Το βιβλίο ξεκινάει χρονικά την ιστορία του τον Φεβρουάριο του 1942. Τα παιδιά- αφηγητές έχουν ήδη εμπειρία από την Γερμανική Κατοχή και βιώνουν συνθήκες που καθημερινά χειροτερεύουν. Με απλό τρόπο, μέσα από την καθημερινότητα των παιδιών, η Μητσιάλη αναφέρεται σε ιστορικά γεγονότα και αλήθειες (Πλατεία Ελευθερίας, συμπεριφορά Θεσσαλονικέων απέναντι στους Εβραίους Θεσσαλονικείς, εκτελέσεις στο στρατόπεδο Παύλου Μελά, στρατόπεδα συγκέντρωσης). Κι ενώ ο πόλεμος είναι ο κεντρικός άξονας του βιβλίου, αυτός παρουσιάζεται μέσα από την καθημερινή ζωή των ξυπόλητων ηρώων. Πού είναι η οικογένειά τους; Πώς αντιμετωπίζουν τα υπόλοιπα μέλη τις νέες συνθήκες; Πού ζούν; Πώς τρέφονται; Πώς αλλάζει η ζωή τους; Ποια είναι η τύχη των φίλων τους;
Αν και η αφήγηση γίνεται από διαφορετικά παιδιά, κεντρικός ήρωας της ιστορίας μπορεί να θεωρηθεί ο Τάκης, ο οποίος λειτουργεί σαν συνδετικός κρίκος. Αξίζει να αναφερθεί ότι υπάρχουν πολλα νεαρά κορίτσια, αλλά και μεγαλύτερης ηλικίας γυναικείοι χαρακτήρες. Η σκιαγράφηση της γιαγιάς της Σταυρούλας, μίας από τις αφηγήτριες, αποτυπώνει τον σπουδαίο ρόλο και τη συμβολή ανθρώπων που παρέμειναν αφανείς, αλλά υπήρξαν με τον δικό τους τρόπο και τις ενέργειές τους, ηρωίδες και ήρωες.
Το βιβλίο περιλαμβάνει δύο τοπογραφικά διαγράμματα της Θεσσαλονίκης με επισημάνσεις και επεξηγήσεις από τη συγγραφέα που βοηθούν το αναγνωστικό κοινό να αποκτήσουν μία πλήρη εικόνα του χώρου που διαδραματίζεται η ιστορία. Με τα διαγράμματα αυτά, μάλιστα, σκοπεύουμε να οργανώσουμε/οργώσουμε τη Θεσσαλονίκη στις καλοκαιρινές διακοπές, ακολουθώντας τους ήρωες και τις ηρωίδες του βιβλίου, συνδυάζοντας το παρελθόν με το παρόν.
Πόσο επίκαιρο μπορεί να είναι ένα ιστορικό μυθιστόρημα; Η απάντηση βρίσκεται στο ίδιο το βιβλίο:
“Γι’ αυτό όταν άκουγε την Νταίζη, τη συμμαθήτριά της, να λέει εκείνο το “Ας έχουμε εμείς την ησυχία μας και δεν πειράζει τι παθαίνουν οι άλλοι”, γινόταν έξαλλη. Μα αν, σκεφτόταν η Αλέγρα, οι χιτλερικοί βασάνιζαν και σκότωναν τους άλλους, δε θα έκαναν αργά ή γρήγορα τα ίδια και στους Εβραίους; Τι ήταν οι Εβραίοι για να έχουν ειδική μεταχείριση; Στους καταλόγους υπάρχει σειρά και όλα έδειχναν ότι είχε φτάσει κι η δική τους.
… Εξαιρέσεις στη βαρβαρότητα δε γίνονται. …
Κι έβλεπε με φοβερή θλίψη κι απογοήτευση τους δρόμους γι’ αυτή την Ευρώπη να κλείνουν από τα τεθωρακισμένα τανκς που άλεθαν τη γη κάτω από τις ερπύστριές τους και μαζί με αυτήν τα σώματα και τις ψυχές χιλιάδων ανθρώπων που προσπαθούσαν να τους σταθούν εμπόδιο. Έβλεπε τα βιβλία που διάβαζε να καίγονται ως επικίνδυνα στα προαύλια των πανεπιστημίων και στις πλατείες των πόλεων και τη σοφία του ανθρώπινου γένους, που δε γνώριζε θρησκεία και φυλή, να γίνεται αποκαΐδια, που ένας μαύρος άνεμος σάρωνε από το πρόσωπο της γης.” (σελ. 128-129)
Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου:
Ο Τάκης, η Σταυρούλα, η Αλέγρα, ο Πέπο, ο Άρης, η Ελένη, ο Έκτορας, η Αγγελική και η Λούνα ζουν στη Θεσσαλονίκη τα σκοτεινά χρόνια της γερμανικής Κατοχής. Μέσα σε μια πόλη που η μπότα των Γερμανών προσπαθεί να ταπεινώσει απ' άκρη σ' άκρη, αγωνίζονται να επιβιώσουν και ταυτόχρονα να αντισταθούν στον ναζισμό. Ζουν εμπειρίες που τους καθορίζουν και πολλές φορές δίνουν μάχη για να ξεφύγουν από τον θάνατο που τους κυκλώνει. Και μέσα στα μεγάλα ιστορικά γεγονότα ξετυλίγονται απεγνωσμένοι έρωτες, αδερφικές φιλίες, πράξεις αυταπάρνησης, επιστροφές από χρωστούμενα του παρελθόντος. Και κάποτε είναι τα ζάρια της τύχης που αποφασίζουν για τον θάνατο και τη ζωή.
Ξυπόλυτοι ήρωες
Αλεξάνδρα Μητσιάλη
Εκδόσεις Πατάκη
Η φωτογραφία που συνοδεύει την ανάρτηση, είναι η σχολική εργασία -κολάζ μαθητή Α' Γυμνασίου.
Ευλαμπία Αγγέλου
Διερμηνέας Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας
Ανεξάρτητη Ερευνήτρια
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου