Στα δύσκολα μεταπολεμικά χρόνια ουκ ολίγες πολυμελείς οικογένειες υποδέχονταν χωρίς ενδοιασμούς ένα ακόμα παιδί στο σπιτικό τους. Ηταν το «ψυχοπαίδι» τους, για το οποίο πολλοί ηλικιωμένοι ακόμα μιλούν με συγκίνηση. «Η αναδοχή ήταν μια διαδεδομένη πρακτική τότε», λέει στην «Κ» η πρόεδρος του Κέντρου Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφέρειας Αττικής «Μητέρα», κοινωνική λειτουργός, κ. Σοφία Κωνσταντέλλια.
Στη σύγχρονη Ελλάδα, ωστόσο, η έννοια της αναδοχής παραμένει άγνωστη στο ευρύ κοινό ή προκαλεί δισταγμό δεδομένου ότι συνεπάγεται μια συνύπαρξη με προδιαγεγραμμένο τέλος. Τα περισσότερα, όμως, παιδιά που ζουν στα δημόσια ιδρύματα της χώρας είναι κατάλληλα για αναδοχή, αλλά όχι (ακόμα) για υιοθεσία. «Κατά κανόνα υπάρχουν βιολογικοί γονείς, οι οποίοι διατηρούν επαφή με το παιδί τους, αλλά δεν είναι σε θέση για διάφορους λόγους να αναλάβουν την ευθύνη της ανατροφής τους στο σύνολό της». Στο «Μητέρα» φιλοξενούνται σήμερα 86 παιδιά, ενώ άλλα πολλά βρίσκονται στις δομές στην Αττική που υπάγονται στο «Μητέρα»: 40 στο Αναρρωτήριο Πεντέλης, 32 στην Παιδόπολη Αλίμου, 32 στην αντίστοιχη στη Νέα Σμύρνη και 70 παιδιά με αναπηρίες ζουν στο ΠΙΚΠΑ Πεντέλης. «Σε ανάδοχες οικογένειες του φορέα μας ζουν 196 παιδιά» συμπληρώνει η κ. Κωνσταντέλλια, που θεωρεί «κλειδί» για την αποφυγή των αρνητικών της ιδρυματοποίησης τον θεσμό της αναδοχής.
Στο διάστημα παραμονής του παιδιού στην οικογένεια (μήνες, χρόνια) ξεκαθαρίζει, αν οι βιολογικοί γονείς ξεπέρασαν τις δυσκολίες και μπορούν να το αναλάβουν ή αν δίνουν τη συγκατάθεσή τους να πάει για υιοθεσία. Τον Μάιο του 2016 το «Μητέρα» εγκαινίασε το πρόγραμμα «Ανάδοχη Πρώτη Αγκαλιά», με στόχο να βρει οικογένειες ή άτομα πρόθυμα να αναλάβουν ένα βρέφος για σύντομο διάστημα, για να μην περάσει τους πρώτους μήνες της ζωής του στο μαιευτήριο.
«Επικοινωνήσαμε το πρόγραμμα τον Δεκέμβριο και ήδη επτά βρέφη έχουν βρει ένα φιλόξενο σπίτι» σημειώνει η κ. Κωνσταντέλλια, που μαζί με τους συνεργάτες της ενημερώνει τους ενδιαφερομένους κάθε 1η Πέμπτη του μήνα στην κεντρική υπηρεσία (Τσόχα 5). «Στην πρώτη συνάντηση ήρθαν 200 άτομα, πολλοί ήταν νέοι γονείς, εξαιρετικά ευαισθητοποιημένοι».
Οι αρμόδιοι διερευνούν την προσωπικότητα των υποψηφίων, «πρέπει να έχουν υγιή κίνητρα για να μεγαλώσουν ένα παιδί». Δεν αποκλείονται μεμονωμένα άτομα ούτε ευνοούνται οι εύποροι, άλλωστε η πολιτεία συνεισφέρει οικονομικά στην αναδοχή. «Ακόμα και το 1960 είχαν δώσει παιδί για υιοθεσία σε μια μόνη γυναίκα», υπενθυμίζει η πρόεδρος. Το ζήτημα είναι να εστιάσουμε στα δικαιώματα των παιδιών, όχι των γονιών. «Προτεραιότητα στην αναδοχή είναι να καλυφθεί το δικαίωμα κάθε παιδιού να μεγαλώνει σε οικογένεια, όχι να καλυφθεί το συναισθηματικό κενό των άτεκνων». Αλλωστε, ειδικά για την αναδοχή οι οικογένειες που διαθέτουν ήδη παιδιά είναι μάλλον καταλληλότερες. «Το παιχνίδι είναι το καλύτερο θεραπευτικό μέσο για αυτά τα παιδιά». Συνεχίζεται, βέβαια, η εξέταση ενδιαφερομένων για άλλα είδη αναδοχής (βραχύχρονη, συγγενική, μακράς προοπτικής). Οι διαδικασίες προβλέπεται να επιταχυνθούν, καθώς η Ενωση Ελλήνων Εφοπλιστών και το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος προχώρησαν σε δωρεές στις δομές του «Μητέρα». Εως τώρα δύο κοινωνικοί λειτουργοί εξέταζαν στην Αττική τα αιτήματα για αναδοχή, που μέσω του Ιδρύματος Νιάρχος έγιναν οκτώ.
Και ανήλικους πρόσφυγες
Διακόσιοι πενήντα ενδιαφερόμενοι κάλεσαν την οργάνωση «ΜΕΤΑδραση» τις δύο μέρες μετά την ανακοίνωση ότι αναζητεί οικογένειες να φιλοξενήσουν ασυνόδευτους ανήλικους πρόσφυγες, στα τέλη του 2015. «Επειτα από στενή συνεργασία με φορείς του εξωτερικού, που έχουν εμπειρία στη φιλοξενία ασυνόδευτων ανηλίκων σε οικογένειες, πεισθήκαμε ότι η τοποθέτηση σε μια οικογένεια είναι η πιο ενδεδειγμένη λύση», αναφέρει στην «Κ» η πρόεδρος, κ. Λώρα Παππά. «Αναζητήσαμε αρχικά οικογένειες με κοινή καταγωγή ή γλώσσα με εκείνη των ανηλίκων», τονίζει, «συν τω χρόνω, όμως, διαπιστώσαμε ότι η συνύπαρξη κυλούσε περίφημα και σε οικογένειες Ελλήνων, ακόμα και όταν δεν υπήρχε κοινή γλώσσα συνεννόησης». Τα αποτελέσματα είναι παραπάνω από ενθαρρυντικά.
Μέχρι σήμερα πάνω από 20 ανήλικοι έχουν βρει δεύτερο σπίτι στην Ελλάδα. «Ενα βασικό προαπαιτούμενο είναι να συμφωνούν ομόφωνα όλα τα μέλη της οικογένειας ότι θέλουν να προχωρήσουν στην εν λόγω συγκατοίκηση», καταλήγει η κ. Παππά. Περισσότερες πληροφορίες στο bit.ly/oikogenies.
Η συνύπαρξη είναι διδακτική για όλους
«Θα ήθελα να μείνει για πάντα μαζί μας». Αυτό επαναλαμβάνει συχνά ο 7χρονος γιος της Μαρίας, που φιλοξενεί από την άνοιξη έναν 12χρονο Αφγανό. Τα παιδιά συνομιλούν μεταξύ τους στα ελληνικά. Τα πρωινά πάει σχολείο, το απόγευμα ποδόσφαιρο και μία φορά την εβδομάδα συναντιέται με μέλος του Δικτύου Επιτροπείας Ασυνόδευτων Ανηλίκων της «ΜΕΤΑδρασης». «Οι δύο μου γιοι αποδέχονται ότι εκείνος είναι διαφορετικός, δεν τον ζηλεύουν, αντίθετα τον θαυμάζουν», περιγράφει η Μαρία, που θα τον φιλοξενήσει άλλους επτά μήνες και δηλώνει έτοιμη να επαναλάβει μια ανάλογη φιλοξενία και στο μέλλον. «Θεωρώ ότι άπαξ και έχεις γίνει βιολογικός γονιός, είσαι γονιός για όλα τα παιδιά του κόσμου», ισχυρίζεται. Ούσα το τελευταίο διάστημα άνεργη, διαθέτει τον απαιτούμενο χρόνο ώστε να μεριμνά και για τα τρία παιδιά.
Η συνύπαρξη αποδεικνύεται διδακτική. «Θεωρούμε πολλά πράγματα αυτονόητα, όπως το κολύμπι, το οποίο όμως παιδιά καταγόμενα από χώρες χωρίς θάλασσα δεν γνωρίζουν...», υπογραμμίζει η Μαρία. Χάρη στον Αφγανό έφηβο η οικογένεια κάνει πολλά «νοητά» ταξίδια.
«Η βιωματική μάθηση είναι η αποτελεσματικότερη: οι γιοι μου έχουν εμπεδώσει έννοιες και αξίες, που εγώ χρειάστηκα 40 χρόνια για να τις ανακαλύψω».
Πηγή: Καθημερινή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου