρή (ευθεία αναφορά στο σώμα).
Συμπέρασμα: τα παραμύθια δε νανουρίζουν μόνο τα παιδιά, τους δείχνουν και το δρόμο.
Πηγή: Ημέρα τση Ζάκυνθος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου