Τετάρτη 20 Σεπτεμβρίου 2017

Για ποιο λόγο η στέρηση του διαλείμματος είναι μη παραγωγική και μη αποτελεσματική τιμωρία.

Ο επτάχρονος Scott, που έχει Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητα (ΔΕΠΥ), δεν μπορεί να βγει έξω στο διάλειμμα γιατί μιλάει την ώρα του μαθήματος χωρίς να σηκώνει χέρι. Η Rachel χάνει για δύο ημέρες τα διαλείμματά της επειδή δεν έχει κερδίσει αρκετούς πόντους στο διάγραμμα συμπεριφοράς που αφορά την ολοκλήρωση των γραπτών εργασιών μέσα στην τάξη στον προβλεπόμενο χρόνο. Ο δάσκαλος του Matt τον κρατάει μέσα επειδή σηκώνεται από τη θέση του κατά τη διάρκεια του μαθήματος. Όταν το διάλειμμα καταργείται σαν τιμωρία για την «κακή»/ μη κατάλληλη – επιθυμητή συμπεριφορά στο σχολείο ή για τη μη ολοκληρωμένη ακαδημαϊκή εργασία, τότε τα παιδιά και οι εκπαιδευτικοί υποφέρουν. Οι εκπαιδευτικοί που γνωρίζουν τα οφέλη του διαλείμματος για τα παιδιά με ΔΕΠΥ, δεν τους το στερούν ποτέ. 

Αρχικά, η ακατάλληλη συμπεριφορά είναι λιγότερο συχνή στα παιδιά που βγαίνουν διάλειμμα. Οι μαθητές, με ή χωρίς ΔΕΠΥ, δείχνουν βελτιωμένη προσοχή, εργαζόμενη μνήμη και διάθεση μετά από φυσική δραστηριότητα. Κατά δεύτερο, το παιχνίδι με τους συμμαθητές τους, βοηθά τα παιδιά να αναπτύξουν και να βελτιώσουν τις κοινωνικές τους δεξιότητες. Τα διαλείμματα είναι μια παύση που ανανεώνει. 

Δραστηριότητα για όλους. 

Το διάλειμμα δεν πρέπει να είναι κάτι που κερδίζεται από τα παιδιά με ΔΕΠΥ και άλλες αναπηρίες. Μια έκθεση από τα Centers for Disease Control που ανέλυσε έρευνες σχετικά με το πώς η φυσική δραστηριότητα επηρεάζει την επίδοση μέσα στην τάξη, διαπίστωσε ότι το διάλειμμα και το μάθημα της γυμναστικής επηρεάζουν θετικά τη συμπεριφορά και την ακαδημαϊκή επίδοση των μαθητών. 

Μια έρευνα που δημοσιεύτηκε στο School Psychology Quarterly υπογράμμισε την σπουδαιότητα του διαλείμματος για τα παιδιά με ΔΕΠΥ: «Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι τα επίπεδα της ακατάλληλης συμπεριφοράς είναι σταθερά υψηλότερα τις μέρες που οι συμμετέχοντες (με ΔΕΠΥ) δεν βγαίνουν έξω στο διάλειμμα, σε σύγκριση με τις μέρες που βγαίνουν κανονικά».

Αντί να αρνούμαστε το διάλειμμα σε παιδιά που έχουν χαμηλή επίδοση, οι διευθυντές, οι εκπαιδευτικοί και οι γονείς θα πρέπει να κατανοήσουν τους λόγους που προκαλούν τις δυσκολίες αυτές στα παιδιά και να βρουν στρατηγικές για την αντιμετώπισή τους. Ανάμεσα στις πιθανές αιτίες μπορεί να είναι ελλείμματα στις εκτελεστικές δεξιότητες ή χαμηλή ταχύτητα επεξεργασίας ή ακόμα και θέμα φαρμακευτικής αγωγής. 

Η εκπαιδευτικός Jackie Minniti (με πολυετή εμπειρία) ποτέ δεν στερεί το διάλειμμα από έναν μαθητή με ΔΕΠΥ. Αντιθέτως μάλιστα, βρίσκει διάφορους δημιουργικούς τρόπους για να αυξάνει το επίπεδο δραστηριότητας κατά τη διάρκεια της σχολικής ημέρας. Αναθέτει σε κάποιους μαθητές διάφορες εργασίες στο εσωτερικό του σχολείου, όπως πχ να φέρουν κάτι από τη ντουλάπα με τα υλικά ή να πάνε κάτι σε κάποια άλλη αίθουσα. Επίσης, φροντίζει να υπάρχουν ενδιάμεσα 5λεπτα διαλείμματα/ διακοπές φυσικής δραστηριότητας όπου τα παιδιά κάνουν επιτόπου αλματάκια ή χορεύουν με μουσική. Αυτές οι δραστηριότητες τα ηρεμούν. Η Minniti επιβραβεύει την ολοκλήρωση των εργασιών στον προβλεπόμενο χρόνο με 5 λεπτά επιπλέον διάλειμμα. 

Συζητήστε με τον/την εκπαιδευτικό του παιδιού ζητώντας του/της πρώτα να εφαρμόσει αυτές τις στρατηγικές, αντί να τιμωρεί το παιδί στερώντας του το διάλειμμα. Αν δεν ακολουθήσει αυτή την προσέγγιση, τότε ζητήστε από το γιατρό σας ένα σημείωμα που θα εξηγεί ότι το παιδί σας πρέπει να βγαίνει στο διάλειμμα κάθε μέρα. Και αν πάλι δεν αλλάξει τακτική, τότε δείξτε του/της τα πορίσματα της έρευνας που δηλώνουν ξεκάθαρα ότι: «Η στέρηση του διαλείμματος εξαιτίας κακής συμπεριφοράς μέσα στην τάξη, στερεί από τους μαθητές την φυσική/σωματική δραστηριότητα που μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση της συμπεριφοράς τους μέσα στην τάξη». Αυτή η διαπίστωση ίσως τους αλλάξει γνώμη. 

Μπορεί ο νόμος να μην δηλώνει ξεκάθαρα την σπουδαιότητα και την αναγκαιότητα τήρησης των διαλειμμάτων, ωστόσο αναγνωρίζεται ότι:

- Κάθε παιδί με διάγνωση ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών πρέπει να έχει πρόσβαση σε όλα τα στοιχεία (υλικά και μη) που το βοηθούν να αποδίδει στο μέγιστο των δυνατοτήτων του (όπως το διάλειμμα στα παιδιά με ΔΕΠΥ). 

- Οφείλουμε ως εκπαιδευτικοί να εξετάζουμε προσεκτικά τους παράγοντες που ωθούν τα παιδιά σε μη επιθυμητή συμπεριφορά έτσι ώστε να τους εξαλείφουμε και να εντοπίζουμε όσους προωθούν την επιθυμητή συμπεριφορά για να τους ενισχύουμε. Η στέρηση του διαλείμματος δεν εξυπηρετεί σε καμία περίπτωση τίποτα από τα παραπάνω. Αντιθέτως μάλιστα, πυροδοτεί την εμφάνιση ανεπιθύμητων συμπεριφορών. 

- Σύμφωνα με το νόμο, οι μαθητές με αναπηρία πρέπει να έχουν πρόσβαση στα προγράμματα και τις δραστηριότητες του σχολείου όπως και οι υπόλοιποι μαθητές. Το να στερείς όμως από τα παιδιά με ΔΕΠΥ το διάλειμμα είναι σαν να τα τιμωρείς για κάτι που δεν μπορούν να ελέγξουν (σαν να τα τιμωρείς επειδή έχουν ΔΕΠΥ).


Ιωάννα Αγγέλου
Ειδική παιδαγωγός - Νηπιαγωγός

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου