«Γεννήθηκα επειδή ήθελε η μαμά πάρα πολύ ένα παιδάκι», «ο γιατρός με έβαλε στην κοιλιά της μητέρας μου», «με έστειλε ο Θεός». Οι παραπάνω «μεταφυσικές» ερμηνείες για την τεκνοποιία ηχούν χαριτωμένες όταν προέρχονται από παιδιά 4 ή 6 ετών, δεν ισχύει όμως το ίδιο όταν τις υιοθετούν παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας.
«Κατά την προσχολική ηλικία το ιδεατό είναι τα παιδιά να αντιληφθούν ότι στη σύλληψη με κάποιον τρόπο συνεισφέρουν και οι δύο γονείς», σημειώνει ο επίκουρος καθηγητής στο Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Γεώργιος Αμπατζίδης, βιολόγος στην ειδικότητα. Στο τελευταίο συνέδριο της Πανελλήνιας Ενωσης Βιοεπιστημόνων, στη Θεσσαλονίκη, ο δρ Αμπατζίδης μαζί με την καθηγήτρια του Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, δρα Πηνελόπη Παπαδοπούλου παρουσίασαν επισκόπηση της διεθνούς βιβλιογραφίας επί του θέματος.
«Φαίνεται ότι μέχρι την ηλικία των 11 ετών οι μαθητές έχουν ήδη σχηματίσει μια δική τους ερμηνεία για την ανθρώπινη αναπαραγωγή, όμως έρευνες με μαθητές και φοιτητές διαφορετικών ηλικιών ανά τον κόσμο δείχνουν ότι εκείνοι εκφράζουν μια σειρά παρανοήσεων σχετικά με το θέμα». Αυτό αναδεικνύεται σε μελέτες που έχουν διεξαχθεί στην Πορτογαλία, στη Σουηδία αλλά και στις ΗΠΑ.
«Παιδιά δημοτικού (7 έως 12 ετών στις ΗΠΑ) δυσκολεύονται να ξεχωρίσουν το γυναικείο και το ανδρικό αναπαραγωγικό σύστημα και όταν τους δίνουν αυτή την πληροφορία, περίπου τα μισά παιδιά δύνανται να αναγνωρίσουν μόνον ένα όργανο», σημειώνει ο δρ Αμπατζίδης.
«Σε μεγάλη μελέτη που έχει γίνει στη Σουηδία σε δείγμα εφήβων και νέων από 12 έως 25 ετών, το 40% των κοριτσιών 13-14 ετών μπόρεσε να αναγνωρίσει τα μισά όργανα του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος, ενώ αυτό κατάφερε αντιστοίχως το 32% των αγοριών της ίδιας ηλικίας», αναφέρει ο ίδιος, σημειώνοντας πως «φαίνεται ότι η μορφολογία του ανδρικού σώματος τους είναι πιο οικεία: 75% των συμμετεχόντων και των δύο φύλων μπόρεσαν να αναγνωρίσουν τα μισά ανδρικά γεννητικά όργανα». Η άγνοια και η σύγχυση, ωστόσο, συνεχίζεται και σε μεγαλύτερες ηλικίες.
«Πραγματοποιήσαμε μια μικρή έρευνα στην Ελλάδα, σε δείγμα 65 ατόμων, πτυχιούχων που συμμετείχαν σε πρόγραμμα παιδαγωγικής επάρκειας». Οι απαντήσεις τους είναι εξίσου απογοητευτικές. «Ενδεικτικά, μόνο 15 ανέφεραν την κλειτορίδα και 18 τον προστάτη». Συνομήλικοί τους, υποψήφιοι δάσκαλοι στην Πορτογαλία, θεωρούν ότι η σύλληψη γίνεται στις ωοθήκες, στη μήτρα και στον τράχηλο.
Τα σχολικά βιβλία
Αναπόφευκτα τα παραπάνω συμπεράσματα συνδέονται άμεσα με τα σχολικά βιβλία Βιολογίας. «Από κοινού με τη δρα Ιατρικής Αναστασία Αρμένη έχουμε μελετήσει και αξιολογήσει τις πληροφορίες που δίνονται στα σχολικά βιβλία Βιολογίας», σημειώνει ο ίδιος. Το πρώτο χρονολογείται από το 1872. «Εκεί αναφέρονται τα εσωτερικά ανδρικά και γυναικεία αναπαραγωγικά όργανα, ο τρόπος σχηματισμός του σπέρματος», εξηγεί, «δεν υπάρχει καμία αναφορά για τις ορμόνες ούτε για την εμβρυϊκή ανάπτυξη, καθώς ήταν ακόμη σχετικά άγνωστα πεδία για την επιστημονική κοινότητα». Κεφάλαιο για την αναπαραγωγή του ανθρώπου και όχι γενικώς των θηλαστικών βρίσκουμε ξανά στα βιβλία της Β΄ Λυκείου του 1977 και της Β΄ Γυμνασίου 1980 και 1981. «Τα σύγχρονα βιβλία για την Α΄ Γυμνασίου και την Α΄ Λυκείου αγγίζουν περισσότερες πτυχές», παρατηρεί ο ίδιος, «στο βιβλίο για τους μικρότερους μαθητές αναλύεται η έμμηνος ρύση, που αφορά άμεσα τα κορίτσια αυτής της ηλικίας, απουσιάζει ωστόσο η απεικόνιση των εξωτερικών γεννητικών οργάνων της γυναίκας». Στο άλλο εγχειρίδιο περιλαμβάνονται οι έννοιες των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων, της αντισύλληψης αλλά και της ανάπτυξης του εμβρύου.
«Ενοχο» μυστικό
«Αυτό που αποσιωπάται διαχρονικώς είναι η έννοια της ευχαρίστησης», τονίζει ο δρ Αμπατζίδης, «ενώ όλα επικεντρώνονται στην αναπαραγωγή του ανθρώπου», κάτι που μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα «να δίδεται στα κορίτσια το μήνυμα ότι αντιμετωπίζονται αποκλειστικά ως σκεύη αναπαραγωγής».
Τα παιδιά σήμερα έχουν πολλές πηγές πληροφόρησης, όπως οι γονείς, οι φίλοι, το Ιντερνετ. «Εχει, ωστόσο, αποδειχθεί ότι το σχολείο εξακολουθεί να παίζει σημαντικό ρόλο», προσθέτει. «Υπάρχει πλέον η δυνατότητα υλοποίησης προγραμμάτων σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης, αλλά αυτό επαφίεται στον κάθε εκπαιδευτικό», υπενθυμίζει ο ίδιος. «Τα βιβλία απευθύνονται στον γενικό πληθυσμό, οπότε αξίζει να είναι πλήρη και επικαιροποιημένα». Εχει άλλωστε διαπιστωθεί ότι όσο περισσότερες γνώσεις έχουν οι έφηβοι, τόσο πιο επαρκή μέτρα προστασίας και αντισύλληψης λαμβάνουν. «Ενόψει του νέου προγράμματος σπουδών και της σύνταξης νέων βιβλίων, αξίζει οι ιθύνοντες να λάβουν υπόψη τα παραπάνω συμπεράσματα», καταλήγει ο δρ Αμπατζίδης.
Πηγή: Καθημερινή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου