Δευτέρα 16 Ιουλίου 2012

Οδηγός επιβίωσης από τα ατυχήματα του καλοκαιριού

Στο έγκαυμα πρέπει να βάλουμε παγωμένο νερό ή βούτυρο; Πρέπει να μεταφέρουμε το θύμα του τροχαίου στο νοσοκομείο ή όχι; Πως θα καταλάβουμε εάν ένας τραυματισμός είναι σοβαρός;

Με την εποχή των ατυχημάτων να κορυφώνεται, η παθολόγος, πρώην διευθύντρια ΕΣΥ κ. Βασιλική Σιατερλή μας ενημερώνει για τα πιο συνηθισμένα λάθη που κάνουμε προσπαθώντας να βοηθήσουμε έναν συνάνθρωπό μας – και εξηγεί τι πρέπει στ’ αλήθεια να κάνουμε.

Τι το ιδιαίτερο έχει το καλοκαίρι και θεωρείται η «εποχή των ατυχημάτων»;

Το κύριο πρόβλημα το καλοκαίρι είναι το ίδιο με αυτό που ισχύει για τον βαρύ χειμώνα: τα ακραία καιρικά φαινόμενα, τα οποία για το καλοκαίρι είναι οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες. Η υπερβολική ζέστη ενέχει κινδύνους για τον οργανισμό, ιδίως των ευάλωτων πληθυσμιακών ομάδων.

Το καλοκαίρι είναι επίσης η εποχή των διακοπών, που όλοι βρισκόμαστε και σε άλλο πρόγραμμα και σε άλλη ψυχολογία, πολύ πιο χαλαρά και πιο ανέμελα και έτσι γινόμαστε επιρρεπείς στις ριψοκίνδυνες συμπεριφορές.

Ρόλο παίζει ακόμα το ότι κάνουμε πράγματα που δεν συνηθίζουμε τις άλλες εποχές του χρόνου, όπως τα μπάνια, οι βόλτες στην εξοχή και οι συνεχείς δραστηριότητες σε υπαίθριους χώρους – ας μην ξεχνάμε ότι τα περισσότερα ατυχήματα γίνονται όταν ο κόσμος βρίσκεται έξω.

Γενικά, όλα αλλάζουν το καλοκαίρι, από τη διατροφή και το πρόγραμμα της ημέρας και του ύπνου, μέχρι τις συναναστροφές με άλλα άτομα, διότι παύουμε να είμαστε κλεισμένοι στα διαμερίσματα.

Συνοπτικά έχουμε πολύ περισσότερες ευκαιρίες να πάθουμε ατύχημα, διότι ερχόμαστε σε επαφή με περισσότερο κόσμο και με τα στοιχεία της φύσεως, έξω από την ασφάλεια του σπιτιού μας.

Ποιες πληθυσμιακές ομάδες είναι πιο ευάλωτες στα ατυχήματα του καλοκαιριού;

Για τις ασθένειες της ζέστης, οι πιο ευάλωτες ομάδες είναι τα μικρά παιδιά (ηλικίες κάτω των 5 ετών) και τα άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών.

Τα μικρά παιδιά δεν διαθέτουν ακόμα καλό ρυθμιστικό κέντρο της σωματικής θερμοκρασίας, ενώ στους ηλικιωμένους το κέντρο αυτό είναι διαταραγμένο, ενώ συχνά πάσχουν και από χρόνια νοσήματα και παίρνουν φάρμακα. Η διαταραχή της θερμορύθμισης των ηλικιωμένων είναι ο λόγος που κρυώνουν διαρκώς – σπανίως αναφέρει κάποιος πως ζεσταίνεται.

Για τα ατυχήματα πιο επιρρεπείς είναι οι άντρες, οι νέοι και τα μικρά παιδιά. Γενικότερα τα αγόρια και οι άντρες εκ φύσεως είναι πιο επιθετικοί και ριψοκίνδυνοι απ΄ό,τι οι γυναίκες.

Ευάλωτη πληθυσμιακή ομάδα είναι επίσης οι πάσχοντες από χρόνια νοσήματα, ανεξαρτήτως ηλικίας.

Ποια είναι τα πιο συνηθισμένα λάθη που κάνουμε όταν τραυματίζεται κάποιος;

Στο έγκαυμα βάζουν ελαιόλαδο, βούτυρο ή βαζελίνη, στο διάστρεμμα βάζουν ζεστό νερό και όταν υπάρχει τροχαίο αρπάζουν τον τραυματία και τον μεταφέρουν δίχως να ξέρουν εάν έχει κάκωση στην σπονδυλική στήλη.

Οτιδήποτε έχει λίπος, παγιδεύει τη θερμότητα στο δέρμα και επιδεινώνει το έγκαυμα, ενώ η ζέστη στο διάστρεμμα επιδεινώνει το οίδημα (πρήξιμο) και τον πόνο – συνεπώς και τα δύο πρέπει να αποφεύγονται.

Ο γενικός κανόνας είναι πως σε κάθε τραυματισμό ή έγκαυμα βάζουμε πάντοτε κρύο, διότι οι πιθανότητες να κάνουμε λάθος είναι 1%, ενώ αν βάλουμε κάτι ζεστό οι πιθανότητες λάθους είναι 99%.

Στην περίπτωση του τροχαίου, μονάχα αν καίγεται το αυτοκίνητο ή η μηχανή πρέπει να απομακρύνουμε τον τραυματία. Ειδάλλως, πρέπει να φωνάξουμε το ασθενοφόρο και να περιμένουμε να έρθει, δίχως να αγγίξουμε καθόλου τον τραυματία.

Ποια είναι τα συμπτώματα που σημαίνουν ότι απαιτείται άμεση ιατρική παρέμβαση;

Αναλόγως με το είδος του τραυματισμού, τα ανησυχητικά συμπτώματα είναι απώλεια συνείδησης και διαταραχές αντίληψης και επικοινωνίας, υψηλός πυρετός και μεγάλη αιμορραγία, καθώς και ναυτία, έμετος, ωχρότητα, δυσκολίες στην αναπνοή και γενικότερα οτιδήποτε δεν αντιμετωπίζεται άμεσα με λίγη βοήθεια (π.χ. αν σηκώσουμε λίγο τα πόδια του ασθενούς και δεν συνέλθει ή αν πιει λίγο δροσερό νερό και δεν νιώσει καλύτερα).

Πνιγμοί

1η θέση στην Ευρώπη για την Ελλάδα σε αριθμό θανάτων από πνιγμό

300 άνθρωποι κατά μέσον όρο πνίγονται ετησίως στην Ελλάδα

371 άνθρωποι πνίγηκαν το 2011

152 άνθρωποι πνίγηκαν στις ελληνικές θάλασσες το 2012 (έως 6 Ιουλίου)

66% των θυμάτων άνω των 50 ετών

3 στα 4 θύματα άντρες

1 στα 5 θύματα τουρίστες από ξένες χώρες

2-3% των θυμάτων παιδιά

Παιδιά (έως 14 ετών)

10 παιδιά πνίγονται κατά μέσον όρο κάθε χρόνο στην Ελλάδα

90 παιδιά κατά μέσον όρο νοσηλεύονται ετησίως για παρ’ ολίγον πνιγμό

100 παιδιά κατά μέσον όρο εξετάζονται στα εξωτερικά ιατρεία με παρ’ ολίγον πνιγμό (χωρίς νοσηλεία)

ΠΗΓΕΣ: Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, Ελληνική Στατιστική Αρχή

Πρώτες βοήθειες
Πνιγμός

Αν το θύμα έχει τις αισθήσεις του:

* Βγάλτε το απ’ το νερό και ξαπλώστε το στο πλάι για να βγάλει το νερό.

Αν δεν έχει τις αισθήσεις του και δεν αναπνέει:

1. Βγάλτε γρήγορα το θύμα απ’ το νερό. Στην πορεία μέσα στο νερό μπορεί να χρειασθεί να του κάνετε τεχνητή αναπνοή: κλείστε τη μύτη του με τον δείκτη και τον αντίχειρα, πάρτε βαθιά ανάσα και εκπνεύστε δυνατά στο στόμα του. Επαναλάβετε έως πέντε φορές.

2. Ξαπλώστε το θύμα ανάσκελα στην άμμο.

3. Κάνετε δύο δυνατές εκπνοές και μετά τρεις καρδιομαλάξεις (κοφτές και δυνατές πιέσεις, με τα δυο χέρια ενωμένα) ακριβώς κάτω από το στέρνο.

4. Επαναλάβετε εναλλάξ τις τεχνητές αναπνοές και τις μαλάξεις. Μην διακόψετε τις καρδιομαλάξεις εάν δεν έρθει το ασθενοφόρο.

5. Όταν αρχίσει να συνέρχεται, ξαπλώστε το στο πλάι για να βγάλει το νερό.

Βαθύ κόψιμο/τραύμα

1. Καθαρίστε την πληγή με φυσιολογικό ορό και απολυμάνετε με οξυζενέ - ή καθαρίστε με σαπούνι και νερό.

2. Πιέστε το τραύμα με μία γάζα, για να ανακόψετε τη ροή του αίματος.

3. Δέστε το τραύμα σφιχτά (χωρίς να πονάει ο ασθενής).

4. Πηγαίνετε στο κέντρο υγείας ή στον γιατρό για ράμματα

Κτύπημα στο κεφάλι

1. Ελέγξτε την επικοινωνία του ασθενούς (αν μιλάει καθαρά, θυμάται, αναπνέει καλά, έχει καλό σφυγμό)

2. Αν έχει ανοιχτή πληγή στο κεφάλι, φροντίστε την όπως στο «βαθύ κόψιμο/τραύμα»

3. Βάλτε λίγα παγάκια σε μία πετσέτα και πιέστε ελαφρά το σημείο του χτυπήματος (θα περιορίσουν πόνο και οίδημα)

4. Πηγαίνετε τον ασθενή στον γιατρό

Θερμοπληξία

(συμπτώματα: ζάλη, ναυτία, ξηρό δέρμα-αφυδάτωση, ταχυπαλμία, υπόταση, ωχρότητα, χαμηλός πυρετός, πονοκέφαλος, κόπωση)

1. Μεταφέρτε τον ασθενή σε σκιερό μέρος ή και κλιματιζόμενο

2. Αφαιρέστε τα ρούχα του ή βρέξτε τα

3. Ξαπλώστε τον με τα πόδια λίγο ανυψωμένα

4. Αν έχει τις αισθήσεις του, δώστε του να πιει δροσερό νερό

5. Δροσίστε τον με κρύα επιθέματα.

6. Αν παρουσιάσει πυρετό πάνω από 39 βαθμούς, λιποθυμήσει ή φαίνεται να τελεί σε σύγχυση, καλέστε ασθενοφόρο ή γιατρό.

Ηλιακό έγκαυμα

* Αν είναι ήπιο (κοκκίνισμα, χωρίς φουσκάλες) και περιορισμένο, βάλτε ειδική καταπραϋντική κρέμα από το φαρμακείο. Αν δεν έχετε, εφαρμόστε πρακτικές μεθόδους όπως επάλειψη με γιαούρτι ή δροσερές κομπρέσες με χαμομήλι.

* Αν είναι σοβαρό (με φουσκάλες) ή εκτεταμένο, επικοινωνήστε με έναν γιατρό.

* Μην σπάτε τις φουσκάλες, γιατί μπορεί να μολυνθούν. Εάν ανοίξουν από μόνες τους, βάλτε τοπικά μια αντιμικροβιακή αλοιφή

* Αν παρουσιαστούν φαγούρα, πυρετός ή σοβαρό εξάνθημα, απαιτείται έλεγχος από γιατρό.

Δάγκωμα τσούχτρας

1. Βγείτε από το νερό

2. Πάρτε πολλή άμμο και τρίψτε δυνατά την περιοχή για να φύγουν τα «ποδαράκια» της απ’ το δέρμα. Προσοχή: Μην αγγίξετε το δέρμα με τα χέρια και μην βάλετε τα χέρια στα μάτια.

3. Αλείψτε το δέρμα με ειδική αντισταμινική αλοιφή.

Αγκάθια αχινού

1. Καθαρίστε τοπικά την περιοχή με σαπούνι και νερό ή με αντισηπτικό

2. Αφαιρέστε προσεκτικά τα αγκάθια με ένα τσιμπιδάκι ή μια αποστειρωμένη βελόνα. Εάν δεν τα καταφέρνετε, αποταθείτε σε έναν γιατρό.

Τσίμπημα

Μέλισσα

1. Αφαιρέστε προσεκτικά ολόκληρο το κεντρί, δίχως να πιέσετε την πληγή.

2. Πλύνετε την περιοχή με σαπούνι και νερό

3. Βάλτε κρύα επιθέματα (για τον πόνο και το οίδημα) ή χρησιμοποιήστε τα ειδικά προϊόντα από το φαρμακείο.

4. Εάν παρουσιάσετε πολύ έντονο κοκκίνισμα και οίδημα, που εντείνεται τις επόμενες 48 ώρες, μπορεί να χρειασθείτε αντισταμινική αλοιφή.

Σφήκα

Πλύνετε την πληγή με σαπούνι και νερό, βάλτε κρύα κομπρέσα και, εάν έχετε μαζί σας, επαλείψτε τοπικά με ειδική αλοιφή.

Προσοχή: ΜΗΝ ξύνετε τα τσιμπήματα, διότι μπορείτε να τα «πληγιάσετε» και υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης.

Δάγκωμα από ζώο

Απαραίτητος ο αντιτετανικός ορρός και ακολούθως (κατά περίπτωση):

Σε γνωστό ζώο, χωρίς λύσσα:

1. Αν η πληγή είναι μικρή, απλώστε αντιβιοτική κρέμα και σκεπάστε την με μια γάζα. Αν παρουσιάσετε ενδείξεις μόλυνσης (οίδημα, κοκκίνισμα, πόνο), πηγαίνετε στον γιατρό.

2. Αν η πληγή είναι βαθιά, πιέστε την με καθαρό πανί για να σταματήσετε την αιμορραγία και μεταφέρετε τον ασθενή στον γιατρό.

Σε άγνωστο ζώο, με υπόνοιες λύσσας:

Μεταφέρετε τον τραυματία στον γιατρό, ανεξάρτητα από την σοβαρότητα του δαγκώματος.

Πηγή: Νέα

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου