Μια τάξη φιλική για τα παιδιά με δυσλεξία ξεκινάει πάντα από ένα δάσκαλο φιλικό προς τα παιδιά με δυσλεξία. Το πρώτο βήμα προκειμένου να μετατρέψετε τη σχολική σας αίθουσα σε ένα ευχάριστο μαθησιακό περιβάλλον που θα καλωσορίζει τους μαθητές με δυσλεξία είναι να μάθετε για αυτήν. Πρέπει να κατανοήσετε πώς η δυσλεξία επηρεάζει την ικανότητα του παιδιού να μαθαίνει και ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά της. Δυστυχώς, η δυσλεξία είναι ακόμα και στην εποχή μας παρεξηγημένη. Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι δυσλεξία είναι όταν τα παιδιά αντιστρέφουν τα γράμματα. Ενώ το γεγονός αυτό μπορεί να είναι σημάδι δυσλεξίας σε μικρά παιδιά, δεν αποτελεί και τη μοναδική ιδιαιτερότητα αυτής της ειδικής μαθησιακής δυσκολίας. Όσο περισσότερα γνωρίζετε για τη δυσλεξία, τόσο πιο αποτελεσματικά μπορείτε να βοηθήσετε τους μαθητές σας.
Σαν εκπαιδευτικός ενδεχομένως να φοβάστε ότι παραμελείτε την υπόλοιπη τάξη αν κάνετε αλλαγές για τον έναν ή τους δύο μαθητές με δυσλεξία που έχετε. Υπολογίζεται ότι το 10-15 % των μαθητών έχουν δυσλεξία. Αυτό σημαίνει ότι θα έχετε στην τάξη σας τουλάχιστον ένα μαθητή με διαγνωσμένη δυσλεξία και πιθανώς και άλλα άτομα που δεν έχουν ακόμα διαγνωστεί. Οι στρατηγικές που θα χρησιμοποιήσετε στην τάξη σας για τους μαθητές σας με δυσλεξία θα βοηθήσει όλα τα παιδιά της τάξης. Όταν κάνετε αλλαγές για να βοηθήσετε τους μαθητές σας με δυσλεξία, κάνετε στην πραγματικότητα θετικές αλλαγές στην τάξη.
Αλλαγές που μπορείτε να κάνετε στο φυσικό περιβάλλον
- Σχεδιάστε ένα μέρος της τάξης με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι μια πολύ ήσυχη περιοχή. Βάζοντας χαλί σε εκείνο το κομμάτι της τάξης ελαχιστοποιείτε το θόρυβο. Ελαχιστοποιώντας τα διασπαστικά ερεθίσματα εκεί, δίνουμε έναν χώρο στους μαθητές με δυσλεξία όπου μπορούν να διαβάσουν ή να συγκεντρωθούν στις εργασίες του σχολείου. Για τους μαθητές με δυσλεξία που δείχνουν σημάδια άγχους και ανησυχίας, η συγκεκριμένη γωνιά της τάξης μπορεί να χρησιμοποιείται για να πηγαίνουν εκεί όταν αισθάνονται αναστάτωση, θυμό, εκνευρισμό μέχρι να ηρεμήσουν.
- Βάλτε αναλογικά και ψηφιακά ρολόγια δίπλα–δίπλα στον τοίχο. ‘Ετσι θα μπορούν οι μαθητές με δυσλεξία να ξέρουν την ώρα, όπως και οι συμμαθητές τους και θα μπορούν να βλέπουν την αντιστοιχία ανάμεσα στα δύο ρολόγια προκειμένου να μάθουν να διαβάζουν και σε αναλογικά ρολόγια την ώρα.
- Χωρίστε (και κρατήστε) μια περιοχή στον πίνακα για να γράφετε τις σημαντικές πληροφορίες της ημέρας. Να γράφετε κάθε πρωί την ημερομηνία πάνω – πάνω και γράψτε τα καθήκοντα (τις εργασίες και το διάβασμα) που έχουν τα παιδιά για το σπίτι. Να χρησιμοποιείτε την ίδια περιοχή του πίνακα κάθε μέρα και να γράφετε με μεγάλα γράμματα, έτσι ώστε να τα βλέπουν άνετα τα παιδιά από την θέση τους. Τα μεγάλα γράμματα βοηθούν πολύ τους μαθητές με δυσλεξία κατά την αντιγραφή τους από τον πίνακα, καθώς έτσι βρίσκουν γρήγορα που έχουν μείνει.
- Κρεμάστε τις λέξεις και τις πληροφορίες που χρησιμοποιούν τα παιδιά πολύ συχνά σε πίνακες ή τοίχους της αίθουσας. Για τα πολύ μικρά παιδιά αυτό μπορεί να είναι το αλφάβητο, για τα λίγο μεγαλύτερα οι μέρες της εβδομάδας. Λωρίδες- ταινίες- λίστες με πληροφορίες μπορεί να είναι κολλημένες και στο θρανίο του παιδιού. Με αυτό τον τρόπο μειώνεται ο μνημονικός φόρτος και τα παιδιά με δυσλεξία μπορούν να επικεντρωθούν σε άλλες δεξιότητες. Στα μικρότερα παιδιά προσθέστε και εικόνες δίπλα σε κάθε λέξη, προκειμένου να μπορέσουν να συνδέσουν την γραπτή μορφή της λέξης με το αντικείμενο.
- Βάλτε το παιδί με δυσλεξία να κάθονται κοντά στον εκπαιδευτικό. Αυτό δεν σημαίνει απαραιτήτως ότι πρέπει να κάθονται στην πρώτη σειρά θρανίων αλλά θα πρέπει από την θέση τους να βλέπουν εύκολα τον εκπαιδευτικό χρησιμοποιώντας την περιφερειακή τους όραση. Οι συγκεκριμένοι μαθητές, επίσης, θα πρέπει να κάθονται μακριά από τους φλύαρους και άτακτους συμμαθητές τους, για να μην αποσπάται η προσοχή τους.
Διδακτικές μέθοδοι
- Να μιλάτε πιο αργά και να χρησιμοποιείτε απλές προτάσεις. Οι μαθητές με δυσλεξία μπορεί να χρειάζονται περισσότερο χρόνο για την επεξεργασία των πληροφοριών. Κάντε κάποιες παύσεις καθώς μιλάτε για να τους δώσετε χρόνο. Ενσωματώστε στη διδασκαλία σας παραδείγματα και οπτικά βοηθήματα για να τους βοηθήσετε κα κατανοήσουν την ύλη.
- Να τους παρέχετε φύλλα εργασίας για την οργάνωση των πληροφοριών στις γραπτές εργασίες. Να έχετε πρότυπα με διαφορετικά πλαίσια και χάρτες ιδεών από τα οποία τα παιδιά θα μπορούν να επιλέγουν όταν έχουν κάποια εργασία παραγωγής γραπτού λόγου.
- Μην ζητάτε από τα παιδιά με δυσλεξία να διαβάσουν μεγαλόφωνα μέσα στην τάξη. Αν το παιδί σας ζητάει να διαβάσει, δώστε του την ευκαιρία. Αν θέλετε να διαβάζει το παιδί δυνατά μπροστά στους συμμαθητές του, όπως και όλοι οι άλλοι μαθητές, δώστε του στο σπίτι 1-2 παραγράφους για να προετοιμαστεί, να κάνει εξάσκηση.
- Δώστε τη δυνατότητα στα παιδιά να σας δείξουν τις γνώσεις τους με διάφορους τρόπους. Χρησιμοποιείστε οπτικά βοηθήματα, προγράμματα στον ηλεκτρονικό υπολογιστή, αφίσεις και συζητήσεις για να βοηθήσετε το παιδί να συμμετέχει στο μάθημα και να δείχνει όσα ξέρει χωρίς να ντρέπεται ή να φοβάται ότι θα αποτύχει.
- Κάντε τα μαθήματά σας πολυαισθητηριακά. Τα παιδιά με δυσλεξία φαίνεται να μαθαίνουν καλύτερα όταν ενεργοποιούνται περισσότερες από μία αισθήσεις. Χρησιμοποιείστε έργα τέχνης, σκετς, κατασκευές για να εμπλουτίσετε το μάθημά σας.
- Επιτρέψτε στους μαθητές με δυσλεξία να χρησιμοποιούν ηλεκτρονικά βοηθήματα κατά τη διάρκεια του μαθήματος ή των διαγωνισμάτων. Αφήστε τα παιδιά να χρησιμοποιούν λεξικά, διορθωτές κειμένου ή αριθμομηχανές.
- Μην αφαιρείτε από το παιδί βαθμούς για λάθη ορθογραφίας. Αν σημειώνετε τα λάθη, κάντε το ξεχωριστά. Δημιουργήστε μια λίστα με λέξεις που χρησιμοποιεί πιο συχνά και κάνει λάθος, προκειμένου να μπορεί να την συμβουλεύεται κάθε φορά που θέλει να γράψει την λέξη κατά τη διάρκεια των ασκήσεων παραγωγής γραπτού λόγου.
- Δώστε την δυνατότητα στο παιδί να εξετάζεται προφορικά ή δώστε του επιπλέον χρόνο κατά τη διάρκεια των γραπτών διαγωνισμάτων.
Δουλέψτε εξατομικευμένα με τους μαθητές
- Στην αρχή της σχολικής χρονιάς δουλέψτε με κάθε μαθητή ξεχωριστά για να μπορέσετε να αξιολογήσετε σωστά το επίπεδό του και δημιουργήστε ένα ειδικό πρόγραμμα ασκήσεων για να ενδυναμώσετε τις περιοχές/ δεξιότητες που το παιδί αντιμετωπίζει μεγάλες δυσκολίες.
- Εντοπίστε τα δυνατά σημεία και τις αδυναμίες του παιδιού. Χρησιμοποιήστε διδακτικές μεθόδους για να βοηθήσετε τους μαθητές να καλλιεργήσουν τα δυνατά τους στοιχεία και να στηριχτούν σε αυτά. Τα παιδιά με δυσλεξία έχουν πολύ καλές επιδόσεις στους λογικούς συλλογισμούς και στην επίλυση προβλημάτων. Χρησιμοποιήστε αυτές τις δεξιότητες των παιδιών για να οικοδομήσετε την μάθησή του.
- Να επαινείτε το παιδί για τα κατορθώματά του, όσο μικρά και αν είναι αυτά.
- Να χρησιμοποιείτε πρόγραμμα θετικής επιβράβευσης , με ανταμοιβές και συνέπειες προκειμένου να μάθει το παιδί να αντιμετωπίζει τα συμπτώματα της δυσλεξίας.
- Δώστε στο παιδί ένα πρόγραμμα της σχολικής μέρας, Για τα μικρότερα παιδιά χρησιμοποιήστε εικόνες.
Και μην ξεχνάτε το πιο σημαντικό: τα παιδιά με δυσλεξία δεν είναι ούτε χαζά, ούτε τεμπέλικα.
Απόδοση του άρθρου "Creating a Dyslexia-Friendly Classroom: Tips for Teachers to Help Students with Dyslexia" της Eileen Bailey.
Ιωάννα Αγγέλου
Ειδική Παιδαγωγός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου