Σάββατο 7 Δεκεμβρίου 2024

Παιδιά και έξυπνα ρολόγια (smartwatches)

Ένα βασικό ζήτημα που απασχολεί πλέον τη λειτουργία των σχολείων είναι η χρήση του κινητού τηλεφώνου από τους μαθητές, η οποία, σύμφωνα με πολλούς εκπαιδευτικούς, είναι σταθερή από τα παιδιά ειδικά των μεγαλύτερων τάξεων, με αποτέλεσμα να προκαλείται ολοένα και περισσότερη αναστάτωση στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Ταυτόχρονα, όμως, αυτό που πολλά σχολεία δεν έχουν αντιμετωπίσει, είναι η εξάπλωση των έξυπνων ρολογιών (smartwatches) στα μικρότερα παιδιά.

Πριν από μερικά χρόνια, τα έξυπνα ρολόγια - wearables υψηλής τεχνολογίας που μπορούν να στέλνουν και να λαμβάνουν κλήσεις και μηνύματα, να τραβούν φωτογραφίες και βίντεο και να μοιράζονται ακριβή δεδομένα εντοπισμού τοποθεσίας, μεταξύ άλλων λειτουργιών - απογειώθηκαν μεταξύ των παιδιών και των εφήβων. Έκτοτε, οι εκπαιδευτικοί δημοτικού και γυμνασίου έχουν παρατηρήσει ότι οι συσκευές εμφανίζονται όλο και περισσότερο στις τάξεις τους.

Το περασμένο καλοκαίρι, καθώς τα σχολεία άρχισαν να συντάσσουν ξανά τις πολιτικές για τη χρήση των συσκευών, συχνά περιλαμβάνοντας αυστηρότερους κανόνες σχετικά με τη χρήση κινητών τηλεφώνων, ο ιστότοπος EdSurge αποφάσισε να διερευνήσει περισσότερο τον κόσμο των παιδικών έξυπνων ρολογιών.

Μέσα από συνεντεύξεις από γονείς, δασκάλους, διευθυντές σχολείων, κατασκευαστές έξυπνων ρολογιών, ειδικούς στα ψηφιακά μέσα, ειδικούς στην ανάπτυξη παιδιών και παιδοψυχολόγους επιδίωξε να κατανοήσει τι προκάλεσε αυτή την τάση μεταξύ των προεφήβων, πώς λειτουργεί στην πράξη και ποιοι είναι οι πιθανοί κίνδυνοι.

Ορισμένα από τα βασικά στοιχεία που προέκυψαν είναι τα παρακάτω:

1. Τα έξυπνα ρολόγια γίνονται η πρώτη συσκευή ενός παιδιού.

Παρόλο που τα έξυπνα ρολόγια κυκλοφόρησαν πριν από περίπου μια δεκαετία ως συσκευή που διατίθεται στην αγορά σε ενήλικες, τα παιδιά γρήγορα τράβηξαν το ενδιαφέρον των παραγωγών.

Ως αποτέλεσμα, περισσότερες εταιρείες άρχισαν να κυκλοφορούν ρολόγια ειδικά σχεδιασμένα για παιδιά. Σήμερα, εταιρείες όπως η T-Mobile, η Verizon και η Garmin διαφημίζουν έξυπνα ρολόγια σε παιδιά ηλικίας έως 5 ετών και περιγράφουν το κοινό-στόχο τους ως άτομα στο ηλικιακό φάσμα 8 έως 10 ετών.

Τα στατιστικά δεδομένα πωλήσεων, μαζί με ανέκδοτες παρατηρήσεις από εκπαιδευτικούς, υποδεικνύουν ότι η τάση πραγματικά απογειώθηκε γύρω στο 2019 και το 2020. Από φέτος, η αγορά έξυπνων ρολογιών για παιδιά εκτιμάται ότι ξεπερνά το 1 δισεκατομμύριο δολάρια και αυξάνεται γρήγορα.

Επειδή τα περισσότερα έξυπνα ρολόγια κοστίζουν περίπου 150 δολάρια, είναι μια πιο προσιτή αγορά για οικογένειες από ό,τι, για παράδειγμα, ένα smartphone.

Ταυτόχρονα, τα έξυπνα ρολόγια των παιδιών είναι πιο εξελιγμένα τώρα από ό,τι ήταν πριν από μερικά χρόνια. Σήμερα, πολλά μοντέλα περιλαμβάνουν δυνατότητες όπως λήψη φωτογραφιών και βίντεο, βιντεοκλήσεις, πρόσβαση σε πλήρες πληκτρολόγιο για γραπτά μηνύματα, φωνητικά μηνύματα, ομαδικές συνομιλίες και geofencing. Ένας εκπρόσωπος της Verizon περιέγραψε τα έξυπνα ρολόγια των παιδιών ως «μια μεταφορά του τηλεφώνου στον καρπό τους».


2. Ο φόβος των γονέων ενδεχομένως αποτελεί την αιτία αυτής της ακμάζουσας αγοράς.

Τα παιδιά θέλουν να έχουν μια δική τους συσκευή. Πολλοί συμμετέχοντες στις συνεντεύξεις ανέφεραν ότι είναι φυσικό τα παιδιά να θέλουν να έχουν πρόσβαση στην ίδια τεχνολογία που έχουν τα μεγαλύτερα αδέρφια, οι γονείς και οι συνομήλικοι τους.

Αλλά δεν φαίνεται να είναι αυτό το βασικό κίνητρο πίσω από τις αποφάσεις αγοράς των γονέων.

Τα έξυπνα ρολόγια έχουν αναδειχθεί ως αγαπημένη λύση για γονείς και φροντιστές που θέλουν να μπορούν να επικοινωνούν με το παιδί τους ή/και να παρακολουθούν την τοποθεσία του, αλλά δεν αισθάνονται ότι το παιδί τους είναι έτοιμο για smartphone. Είναι φθηνότερο και είναι πιο ασφαλές, καθώς τα περισσότερα smartwatches έχουν πιο περιορισμένες δυνατότητες και εφαρμογές από ένα τηλέφωνο. Για παράδειγμα, τα περισσότερα smartwatches δεν διαθέτουν προγράμματα περιήγησης ιστού.

Όταν τα παιδιά γίνονται 8, 9, 10, 11 ετών, πολλοί γονείς θέλουν να δώσουν στα παιδιά τους περισσότερη ελευθερία και ανεξαρτησία. Όμως, η έλευση του διαδικτύου - και ειδικά η άνοδος των μέσων κοινωνικής δικτύωσης - έχει δημιουργήσει μια αντίληψη στους γονείς ότι υπάρχουν παντού πιθανοί κίνδυνοι. Τα έξυπνα ρολόγια, τα οποία μοιράζονταν πολλοί γονείς, τους δίνουν την απαραίτητη «ηρεμία» για να αφήσουν τα παιδιά τους να κάνουν ποδήλατο στη γειτονιά, να μένουν μόνα τους στο σπίτι ή να πηγαίνουν στο σπίτι ενός φίλου κοντά — δραστηριότητες που οι προηγούμενες γενιές παιδιών είτε έκαναν χωρίς καμία παρακολούθηση ή με εύκολη πρόσβαση σε σταθερό τηλέφωνο σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.

Ωστόσο, ορισμένοι ερευνητές λένε ότι η «ανεξαρτησία» που υποτίθεται ότι εξασφαλίζουν τα έξυπνα ρολόγια στα παιδιά είναι αρκετά περιορισμένη. Το σημαντικό, άλλωστε, είναι ότι οι γονείς βρίσκονται απλώς ένα κλικ μακριά. Και αυτό έρχεται σε μια εποχή που οι εντατικές πρακτικές ανατροφής φαινομενικά υπονομεύουν την ανάπτυξη της ανθεκτικότητας στα παιδιά.


3. Δεν γνωρίζουμε πολλά για τον αντίκτυπο των έξυπνων ρολογιών στα παιδιά.

Μέχρι στιγμής, έχει γίνει ελάχιστη έρευνα σχετικά με τον αντίκτυπο των έξυπνων ρολογιών στη μάθηση και την ανάπτυξη των μικρών παιδιών. Επίσης, αρκετά λίγα είναι και τα δεδομένα για τη χρήση τους, με αποτέλεσμα, οι ειδικοί να χρησιμοποιούν κυρίως εικασίες και απαγωγικούς συλλογισμούς σχετικά με τα πιθανά οφέλη και τους κινδύνους.

Αυτό που είναι γνωστό είναι ότι οι οθόνες όλων των ειδών μπορεί να έχουν επιβλαβείς επιπτώσεις στα παιδιά, επηρεάζοντας την ψυχική τους υγεία, τη γνωστική ανάπτυξη, την κοινωνική, συναισθηματική και γλωσσική ανάπτυξη. Τα ρολόγια, όπως και οι περισσότερες άλλες συσκευές, είναι κατασκευασμένα με συγκεκριμένο σχεδιασμό, με τάσεις να αποσπούν την προσοχή και να διαταράσσουν την συγκέντρωση με τους ήχους και τις ειδοποιήσεις. Στην καλύτερη περίπτωση αυτά είναι μία απλή ενόχληση για τους δασκάλους και τους διευθυντές των σχολείων που πρέπει να διδάξουν σε ένα περιβάλλον γεμάτο με τις ειδοποιήσεις και τις ρυθμίσεις των έξυπνων συσκευών των μαθητών τους.

Γενικά, θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι είναι πιθανώς αλήθεια πως τα έξυπνα ρολόγια θα ήταν μια «ασφαλέστερη» επιλογή για τα παιδιά εάν η εναλλακτική ήταν ένα smartphone. Η οθόνη, για παράδειγμα, είναι αρκετά μικρή ώστε να αποτρέπει τα παιδιά από τη χρήση της για παρατεταμένες περιόδους. Επίσης, υπάρχουν ενσωματωμένα ορισμένα χαρακτηριστικά ασφαλείας που εστιάζουν στη χρήση τους από παιδιά, όπως η απαίτηση έγκρισης όλων των τηλεφωνικών αριθμών από γονέα ή κηδεμόνα, τα οποία δεν μπορούν να παρακολουθούνται με τον ίδιο τρόπο σε τηλέφωνα ή εφαρμογές κοινωνικών μέσων.


4. Οι απαγορεύσεις κινητών τηλεφώνων μπορεί να αυξάνονται στα σχολεία, αλλά τα έξυπνα ρολόγια συχνά παραλείπονται, δημιουργώντας ένα κενό.

Αμέτρητες σχολικές περιφέρειες και πολλές πολιτείες στις ΗΠΑ έχουν θεσπίσει νέες πολιτικές για κινητά τηλέφωνα για το σχολικό έτος 2024-25, συχνά απαιτώντας είτε να απομακρύνονται τα τηλέφωνα μόνο κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας (που σημαίνει ότι θα μπορούσαν οι μαθητές να τα χρησιμοποιούν μεταξύ των μαθημάτων, στους διαδρόμους και στο μεσημεριανό γεύμα) ή σε όλες τις σχολικές ώρες.

Στόχος αυτών των πολιτικών είναι η προώθηση της υψηλότερης δέσμευσης και της πιο εστιασμένης μάθησης, αλλά και, σε ορισμένες περιπτώσεις, η βελτίωση της ψυχικής υγείας των νέων, η οποία, μετά την πανδημία, έχει φτάσει σε επίπεδα κρίσης.

Ωστόσο, πολλές από αυτές τις πολιτικές αφορούν μόνο τηλέφωνα, δημιουργώντας ένα κενό για τα έξυπνα ρολόγια (smartwatches) και άλλες συνδεδεμένες συσκευές.

Για τους μεγαλύτερους μαθητές, οι οποίοι, όπως σχολίασε ένας διευθυντής, έχουν όλο και περισσότερο πρόσβαση τόσο σε smartphone όσο και σε smartwatch, είναι πολύ απλό να παρακάμψουν τους κανόνες. Τα τηλέφωνά τους μπορεί να είναι κλειδωμένα σε σακίδια, ντουλάπια ή σχολικές τσάντες, αλλά αν το ρολόι τους είναι προσβάσιμο, μπορούν να λαμβάνουν κλήσεις και μηνύματα, ενημερώσεις και να ελέγχουν ειδοποιήσεις από άλλες εφαρμογές.

Υπάρχουν ορισμένα σχολεία, από το δημοτικό έως το γυμνάσιο, που έχουν αναγνωρίσει το ζήτημα των έξυπνων ρολογιών και τα έχουν προσθέσει ρητά στις πολιτικές τους για τις σχολικές συσκευές. Αλλά, πολλοί ειδικοί και διευθυντές σχολείων υποστηρίζουν ότι αποτελούν την εξαίρεση. Μάλιστα, εκτιμούν ότι μπορεί να περάσουν ένα ή δύο χρόνια πριν οι άλλες περιφέρειες συνειδητοποιήσουν την παράλειψή τους και τη διορθώσουν.




Ευλαμπία Αγγέλου
Διερμηνέας Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας
Ανεξάρτητη Ερευνήτρια

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου